6 Siczowa Brygada Artylerii
6 Siczowa Brygada Artylerii to oddział artylerii w ramach Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Formowanie i działania
Na mocy rozkazu 6 Siczowej Dywizji Strzelców nr 1 z dnia 8 lutego 1920 roku, w obozie internowania żołnierzy ukraińskich w Łańcucie, rozpoczęto formowanie 1 pułku artylerii. Proces ten kontynuowano po przybyciu dywizji do Twierdzy Brzeskiej. Rozkazem dowódcy dywizji nr 20 z 26 marca, na bazie pułku, powstała 6 Brygada Artylerii, w której ramach sformowano również czterobateryjny pułk szkolny.
Na mocy rozkazu dowódcy dywizji nr 25 z 31 marca, brygada została przeorganizowana. 6 Brygada Artylerii została przekształcona w 16 pułk artylerii lekkiej, składający się z dwóch baterii, z których każda miała po dwa działa. Pułk został rozmieszczony w „czerwonych koszarach” na Wyspie Szpitalnej twierdzy brzeskiej. Po zakończeniu pierwszego etapu organizacji, 16 pułk artylerii lekkiej przeniósł się do Berdyczowa, a 8 maja został przetransportowany do Kijowa. W tym okresie jednostka dysponowała 4 działami. 24 maja 16 pułk artylerii lekkiej został ponownie przekształcony w 6 Brygadę Artylerii. 1. bateria stała się 16., a 2. bateria 17 pułkiem artylerii lekkiej, w składzie których miały być dwie baterie lekkie oraz jedna bateria haubic, z dwoma działami i dwoma karabinami maszynowymi w każdej z nich. Z powodu braku uzupełnień oraz niekorzystnego rozwoju sytuacji, nie udało się zrealizować wszystkich planowanych działań. W pierwszej dekadzie czerwca brygada wysłała na front na zachód od Kijowa zbiorczą baterię pieszą, a następnie po jednej baterii z obu pułków artylerii lekkiej. Na początku lipca pułki artylerii lekkiej zostały przemianowane na kurenie. 13 lipca zredukowano sztaby kureni i utworzono kolumnę amunicyjną (park artyleryjski).
Intensywne walki powodowały, że liczba żołnierzy w brygadzie malała. 15 lipca w brygadzie było 56 oficerów oraz 437 szeregowych; 67 koni; 4 karabiny maszynowe, 4 działa i 11 wozów, a 15 sierpnia stan wynosił: 42 oficerów, 321 podoficerów i szeregowych, 123 pracowników cywilnych; 83 konie zaprzęgowe; 4 karabiny maszynowe, 4 działa; 11 wozów oraz 4 kuchnie polowe. 7 września brygada w pełnym składzie, mając już 7 dział, dotarła do Stanisławowa i kilka dni później, w ramach całej 6 Dywizji Strzelców, dołączyła do Armii Czynnej.
W październiku Armia URL przeprowadziła mobilizację, w wyniku której liczebność jej oddziałów znacznie wzrosła. W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie były zmuszone do prowadzenia działań zbrojnych samodzielnie.
Już w obozach internowania na terenie Polski, na mocy rozkazu 6 Siczowej Dywizji Strzelców nr 57 z 15 sierpnia 1921 roku, 6 Brygada Artylerii została przekształcona w 6 pułk artylerii, w którego skład wchodziły trzy baterie artylerii lekkiej oraz jedna ciężka. 1 listopada 1922 roku pułk został przekształcony w 6. sotnię artylerii z dwoma plutonami artylerii.
Struktura organizacyjna
Stan we wrześniu 1920:
- dowództwo i sztab
- drużyna łączności
- 16 kureń artylerii lekkiej
- 17 kureń artylerii lekkiej
- park artyleryjski
Żołnierze oddziału
Przypisy
Bibliografia
Jacek Legieć: Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w kampanii polsko-bolszewickiej 1920 r.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-529-3.
Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.