SG500 Jägerfaust
SG500 Jägerfaust (Sondergerät 500 Jägerfaust, często nazywane Jagdfaust) to niemieckie lotnicze działo bezodrzutowe o kalibrze 50 mm, które powstało w końcowym etapie II wojny światowej. Broń została stworzona z myślą o zwalczaniu ciężkich bombowców wroga i miała być używana przez myśliwce Messerschmitt Me 163B oraz Me 262B. Mimo że testy zakończyły się sukcesem, nie została wprowadzona do masowego użytku. Jednakże, w trakcie wojny broń ta została użyta bojowo przynajmniej raz.
Historia
Sondergerät 500 Jägerfaust (w tłumaczeniu: Urządzenie specjalne 500 Pięść myśliwca) zostało zaprojektowane i opatentowane w 1944 roku przez oberleutnanta Gustava Korffa, oficera sygnałowego pracującego w Erprobungskommando, który wcześniej opracował m.in. taktykę naprowadzania radarowo-radiowego myśliwców Me 163.
W myśliwcach Me 163 broń miała być zamontowana w konfiguracji Schräge Musik, co oznaczało, że była skierowana ukośnie w górę, co umożliwiało atakowanie bombowców od dołu. System miał być uruchamiany automatycznie przez fotokomórkę, która wykrywała nadlatującego wroga. Początkowo planowano zamontowanie dwóch rzędów po pięć dział na nasadzie skrzydeł.
Pierwsze 32 zestawy wyrzutni zostały wyprodukowane przez zakłady Hugo Schneider AG i dostarczone do Erprobungskommando w listopadzie 1944 roku. Pierwsze testy przeprowadzone na samolocie Focke-Wulf Fw 190 wykazały, że instalacja dział nie wpływa znacząco na osiągi oraz właściwości pilotażowe maszyny. Wówczas zaczęto także przeprowadzać pierwsze strzelania w locie, używając dział o mniejszym kalibrze 20 mm. W początkowych testach działa były odpalane ręcznie przez pilota, jednak planowano, że w wersji bojowej strzelanie będzie automatyczne, po połączeniu z fotokomórką, która miała uruchamiać je w odpowiednim momencie.
Pierwsze testy systemu fotokomórki przeprowadzono na ziemi, kiedy nad nieruchomym Me 163 przelatywał Fw 190, którego cień miał być rejestrowany przez fotokomórkę.
Do testów automatycznego strzelania w locie również początkowo wykorzystano Fw 190 z działami 20 mm. W czasie tych testów pilot miał przelecieć pod 40-metrowym kawałkiem materiału rozciągniętym na wysokości 25 metrów. Wstępny test zakończył się sukcesem, Fw 190 bez trudu przeleciał pod rozpiętym materiałem. W kolejnej próbie, już z użyciem ostrej amunicji, samolot wystrzelił sześć dział. Odrzucone lufy odbiły się od ziemi niemal na wysokości samolotu, co spowodowało, że dalsze testy zostały wstrzymane z powodu zbyt dużego ryzyka dla pilota i maszyny.
Następne próby przeprowadzono już z Me 163B (numer BV45). 24 grudnia pilotowany przez porucznika Augusta Hachtela samolot wystartował w kierunku wschodnim ku Słońcu i wspiął się na wysokość 3000 metrów. Hachtel wykonał zakręt o 180 stopni i zaczął zniżać lot w kierunku celu. Na wysokości około 300 metrów skrzydła samolotu rzuciły cień na zamontowaną w dziobie fotoelektryczną komórkę, co spowodowało jednoczesne odpalenie wszystkich dział. Wstrząs wywołany falą uderzeniową z strzałów zniszczył osłonę kabiny pilota, a oszołomiony Hachtel zdołał wylądować, jednak samolot został uszkodzony w 40%.
Do dalszych testów ponownie użyto Fw 190, tym razem z działami 50 mm. W trakcie testów wielokrotnie dochodziło do uszkodzeń osłony kabiny, ostatecznie problem rozwiązano poprzez ustawienie dział nieco dalej od kadłuba i odpalenie ich pojedynczo w odstępach co 0,003 sekundy.
Po zakończeniu testów z Fw 190, sześć samolotów Me 163B zostało uzbrojonych w osiem dział tego rodzaju (po cztery na każdym skrzydle).
Myśliwce Me 262B miały być wyposażone w dwanaście armat na dziobie, jednak taka konfiguracja znacząco obciążała samolot i pogarszała jego osiągi. Planowano także wersję 262D-1 z Jägerfaust montowanym poziomo pod skrzydłami, ale ta wersja nie weszła do produkcji.
Broń ta została użyta bojowo przynajmniej raz, 10 kwietnia 1945 roku, prawdopodobnie przeciwko bombowcowi Handley Page Halifax.
Opis konstrukcji
SG500 Jägerfaust był lotniczym działem bezodrzutowym o kalibrze 50 mm. Każde działo składało się z lekkiej rury otaczającej lufę właściwą, ciężkiej lufy i umieszczonego w niej pocisku. Pocisk był odpalany elektrycznie, a w momencie strzału ciężka lufa gwałtownie opadała w dół, aby zrekompensować siły odrzutu strzału. Lufa była gwintowana, co miało na celu zapewnienie pociskowi większej stabilności w locie.
Pociski miały konstrukcję odłamkowo-burzącą z cienkimi ściankami o grubości około 2-3 mm, a ich masa wynosiła około 1000 gramów, z czego masa ładunku wybuchowego wynosiła około 390 gramów. Pocisk był napędzany ładunkiem prochowym o masie 513 gramów, osiągając prędkość wylotową rzędu 400 m/s.
Przypisy
Bibliografia
- Ransom Stephen, Cammann Hans-Hermann, Jim Laurier: Jagdgeschwader 400: Germany’s Elite Rocket Fighters (Aviation Elite Units). Osprey Publishing. ISBN 1-84603-975-4. Brak numerów stron w książce
- Jean-Denis Lepage: Aircraft of the Luftwaffe, 1935-1945 : An Illustrated Guide. Jefferson, N.C.: McFarland Co., 2009. ISBN 978-0-7864-3937-9. Brak numerów stron w książce