5 × 5 – wspólnie do wygranej (w TV4: Lingo) to polski teleturniej, który był emitowany od 23 maja 1995 do 9 grudnia 1999 na kanale TVP2 oraz od 4 kwietnia do czerwca 2007 na antenie TV4. Program ten oparty był na amerykańskim formacie Lingo. Pierwszą edycję prowadził Marek Grabowski, a drugą Paweł Orleański, któremu pomagał „Głos” – Andrzej Olejnik, mający decydujące zdanie w przypadku mało znanych lub błędnych słów.
Zasady i przebieg gry (TVP2)
W teleturnieju rywalizowały dwie dwuosobowe drużyny. Zasady gry oparte były częściowo na grze bingo. Gra koncentrowała się głównie na odgadywaniu 5-literowych (a później także 6-literowych) słów. Gracze znali pierwszą literę i mieli 5 prób na odpowiedź. W miarę odgadywania, dostawali wskazówki dotyczące liter zawartych w ich odpowiedziach, które występowały w odgadywanym haśle:
- litera niebieska – niewłaściwa,
- litera czerwona – właściwa, w odpowiednim miejscu,
- litera żółta – właściwa, lecz w nieodpowiednim miejscu.
Drużyna, która odgadła swoje hasło, losowała numer, który był wykreślany z planszy liczbowej według zasad bingo. Zawodnicy z wyższą kwotą na koncie przechodzili do finału (w przypadku remisu następowała dogrywka – 9. hasło; grupa, która odgadła je jako pierwsza, przechodziła do finału). W finale drużyna miała 2 i pół minuty na odgadnięcie jak największej liczby słów, każde warte 100 złotych. Po upływie czasu liczył się ostatni wyraz wypowiedziany przez uczestników. Jeżeli był poprawny, grupa otrzymywała dodatkowe 100 zł. Po tej rozgrywce drużyna musiała zgadnąć główne hasło finałowe. Jeśli udało się to w ciągu 5 prób, drużyna zdobywała główną nagrodę (np. 10 000 złotych). Zwycięska grupa uzyskiwała prawo do dalszej gry w następnych odcinkach.
Zasady i przebieg gry (TV4)
W grze brało udział 4 zawodników (w tym jeden mistrz z poprzedniego odcinka), którzy byli podzieleni na drużyny: „A” (mistrz + zawodnik) oraz „B” (zawodnik + zawodnik). Zawodnicy odgadywali 5- i 10-literowe słowa.
Rundy 1. i 2.
Drużyny otrzymywały jedną planszę o wymiarach 5×5 pól, na której widoczne były liczby. Komputer losowo zasłaniał 8 wybranych liczb, a następnie uczestnicy odgadywali hasła. Po poprawnym odgadnięciu hasła losowali kule:
- niebieską z liczbą – liczba widoczna na kuli jest zakrywana,
- niebieską ze znakiem zapytania – można zakryć dowolnie wybraną liczbę,
- czerwoną – możliwość odgadywania haseł przechodzi do przeciwników.
Każda kula zawierała rząd i kolumnę, co pozwalało na eliminację liczb z planszy. Celem gry było usunięcie 5 liczb w pionie, poziomie lub skosie, co nazywano ułożeniem tzw. Lingo.
Po określonej liczbie rozgrywek do kolejnego etapu przechodziła drużyna z największą liczbą punktów.
Runda 3.
Do finału przechodził lepszy zawodnik.
Finał
Finał polegał na odgadnięciu pięciu pięcioliterowych wyrazów. Uczestnicy nie mogli ułożyć Lingo, a w przypadku jego ułożenia tracili wszystkie zdobyte pieniądze.
Początkowo zasłaniano 16 pól. W bębnie znajdowało się 35 kul, w tym 3 „złote”, które chroniły zawodnika przed dalszym losowaniem kul. Zawodnik wchodził do finału z punktami zdobytymi w 3. rundzie, które zamieniano na pieniądze (np. 200 pkt. to 200 zł).
W odgadywanym wyrazie podawane były pierwsza i czwarta litera. Im więcej prób na odgadnięcie hasła, tym więcej kul trzeba było wyciągnąć (od 1 do 6). Jeżeli zawodnik nie ułożył Lingo, jego kwota była podwajana (np. 200 zł × 2 = 400 zł), a jeżeli tak (tj. zasłoni pięć kul w linii) – tracił wygrane pieniądze. Zawodnik miał możliwość rezygnacji z gry, ale tylko po losowaniu kul.
Finalista stawał się „mistrzem” i otrzymywał prawo do udziału w kolejnych odcinkach.
Punktacja w „Lingo”
Runda 1.:
- wyraz pięcioliterowy – 25 pkt.
- Lingo i wyraz dziesięcioliterowy – 50 pkt.
Rundy 2. i 3.:
- wyraz pięcioliterowy – 50 pkt.
- Lingo i wyraz dziesięcioliterowy – 100 pkt.
Odgadywanie haseł
Poniżej przedstawiamy schemat odgadywania pięcioliterowego słowa.
Zawodnicy jednej drużyny otrzymują planszę 5×5 z widoczną w pierwszym polu literą:
Następnie podają 5-literowy wyraz, który zaczyna się na podaną literę:
Komputer następnie podświetla litery, które znajdują się na właściwym miejscu:
Gracze kontynuują próby odgadnięcia hasła:
Jeżeli litera zawarta w odgadniętym przez zawodników słowie znajduje się w haśle, ale na innej pozycji, również jest to odnotowane:
Uczestnicy nie są zobowiązani do korzystania z ujawnionych wskazówek:
(Po podświetleniu)
Na znalezienie szukanego słowa przewidziane są 5 prób, a jeżeli uda się to wykonać wcześniej – rozgrywka kończy się:
(Po podświetleniu)
W przypadku nieodgadnięcia hasła, przeciwna drużyna zyskuje szósty rząd, co daje jej jedną próbę na znalezienie tego słowa-klucza.
Przypisy