5 Pułk Moździerzy

5 pułk moździerzy

5 pułk moździerzy to jednostka artylerii wchodząca w skład polskiego ludowego Wojska Polskiego.

Jednostka została utworzona w obszarze wsi Kisielany-Kuce oraz Kisielany-Żmichy na mocy rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 8 z dnia 20 sierpnia 1944.

Przysięgę wojskową żołnierze pułku złożyli 8 listopada 1944 pod Kisielanami.

Żołnierze pułku

Dowódcy pułku:

  • mjr Danił Gusiew
  • mjr Aleksander Dedow
  • dowódca 1 dywizjonu – kpt. Aleksander Kandyba
  • dowódca 2 dywizjonu – kpt. Siergiej Kutakow

Skład etatowy

Dowództwo i sztab:

  • 2 x dywizjon moździerzy
  • 3 x bateria ogniowa
  • 2 x pluton ogniowy
  • park artyleryjski
  • liczba żołnierzy – 631 (w tym 74 oficerów, 179 podoficerów oraz 378 kanonierów)

Sprzęt:

  • 120 mm moździerz wz. 1938 – 36 sztuk
  • rusznice przeciwpancerne – 36 sztuk
  • samochody – 97 sztuk

Działania bojowe

Pułk stanowił część 1 Brygady Moździerzy. W trakcie walk o Berlin, pułk wspierał radziecką piechotę w jej dążeniach do przejęcia kontroli nad Poczdamem. W nocy z 26 na 27 kwietnia polscy moździerzyści przeprawili się przez jezioro Jungfern, a przed świtem wszystkie baterie zajęły stanowiska ogniowe na południowym brzegu jeziora. W ramach przygotowania artyleryjskiego do natarcia, moździerzyści prowadzili półgodzinny ostrzał.

Po wkroczeniu piechoty i czołgów do Poczdamu, baterie przesuwały się do przodu, kontynuując wsparcie dla piechoty. Z uwagi na osłabione siły radzieckie, mjr. Aleksandr Dedow zaangażował do walki kierowców, pisarzy oraz gońców.

W Poczdamie, hitlerowcy ustawili swoje działa na wylotach ulic, strzelając bezpośrednio. Polscy moździerzyści wspierali radziecką piechotę, ostrzeliwując zidentyfikowane punkty oporu. Około południa 27 kwietnia centrum Poczdamu zostało zdobyte. Miasto, w którym wkrótce podpisano ważny układ między wielkimi mocarstwami, zostało przejęte przez oddziały radzieckie z pomocą polskich moździerzystów.

Po zajęciu Poczdamu, pułk został skierowany przez Gross Glienicke, Kladow, Gatow w kierunku Spandau. W trakcie przemarszu likwidował resztki wroga. Po dotarciu na miejsce, baterie pułku zajęły pozycje w ogrodach Spandau. 29 kwietnia 1945 pułk uczestniczył w walkach ulicznych podczas oczyszczania przedmieścia Berlina – Pichelsdorfu. 2 maja pułk wspierał radziecki oddział piechoty w rejonie Klosterfelde.

Przypisy

Bibliografia

  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Kazimierz Kaczmarek: Oni szturmowali Berlin. Warszawa: Książka i Wiedza, 1980, s. 48-68.
  • Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, s. 735.
  • Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967, s. 100.