5 Pułk Inżynieryjny im. gen. Ignacego Prądzyńskiego
5 Pułk Inżynieryjny im. gen. Ignacego Prądzyńskiego to jednostka Wojska Polskiego, która należy do Wojsk Lądowych. Jego stała siedziba znajduje się w Szczecinie (Podjuchy).
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na przełomie 1944 roku powstała 5 Brygada Saperów, która zajmowała się rozminowywaniem terenów po zakończeniu działań wojennych. W 1946 roku brygada została przekształcona w pułk i przeniesiona do Szczecina. W 1961 roku jednostka znów zmieniła swoją formę, stając się brygadą. 1 stycznia 2001 roku, na podstawie 5 Brygady Saperów, dokonano kolejnej restrukturyzacji, tworząc 5 Pułk Inżynieryjny.
Przeznaczenie
5 Pułk Inżynieryjny pełni funkcję jednostki inżynieryjnej. Jego głównym zadaniem jest wsparcie inżynieryjne dla Wojsk Lądowych. Pułk współpracuje z strukturami Paktu Północnoatlantyckiego i jest operacyjnie podporządkowany wielonarodowej 29 Brygadzie Inżynieryjnej, której dowództwo znajduje się w Aldershot w Wielkiej Brytanii. Jednostka jest przeznaczona do realizacji zadań inżynieryjnych dla związków taktycznych Korpusu Sił Szybkiego Reagowania oraz sił międzynarodowych prowadzących misje pokojowe i stabilizacyjne na całym świecie. Pułk może również być wykorzystany w sytuacjach kryzysowych w kraju, takich jak usuwanie przedmiotów wybuchowych, udział w akcjach przeciwpowodziowych czy likwidacja skutków awarii przemysłowych i katastrof naturalnych.
Saperzy 5 Pułku Inżynieryjnego tworzą 1 Patrol rozminowania, którego celem jest usuwanie niewybuchów i niewypałów.
Struktura organizacyjna
Struktura jednostki w 2018 roku:
- dowództwo i sztab
- kompania dowodzenia
- 1 batalion inżynieryjny
- 2 batalion inżynieryjny
- batalion logistyczny
- kompania pontonowa
- grupa zabezpieczenia medycznego
- patrol saperski nr 1
Dowódcy pułku
- płk Stanisław Białek (2001 – 2002)
- płk Mirosław Pstrokoński (2002 – 2006)
- p.o. ppłk. Artur Talik (II 2006 – V 2006)
- p.o. ppłk Jacek Kwiatkowski (V 2006 – VII 2006)
- płk Jerzy Szcześniak (VII 2006 – IX 2011)
- płk Jacek Kwiatkowski (2011 – 02 X 2017)
- cz.p.o. ppłk dypl. Piotr Bednarczyk (2 X 2017 – 12 III 2018)
- płk dypl. Piotr Bednarczyk (12 III 2018 – 27 IX 2019)
- ppłk mgr inż. Jerzy Łuszczykiewicz (27 IX 2019 – 9 XII 2019)
- płk mgr inż. Mariusz Ochalski (9 XII 2019 – 4 III 2022)
- ppłk Adam Trzaszczka (4 III 2022 – 4 IV 2022)
- płk mgr inż. Wojciech Rudnikowicz (od 4 IV 2022)
Symbole jednostki
Sztandar
W wyniku przekształcenia 5 Brygady Saperów w 5 Pułk Inżynieryjny oraz dla upamiętnienia chlubnych tradycji tej jednostki, Minister Obrony Narodowej w Decyzji Nr 44/MON z dnia 13 marca 2001 roku, postanowił, aby 5 Pułk Inżynieryjny przejął dziedzictwo i z honorem kontynuował tradycje:
- Przejąć sztandar rozformowanej 5 Brygady Saperów
Odznaka pamiątkowa
Na mocy Decyzji Nr 50/MON z dnia 13 marca 2001 roku, Minister Obrony Narodowej zatwierdził wzór odznaki pamiątkowej oraz regulamin jej nadawania. Odznaka nawiązuje do przedwojennej odznaki 5. Pułku Saperów. Na okrągłej czarnej tarczy, z czerwonym obramowaniem, umieszczono herb Szczecina – głowę gryfa w złotej koronie, zwróconą w lewo, otoczoną niebieską linią. Po obu stronach tarczy, na wysokości podstawy gryfa, znajdują się daty: „1921” – rok powstania 5. Pułku Saperów i „2000” – rok powstania 5. Pułku Inżynieryjnego, symbolizujące kontynuację tradycji jednostki. W centralnej części tarczy wpisano cyfrę „5” w kolorze szkarłatnym. W tle znajdują się elementy związane z tradycją wojsk saperskich II RP: kotwica, skrzyżowane kilof i wiosło, a także bosak oraz dwa karabinki.
Odznaka wykonana jest z nierdzewnego metalu, srebrzystego lub patynowanego, z emalią na powierzchni tarczy. Jej wymiary wynoszą 4,3 cm wysokości i 3,5 cm szerokości.
Oznaka rozpoznawcza
Minister Obrony Narodowej wprowadził oznakę rozpoznawczą 5. Pułku Inżynieryjnego w Szczecinie w Decyzji Nr 145/MON z dnia 3 czerwca 2004 roku. Symbolem pułku jest sylwetka odyńca, symbolizująca siłę i wytrwałość, cechy, którymi powinien charakteryzować się każdy saper. Sylwetka dzika znajduje się na tarczy podzielonej na dwa pionowe pola w barwach czerwonej i czarnej, które są historycznymi kolorami saperskimi. W dolnej części tarczy umieszczono złotą cyfrę „5”, wskazującą numer pułku oraz dziedziczone tradycje 5 Pułku Saperów, 5 Batalionu Saperów i 5 Brygady Saperów.
Proporczyk na beret
Minister Obrony Narodowej postanowił również o wprowadzeniu proporczyka na beret 5. Pułku Inżynieryjnego w Szczecinie w Decyzji Nr 145/MON z dnia 3 czerwca 2004 roku. Proporczyk ma prostokątny kształt z wcięciem z prawej strony, a jego powierzchnia dzieli się na dwa poziome pasy – górny czerwony i dolny czarny. W centralnej części wyhaftowano złote litery „IP”, które są inicjałami patrona pułku, gen. Ignacego Prądzyńskiego.
Odznaczenia
- 2001.05.29 medal „Za Zasługi dla Miasta Augustowa”
- 2004.10.08 Złota Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego
- 2 maja 2014 r., podczas Dnia Flagi RP, prezydent Bronisław Komorowski wręczył flagę państwową wyróżniającym się jednostkom i instytucjom wojskowym, w tym 5 Pułkowi Inżynieryjnemu.
Dziedzictwo tradycji
W związku z przekształceniem 5 Brygady Saperów, Minister Obrony Narodowej w Decyzji Nr 44/MON z dnia 13 marca 2001 roku, nakazał 5 Pułkowi Inżynieryjnemu przejęcie dziedzictwa i kontynuowanie chlubnych tradycji:
- 5 pułku saperów 1921–1929
- 5 batalionu saperów 1929–1939
- 5 Brygady Saperów 1944–2000
Dodatkowo, pułk przyjął imię swojego patrona, gen. Ignacego Prądzyńskiego, przejął sztandar rozformowanej 5 Brygady Saperów i obchodzi doroczne święto 8 maja. Tradycje pułku sięgają jednostki sformowanej w 1921 roku w Krakowie jako 5 Pułk Saperów. W listopadzie 1929 roku jednostka została przekształcona w batalion. Choć 5 batalion saperów nie brał bezpośrednio udziału w kampanii wrześniowej, bataliony zmobilizowane przez ten batalion w Krakowie aktywnie uczestniczyły w działaniach, takich jak budowanie przepraw przez Wisłę i Dunajec w 1939 roku.