5 Pułk Dowodzenia im. gen. dyw. Stanisława Hallera (5 pdow) to jednostka zajmująca się dowodzeniem oraz łącznością w ramach Wojsk Lądowych RP.
Pułk został utworzony w 1993 roku na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego nr 055/org. z 24 czerwca 1993 oraz zarządzenia dowódcy Krakowskiego Okręgu Wojskowego nr 048/org. z 12 lipca 1993. W wyniku tych decyzji powołano do życia Jednostkę Wojskową 2771, a proces formowania pułku zakończono 30 kwietnia 1994.
Na początku działalności pułku sztab, logistyka oraz jeden z czterech batalionów zlokalizowane były w Krakowie, w kompleksie koszarowym przy ul. Ułanów, natomiast sekcja szkolenia, sekcja systemów łączności oraz pododdziały łączności znajdowały się przy ul. Tynieckiej. Od 2001 roku całość przeniesiono do koszar przy ul. Tynieckiej, a w 2003 roku jednostka została przesunięta do podkrakowskiej Rząski.
12 czerwca 1994 roku miała miejsce ceremonia wręczenia sztandaru pułkowi, której dokonał ówczesny szef sztabu Krakowskiego Okręgu Wojskowego, generał brygady Zdzisław Wijas. Sztandar został ufundowany przez władze oraz mieszkańców Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa, a także miast Kwidzyna i Bochni oraz Dowództwo Krakowskiego Okręgu Wojskowego.
Pułk był jedną z pierwszych jednostek Korpusu, która w 2000 roku dostosowała swoje struktury do standardów Paktu Północnoatlantyckiego. W jego skład wchodziła Kompania Reprezentacyjna 2 Korpusu Zmechanizowanego. Był to pierwszy oddział w Wojsku Polskim, który realizował zadania związane z łącznością oraz wsparciem w funkcjonowaniu Dowództwa i Sztabu Okręgu Wojskowego.
Od 1 stycznia 2008 roku w miejsce 5 Pułku Dowodzenia zaczęto funkcjonować jako 5 Batalion Dowodzenia.
W 2023 roku rozpoczęto proces przekształcania batalionu z powrotem w pułk. Uroczysta zbiórka z okazji podpisania protokołu przekazania sił i środków oraz zadań realizowanych przez 5 bdow na rzecz 5 pdow miała miejsce 29 listopada 2023 roku.
Insygnia 5 pdow
Dowódcy
płk Andrzej Niziołek (1993–1996)
płk Andrzej Brzoza (1996–1997)
płk Ryszard Więcławski (1997–1999)
płk Antoni Oczak (1999–2004)
płk Krzysztof Jankowski (2004–2007)
płk Mariusz Toporek (10-10-2023 – obecnie)
Przypisy
Bibliografia
Krzysztof Komorowski (red.): Kronika Wojska Polskiego 2005. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2006, s. 223. ISSN 1734-2317.