5 Korpus Kawalerii (ros. 5-й кавалерийский корпус) – jednostka kawalerii Armii Czerwonej, która była formowana dwukrotnie i brała udział w walkach podczas II wojny światowej.
5 Korpus Kawalerii (5 KKaw.) został utworzony 24 kwietnia 1934 roku. Od 17 września 1939 roku, wspólnie z armiami III Rzeszy oraz Słowacji, uczestniczył w kampanii wrześniowej w ramach 12 Armii. W trakcie inwazji III Rzeszy na Związek Radziecki, która miała miejsce 22 czerwca 1941 roku, jednostka ta była częścią 6 Armii. W lipcu tego samego roku, przez kilka dni 5 KKaw., dowodzony przez generała Kamkowa, stawiał opór oddziałom pancernym pod dowództwem generała Kleist przy próbie przeprawy przez rzekę Bug. Na mocy rozkazu z 25 grudnia 1941 roku, 5 KKaw. został przekształcony w 3 Gwardyjski Korpus Kawalerii.
Po przekształceniu 5 Korpusu Kawalerii w 3 Gwardyjski Korpus Kawaleryjski, w dniu 1 stycznia 1942 roku utworzono nową jednostkę kawalerii o tej samej nazwie – 5 Korpus Kawalerii. Nowy 5 KKaw. brał udział w udanych operacjach bojowych w składzie 37 Armii, jednak po niepowodzeniach w rejonie Charkowa zdecydowano o jego rozwiązaniu, co miało miejsce na podstawie rozkazu z 15 lipca 1942 roku.
Dowództwo korpusu
Dowódcy:
- komdiw Konstanty Rokossowski
- kombrig Dmitrij Wajnerch-Waniarch
- komdiw Wasilij Gonin (w czasie kampanii wrześniowej)
- gen. mjr Fiodor Kamkow (14.03.1941 – 20.11.1941)
- gen. mjr Wasilij Kriuczonkin (21.11.1941 – 25.12.1941)
- gen. mjr Andriej Grieczko (18.01.1942 – 15.04.1942)
- gen. mjr Issa Plijew (16.04.1942 – 07.06.1942)
- gen. mjr Teofan Parchomienko (08.06.1942 – 15.07.1942)
Szefowie sztabu:
- kombrig Paweł Biełow
Struktura organizacyjna
Skład we wrześniu 1939:
- 9 Krymska Dywizja Kawalerii imienia Rady Komisarzy Ludowych USRR
- 16 Syberyjska Dywizja Kawalerii
Skład 22 czerwca 1941:
- 6 Dywizja Kawalerii
- 36 Dywizja Kawalerii
Skład po II sformowaniu 5 KKaw.:
- 34 Dywizja Kawalerii
- 60 Dywizja Kawalerii
- 79 Dywizja Kawalerii
- 132 Brygada Pancerna
Przypisy
Bibliografia
Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitlera uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.
Janusz Piekałkiewicz: Wojna kawalerii 1939-1945. Warszawa: 1992. ISBN 83-7250-074-6.
Piotr Zarzycki: Suplement do września 1939. Warszawa: 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.