5 Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej (5 pal)
5 Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej (5 pal) to oddział artylerii lekkiej wchodzący w skład ludowego Wojska Polskiego.
Na podstawie rozkazu dziennego Nr 95, wydanego przez dowódcę 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR w dniu 27 grudnia 1943, w obozie sieleckim rozpoczęto 6 stycznia 1944 formowanie 3 Pułku Artylerii Lekkiej, który był organiczną jednostką artylerii 3 Pomorskiej Dywizji Piechoty. 4 marca 1944 dowódca korpusu zlecił przeformowanie pułku na etat Nr 04/252. 26 marca tego samego roku, w miejscowości Staroletewo, żołnierze pułku złożyli przysięgę.
W maju 1945 pułk został przemianowany na 5 Pułk Artylerii Lekkiej. Po zakończeniu działań wojennych, dowództwo pułku oraz II dywizjon stacjonowały w garnizonie Chełm, natomiast II dywizjon w Majdanku, a III dywizjon w Kraśniku. 3 stycznia 1946 jednostka otrzymała nazwę wyróżniającą „Kołobrzeski”.
Obsada personalna pułku
Dowódcy pułku
- mjr Curoczkin (6 I – 15 II 1944)
- ppłk Karol Łosicki (15 II – 20 IV 1944)
- ppłk Wiktor Dudaniec (od 20 IV 1945)
Zastępcy dowódcy ds. politycznych
- por. Alfred Wiślicki
- por. Franciszek Mróz
- por. Mieczysław Kalita
Szefowie sztabu
- kpt. Aleksander Kochniuk
- mjr Benjamin Nowak
Skład etatowy
W skład pułku wchodziły:
- Dowództwo i sztab
- 3 dywizjony artylerii
- 2 baterie artylerii armat
- 1 bateria artylerii haubic
- bateria parkowa
Całkowity stan etatowy pułku wynosił 1093 żołnierzy, w tym: 150 oficerów, 299 podoficerów oraz 644 kanonierów. Na wyposażeniu pułku znajdowały się:
- 24 x 76 mm armaty
- 12 x 122 mm haubice
- 12 x rusznice przeciwpancerne
- 108 x samochody
- 24 x ciągniki
Marsze i działania bojowe
Pułk brał udział w walkach pod Turzyskiem, wspierając natarcie oddziałów sowieckich oraz uczestniczył w bitwach na przyczółku warecko-magnuszewskim (VIII 1944) i czerniakowskim (16-22 IX 1944). Po przeprowadzeniu w styczniu 1945 marszu-manewru z Warszawy do Bydgoszczy, pułk walczył o przełamanie Wału Pomorskiego (II 1945) oraz w bitwie o Kołobrzeg (III 1945). W czasie operacji berlińskiej jednostka wspierała piechotę forsującą Odrę i Starą Odrę. W trakcie bitwy o Berlin pułk uczestniczył w walkach na zewnętrznym pierścieniu okrążenia stolicy III Rzeszy, w rejonie Ruppiner-Kanal, pod Kremmen i Flatow. Szlak bojowy zakończył po dotarciu do Konigsdorf i Biesenthal.
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Część II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.