5 halerzy
5 halerzy (cz. 5 haléřů, słow. 5 halierov) to czechosłowacka moneta o nominale 5 halerzy, bita w latach 1977–1990 i pozostająca w obiegu do roku 1993. Projekt tej monety stworzył rzeźbiarz i medalier František David.
Wzór
Na awersie umieszczono stylizowany herb Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, który przedstawia wizerunek czeskiego lwa o podwójnym ogonie, umieszczonego na tarczy w kształcie husyckiej pawęży. Na jego piersi znajduje się mniejsza tarcza z symbolem watry, reprezentującym Słowaków, na tle sylwetki tatrzańskiego szczytu Krywań. Poniżej umieszczono rok bicia monety, a wzdłuż krawędzi widnieje nazwa kraju („ČESKOSLOVENSKÁ SOCIALISTICKÁ REPUBLIKA”), zajmująca oba boki oraz dół monety.
Rewers monety ukazuje duży nominał zapisany arabską cyfrą, który znajduje się pod pięcioramienną gwiazdą, z nałożoną w dolnej części mniejszą literą „h”, oznaczającą walutę. Obok litery, po lewej stronie, umieszczono niewielki inicjał „D”, będący znakiem projektanta Františka Davida.
Nakład
Podstawą prawną emisji monet o nominale 5 h było zarządzenie Ministra Finansów z 18 maja 1977 r., które określało wzór nowej monety oraz jej parametry fizyczne. Moneta miała być bita z krążków wykonanych ze stopu glinu i magnezu (z 2-procentową domieszką magnezu), o wadze 0,75 g ±2,5%. Określono również, że rant pięciohalerzówek ma być gładki, a średnica gotowych monet wynosić 16,2 mm, z grubością około 1,6 mm.
Monety bito w mennicy w Kremnicy, a ich pierwsza emisja miała miejsce 1 lipca 1977 r., zastępując wcześniejsze warianty (z 1953 i 1962), które zostały wycofane pod koniec 1978 roku. Nowe serie pięciohalerzowych monet produkowano corocznie przez następne 14 lat, osiągając łączną liczbę ponad 193 mln sztuk. Warto zauważyć, że w latach 1980–1985 monety te nie trafiały do obiegu, a były udostępniane jedynie na cele kolekcjonerskie w formie zestawów.
Monety wzoru z 1977 roku pozostały w obiegu aż do rozpadu Czechosłowacji i zostały poddane denominacji oddzielnie w Czechach i na Słowacji, równocześnie z ich następcami z 1991 roku, co miało miejsce na koniec kwietnia i lipca roku 1993.