5 Dywizjon Taborów – jednostka taborów Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej.
W trakcie swojego funkcjonowania oddział ten przeszedł wiele reorganizacji. W roku 1923 dywizjon miał swoją siedzibę w Krakowie, natomiast w 1939 przeniósł się do Bochni.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W 1923 roku dywizjon był podległy Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i miał swoją bazę w Krakowie. Dowódca dywizjonu jednocześnie pełnił rolę szefa taborów w Okręgu Korpusu Nr V.
1 października 1925 roku, w wyniku reorganizacji wojsk taborowych, dywizjon został przekształcony w 5 szwadron taborów. Równocześnie powołano do życia Szefostwo Taborów przy Dowództwie Okręgu Korpusu Nr V. W lipcu 1926 roku, „w związku z redukcją stanów liczebnych formacji taborowych (rozkaz MSWojsk. Oddz. I Szt. Gen. L. 2579/org. i rozporządzenie wykonawcze Dep. II L. 1600/tab. tjn.)” szwadron przeszedł zmiany organizacyjne.
W 1939 roku dowództwo 5 dywizjonu taborów miało swoją siedzibę w Bochni.
Struktura organizacyjna
Organizacja dywizjonu w 1923 roku:
- dowództwo dywizjonu
- cztery lub pięć szwadronów taborowych
- skład i warsztat taborowy
- kadra szwadronu zapasowego
- kadra Okręgowego Szpitala Koni nr V w Krakowie
- kolumny przewozowe
Obsada personalna
Dowódcy dywizjonu:
- mjr / ppłk tab. Jan Kostrzewski (20 IV 1921 – IX 1925 → szef Szefostwa Taborów DOK V)
- mjr tab. Franciszek Mazaraki (od 1 X 1925 – 30 IX 1927 → stan spoczynku)
- kpt. tab. Józef Maziarz (XI 1927 – 1 IV 1929 → kierownik referatu taborów w Szefostwie Intendentury i Taborów OK III)
- kpt. tab. Stefan II Gajewski (p.o. IV 1929 – IX 1930 → dyspozycja dowódcy OK V)
- ppłk tab. Jan Kostrzewski (I 1931 – 30 IV 1933 → stan spoczynku)
- mjr tab. Stefan Józef Michura (VI 1933 – XI 1935 → Dowództwo Taborów i Szefostwo Remontu)
- mjr tab. Ludwik Skibiński-Orliński (XI 1935 – II 1938 → senator RP)
- ppłk tab. Szymon Skoczylas (był III 1939)
Zastępcy dowódcy dywizjonu:
- kpt. / mjr tab. Stefan Józef Michura (1923 – 1 X 1925 → dowódca 9 szw. tab.)
- mjr tab. Stefan Józef Michura (X 1930 – VI 1933 → dowódca dywizjonu)
- mjr tab. Stanisław Olgierd Królikowski (od IX 1933)
- mjr tab. Zygmunt Siewiński (1937 – IX 1939)
Kwatermistrzowie:
- rtm. tab. Leon Staniek (od 1 X 1925)
- kpt. tab. Józef Maziarz (VI – XI 1927 → dowódca szwadronu)
- kpt. tab. Stefan II Gajewski (od X 1927)
- kpt. tab. Józef Maziarz (od X 1930)
- kpt. Alfred Tatarka (1939)
Obsada personalna 5 dywizjonu taborów w marcu 1939 roku:
- dowódca dywizjonu – ppłk tab. Szymon Skoczylas †1940 Charków
- I zastępca dowódcy – mjr tab. Zygmunt Siewiński †1940 Charków
- adiutant – mjr Leon Staniek (od 1 IV 1939 komendant Kadry 4 dtab.)
- lekarz medycyny – por. lek. Mikołaj Kołodyński
- lekarz weterynarii – mjr lek. wet. Marcin Władysław Kościuszko
- II zastępca dowódcy [kwatermistrz] – kpt. Alfred Tatarka †1940 Katyń
- oficer mobilizacyjny – kpt. Juliusz Szczęsny Niklas †1940 Charków
- zastępca oficera mobilizacyjnego – chor. Mieczysław Gofroń
- oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Roman Ignacy Kobyliński †16 IX 1939
- oficer gospodarczy – kpt. int. Jan Wnęk †1940 Charków
- oficer żywnościowy – chor. Piotr Włosek
- dowódca szwadronu gospodarczego – kpt. Tomasz Wiński
- dowódca szwadronu młodszego rocznika – kpt. Stanisław Olczak
- dowódca szwadronu szkolnego – kpt. Emil Kikiniss
- wykładowca i instruktor – kpt. Alfred Kleiber
- wykładowca i instruktor – kpt. Aleksander Feliks Koralewski †1940 Charków
- wykładowca i instruktor – kpt. Eberhard Ernest Józef Reinke
- wykładowca i instruktor – kpt. Stanisław Jan Aleksander Schaeffer
- wykładowca i instruktor – kpt. Antoni Waszyński
- wykładowca i instruktor – por. Jan Antoni Chmielewski
- kierownik warsztatów szkolnych – mjr Michał Wit
Żołnierze dywizjonu – ofiary zbrodni katyńskiej
Biogramy zamordowanych są dostępne na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-08-18].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2: Organizacja Wojska Polskiego. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2021-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-10)].