5 Dywizja Artylerii
5 Dywizja Artylerii (5 DA) to związek taktyczny artylerii Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Dywizja została utworzona w Łowiczu na podstawie rozkazu Nr 58/Org. Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z dnia 15 marca 1945. W jej skład włączono trzy już istniejące samodzielne brygady artylerii. Zaprzysiężenie jednostki miało miejsce w Łowiczu.
Proces formowania jednostki zakończył się 30 kwietnia 1945. Naczelny Dowódca Wojska Polskiego, na mocy Rozkazu nr 110/org. z dnia 30 kwietnia 1945, włączył 5 DA do składu 1 Armii Wojska Polskiego. Włączenie dywizji miało miejsce dopiero 11 maja 1945 na podstawie rozkazu nr 0194 wydanego przez dowódcę 1 Armii, gen. dyw. Stanisława Popławskiego.
W strukturze dywizji działał Wojskowy Sąd Polowy 5 Dywizji Artylerii, którego szefem był porucznik Józef Badecki.
Dywizja została rozformowana we wrześniu 1945 w Toruń. Na jej podstawie utworzono 13 Brygadę Artylerii Ciężkiej, a z wydzielonych pododdziałów 2. i 3 BAH zorganizowano 87 i 90 pułki artylerii haubic. 9 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego został włączony do 71 pac.
Struktura organizacyjna dywizji
Dowództwo 5 Dywizji Artylerii według etatu nr 08/520:
- dowódca – płk Stanisław Skokowski (1945)
- szef sztabu – płk Ługowcow (1945)
- bateria dowodzenia według etatu nr 08/523
- 2 Pomorska Brygada Artylerii Haubic
- 3 Warszawska Brygada Artylerii Haubic
- 10 Brygada Artylerii Ciężkiej
- 9 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego według etatu nr 08/555
- 8 Samodzielny batalion samochodowy według etatu nr 08/524
- kompania sanitarna według etatu nr 08/513
- ruchome warsztaty artyleryjskie według etatu nr 08/514
- 38 piekarnia polowa według etatu nr 08/525
- warsztaty samochodowe według etatu nr 08/611
- ruchome warsztaty mundurowe według etatu nr 04/215
- 3249 Wojskowa Stacja Pocztowa według etatu nr 014/97W
- Polowa Kasa Banku Państwowego według etatu nr 04/16
Stan bojowy dywizji na dzień 10 maja 1945 wynosił 5460 żołnierzy, w tym:
- dowództwo 5 DA i jednostki dywizyjne – 568
- 10 Brygada Artylerii Polowej – 1215
- 2 Brygada Artylerii Haubic – 1809
- 3 Brygada Artylerii Haubic – 1868
Według etatu, 10 BAC miała dysponować 36 sztukami 152 mm haubicoarmat wz. 1937, natomiast brygady artylerii haubic po 60 sztuk 122 mm haubic wz. 1938 (M-30).
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Mikołaj Plikus [red.]: Mała kronika ludowego Wojska Polskiego 1943-1973. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii, Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.