5 Samodzielny Batalion Eksploatacji Dróg – niezależny pododdział wojsk drogowych ludowego Wojska Polskiego.
Jego głównym celem była budowa oraz remont dróg w strefie przyfrontowej. W trakcie działań wojennych realizował także zadania związane z regulacją ruchu oraz kontrolą pojazdów mechanicznych armii. Batalion został sformowany w rejonie Łukowa na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 022 z dnia 10 września 1944 roku. Podlegał bezpośrednio Naczelnemu Dowódcy WP i został rozformowany w sierpniu 1945 roku.
Działania
Po zakończeniu procesu formowania oraz szkolenia, na początku 1945 roku batalion został przeniesiony z Łukowa do Ryk. Jego zadania obejmowały remonty, odśnieżanie oraz utrzymywanie dróg w dobrym stanie w rejonie stacjonowania. Głównym zadaniem batalionu w tym okresie była regulacja oraz kontrola ruchu na kluczowych trasach łączących Lublin z Warszawą. Pod koniec stycznia jednostka została przeniesiona do Warszawy, gdzie zajęła się regulacją ruchu na Pradze. Jednocześnie przejęła kontrolę nad ruchem na trasie z Garwolina do Warszawy oraz na ulicach Pragi. Funkcję tę pełniła do 16 lutego 1945 roku. Następnie batalion zabezpieczał most w Warszawie przed wysokim poziomem wody, jednocześnie regulując ruch. 26 marca 1945 roku batalion został przeniesiony do Łodzi, a od 24 kwietnia przejął kontrolę nad ruchem na trasach: Katowice – Częstochowa – Radomsko. Działając w ramach poszczególnych pododdziałów, zorganizował również punkty kontrolne w Łodzi, Bydgoszczy i Katowicach. Na obsługiwanych trasach utrzymywał punkty sanitarne oraz noclegowe.
Podczas realizacji powyższych zadań batalion zastał koniec wojny.
Obsada personalna
Dowódca batalionu
mjr Mikołaj Szałajew
Skład etatowy
Etat 047/12
- Dowództwo i sztab
- 3 kompanie eksploatacji dróg
- pluton regulacji ruchu
- pluton drogowy
- pluton gospodarczy
- pluton ochrony mostów
- drużyny: łączności; malarska
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6. Brak numerów stron w książce.
Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.