5 Armia Pancerna (ros. 5-я танковая армия) to związek operacyjny Armii Czerwonej, który działał w czasie II wojny światowej.
I formowanie
Armia została sformowana 5 czerwca 1942 roku pod dowództwem generała majora Aleksandra Liziukowa, a jej skład obejmował:
- 2 Korpus Pancerny,
- 7 Korpus Pancerny (od lipca 1942),
- 11 Korpus Pancerny,
- 340 Dywizja Strzelecka,
- 19 Samodzielna Brygada Pancerna,
- 66 Samodzielny Gwardyjski Pułk Moździerzy (BM-13),
- oddziały armijne.
W ramach armii funkcjonowała również jedna samodzielna kompania karna.
W pierwszej połowie lipca 1942 roku, 5 Armia Pancerna została niemal całkowicie zniszczona w rejonie Kastornoje-Woroneż przez jednostki niemieckiej 2 Armii.
II formowanie
Armia została odtworzona we wrześniu 1942 roku, a jej dowództwo przejął generał major Pawła Rybałki. W skład nowej formacji weszły:
- 1 Korpus Pancerny,
- 22 Korpus Pancerny,
- 26 Korpus Pancerny,
- 119 Dywizja Strzelecka,
- oddziały armijne.
Podczas walk w rejonie Stalingradu, w pierwszym dniu natarcia, armia ta zniszczyła dwie dywizje rumuńskie (5 DP i 14 DP), jednak nie wszystkie pododdziały 5 Armii Pancernej zdołały wykonać swoje zaplanowane zadania. Ostatecznie armia została rozformowana 20 kwietnia 1943 roku.
Dowódcy
- generał major Aleksandr Liziukow (VI-VII 1942),
- generał major Pawieł Rybałko (VII-X 1942),
- generał major Prokofij Romanienko (XI-XII 1942),
- generał porucznik Markian Popow (XII 1942-I 1943),
- generał major/generał porucznik (od marca 1943) Iwan Szlomin (I-IV 1943).
Przypisy
Bibliografia
Wasilij Iwanowicz Czujkow: Początek drogi. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1963. Brak numerów stron w książce.
Igor Drogowoz: Czerwona nawałnica. T. 1: Przygotowania. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 2000. Brak numerów stron w książce.
Igor Drogowoz: Czerwona nawałnica. T. 2: Wojna. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 2001. Brak numerów stron w książce.
Andrej Antonowicz Grieczko: Siły zbrojne państwa radzieckiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975. Brak numerów stron w książce.
Andrej Antonowicz Grieczko: Historia drugiej wojny światowej 1939 – 1945 w dwunastu tomach. T. 4-10. Warszawa: 1976-1983. Brak numerów stron w książce.
Wincenty Iwanowski: Operacje okrążające II wojny światowej. Warszawa: 1971.
Izmienenija v organizacji tankovogo korpusa v gody VOV.
Michał Kazakow: Nad mapą minionych bitew. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967. Brak numerów stron w książce.
Kniak A., Armii RKKA.
Kniak A., Kavalerijskije divizii RKKA.
Kniak A., Tankovyje divizii RKKA.
Mikołaj Popiel: Czołgi ruszyły na zachód. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1963, s. 404.
Potapov Valeri, The Structure and Organization of the Red Army’s Tank Forces. battlefield.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-12-14)].
Franciszek Skibiński: The Structure and Organization of the Red Army’s Tank Forces. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. Brak numerów stron w książce.
Svirin M., Quantity and condition of tanks in Red Army. battlefield.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-12-13)].
Michaił Kozłow: Великая Отечественная война 1941-1945: энциклопедия. Moskwa: 1985. Brak numerów stron w książce.
Fryderyk Zbiniewicz: Armia radziecka w wojnie z hitlerowskimi Niemcami. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988. Brak numerów stron w książce.