4TP – Prototyp Polskiego Lekkiego Czołgu Rozpoznawczego
4TP (oznaczenie fabryczne PZInż 140) to prototyp polskiego lekkiego czołgu rozpoznawczego, który powstał przed II wojną światową.
Pojazd ten należy do grupy nowoczesnych, gąsienicowych pojazdów, które zostały całkowicie skonstruowane w Polsce pod koniec lat trzydziestych przez inżyniera Edwarda Habicha. Czołg miał potencjał, aby zastąpić dotychczas używane tankietki TK/TKS w wojskach pancernych Wojska Polskiego.
Historia
W 1936 roku inżynier E. Habich, kierujący oddziałem Biura Studiów PZInż., stworzył projekt lekkiego czołgu rozpoznawczego ważącego 4 tony, znanego jako 4TP (PZInż 140). Projekt oparty był na wzorze od firmy Vickers, tzw. czołgu patrolowego, podobnie jak polskie tankietki i czołg 7 TP. Równocześnie z czołgiem 4TP powstał także jeden egzemplarz doświadczalny czołgu pływającego (PZInż 130), który dzięki zastosowaniu żeberkowych kół nośnych oraz specjalnych gąsienic miał obniżoną wagę.
Prototypy obu pojazdów były wyposażone w próbne wieże bez uzbrojenia. Plany zakładały, że wieża dla czołgu PZInż 140 będzie miała jeden nkm 20 mm oraz jeden km 7,9 mm, a dla czołgu PZInż 130 jeden z tych karabinów. Rozważano również opcję zainstalowania w czołgu PZInż 140 działka 37 mm. W maju 1939 r. 4TP przeszedł ostatnie jazdy próbne, przejeżdżając łącznie około 4300 km bez poważnych usterek. Gdy wydawało się, że nowy czołg jest gotowy do seryjnej produkcji, Sztab Główny uznał, że w przeciągu kilku lat 4TP stanie się przestarzały. Projekt został zakończony.
Inne pojazdy
Na podwoziu 4TP opracowano ciągnik artyleryjski PZInż 152 oraz niszczyciel czołgów PZInż 160.
Przypisy
Bibliografia
Janusz Magnuski. Czołgi rozpoznawcze PZInż.-130 i PZInż.-140. „Nowa Technika Wojskowa”. 1993. nr 11. s. 8-12. ISSN 1230-1655.
Janusz Magnuski. Czołg lekki PZInż. 140. „Nowa Technika Wojskowa”. 2005. nr 4. s. 51-54. ISSN 1230-1655.
Linki zewnętrzne
Polski lekki czołg rozpoznawczy 4TP (PZInż.140). pibwl.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-01)]. w serwisie Polska Broń Pancerna 1918-39.