49 Warszawski Pułk Zmechanizowany
49 Warszawski Pułk Zmechanizowany (49 pz) to jednostka zmechanizowana Sił Zbrojnych PRL, która wchodziła w skład 20 Warszawskiej Dywizji Pancernej im. marsz. Konstantego Rokossowskiego. Jego siedzibą był garnizon w Wałczu.
Rodowód pułku
Formowanie 49 pułku piechoty rozpoczęto na mocy rozkazu naczelnego dowódcy WP nr 58/org. z dnia 15 marca 1945, w ramach koncepcji organizacyjnej 3 Armii WP oraz tworzonych 13 i 14 Dywizji Piechoty. Po szczegółowej analizie możliwości organizacyjnych, plany te ograniczono do utworzenia trzech dywizji odwodowych Naczelnego Dowództwa (13, 14, 15 DP). 49 pp powstał w ramach 14 Dywizji Piechoty, która początkowo podlegała Dowództwu Morskiego Okręgu Wojskowego (DOW – II), a od 27 września przeszła pod DOW – III „Poznań”. Proces formowania pułku miał zakończyć się do 1 lipca 1945. Koronowo zostało wyznaczone jako miejsce formowania. Ostatecznie, formowanie jednostek 14 DP zakończono 8 czerwca, a dowódca dywizji potwierdził wykonanie rozkazu Naczelnego Dowódcy rozkazem nr 0017. 10 czerwca uznano zakończenie formowania 49 pp, a jednostka rozpoczęła szkolenie. Święto pułku ustalono na 24 czerwca. Od 1 listopada 1945 pułk przeszedł na etat pokojowy. W wyniku zmian personalnych niektórzy żołnierze zostali zwolnieni do rezerwy, a większość nadwyżek skierowano do nowo formowanych Wojsk Ochrony Pogranicza. Stan etatowy zmniejszył się z około 2500 do 1300 żołnierzy.
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku:
- płk Jan Gabrielczyk 1957-64
- płk Maksymilian Buczek 1964-69
- płk Władysław Walas 1969-71
- ppłk Henryk Szafrański 1971-74
- ppłk Wiesław Osadowski 1974-78
- mjr Włodzimierz Warchalski 1978-80
- mjr/ppłk Stanisław Sidor 1980-85
- mjr/ppłk dypl. Włodzimierz Michalski 1985-88
- mjr/ppłk dypl. Piotr Kaszuba 1988-89
- mjr dypl. Krzysztof Gałkowski 1989
Skład (lata 80. XX w)
- Dowództwo i sztab
- 3 bataliony zmechanizowane
- batalion czołgów
- kompania rozpoznawcza
- bateria haubic 122mm
- bateria ppanc
- kompania saperów
- bateria plot
- kompania łączności
- kompania zaopatrzenia
- kompania remontowa
- kompania medyczna
- pluton chemiczny
- pluton ochrony i regulacji ruchu
Tradycje
Zgodnie z rozkazem nr 025/MON z dnia 30.09.1967, dotyczącym nadawania jednostkom wojskowym historycznych nazw oraz ustanawiania dorocznych świąt jednostek, 49 Pułk Zmechanizowany przyjął tradycje 1 Warszawskiego Zmotoryzowanego Batalionu Rozpoznawczego i otrzymał nazwę wyróżniającą „Warszawski”. Święto pułkowe obchodzone było 17 stycznia.
Przeformowanie
W 1989 roku, w związku z przekształceniem dywizji na zmechanizowany związek taktyczny oraz zmianą jej nazwy na 2 Dywizję Zmechanizowaną, pułk przyjął nazwę rozformowywanego 6 pułku zmechanizowanego z Częstochowy. 3 maja 1991, działając jako 6 pułk zmechanizowany Legionów, przyjął tradycje wszystkich formacji piechoty oznaczonych cyfrą „6”. W 1995 roku na bazie pułku powstała 2 Brygada Zmechanizowana Legionów im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Przypisy
Bibliografia
Leopold Pytko, Z dziejów 49 pułku piechoty 1945–1947, Wydawnictwo MON, Warszawa 1975, wyd. I.
Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.