48 batalion saperów (48 bsap)
48 batalion saperów, znany jako 48 bsap, był jednostką saperów w Wojsko Polskie II RP.
Batalion nie brał udziału w pokojowej organizacji sił zbrojnych. Powstał w 1939 roku z 8 batalionu saperów, który stacjonował w Toruniu.
Formowanie i działania
Batalion został utworzony 26 marca 1939 roku w Toruniu, zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, podczas mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim. Jednostką odpowiedzialną za mobilizację był 8 batalion saperów. Równocześnie sformowano pluton mostowy 4-tonowy nr 48. Batalion wraz z plutonem mostowym został podporządkowany dowódcy Armii „Pomorze” i uczestniczył w kampanii wrześniowej.
2 sierpnia 1939 roku, w koszarach 8 bsap, zmobilizowano 2 kompanię pod dowództwem porucznika służby stałej Tadeusza Jarzymowskiego, absolwenta Szkoły Podchorążych Inżynierii z 1933 roku. 2 września 48 batalion przetransportował do Bydgoszczy człony mostowe z rejonu Torunia i rozpoczął budowę przeprawy w okolicy Fordonu. Po nalocie niemieckich samolotów most został zniszczony i przeniesiony do rejonu Solca Kujawskiego. Po licznych atakach, wieczorem 3 września, batalion otrzymał nowe rozkazy, aby przemieścić most w rejon Torunia, a następnie do Złotorii, gdzie dotarł 5 września. 6 września żołnierze batalionu budowali lekkie przeprawy promowe między Toruniem a Ciechocinkiem. 9 września otrzymali rozkaz zniszczenia mostów i przepraw oraz udania się do rejonu Sochaczewa. 11 września batalion brał udział w natarciu na Sochaczew, a w nocy z 11 na 12 września budował most przez Bzurę. 18 września część batalionu znalazła się w niewoli niemieckiej.
Struktura i obsada etatowa
Obsada personalna we wrześniu 1939:
- dowódca batalionu – mjr Wacław Wasliewski
- zastępca dowódcy batalionu – kpt. Antom Brzostowicz
- dowódca 1 kompanii saperów – por. Tadeusz Jarzymowski
- dowódca I plutonu – ppor. rez. Bohdan Wierzbicki
- dowódca II plutonu – ppor. rez. Marian Dunkiewicz
- dowódca III plutonu – ppor. rez. Piotr Maciej Kozłowski
- zastępca dowódcy III plutonu – kpr. rez. Zieliński
- dowódca IV plutonu – ppor. rez. Julian Sawicki
- dowódca 2 kompanii saperów – kpt. Antom Brzostowicz
- dowódca kolumny saperskiej – ppor. rez. Julian Sawicki
Przypisy
Bibliografia
Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny „W”, Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza „Ajaks” i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
Konrad Ciechanowski: Armia Pomorze 1939. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1983. ISBN 83-11-06793-7.