47 batalion saperów (47 bsap) – to pododdział wojsk inżynieryjnych ludowego Wojska Polskiego.
Historia
Batalion został utworzony w 1945 roku na podstawie rozkazu Naczelnego Dowódcy WP nr 156/Org. z dnia 29 czerwca 1945, potwierdzonego rozkazem Nr 01 dowódcy 16 Dywizji Piechoty z tego samego dnia. Proces formowania zakończono do 31 lipca 1945 w Gdańsku-Wrzeszczu, w koszarach przy ulicy Słowackiego, zgodnie z etatem Nr 2/6, jako jednostka organiczna 16 Dywizji Piechoty.
Po osiągnięciu gotowości do działań batalion rozpoczął rozminowywanie województwa gdańskiego. W okresie od 5 listopada do 20 grudnia 1945 roku prowadził rozminowanie terenów w rejonie Półwyspu Helskiego oraz w powiatach Tczew, Kwidzyn, a także w miejscowościach takich jak Różyny, Pruszcz Gdański, Nowy Dwór, Pszczółki, Koszwały i innych. Dodatkowo brał udział w rozminowywaniu byłej kwatery Hitlera w Gierłoży k/Kętrzyna oraz Przełęczy Dukielskiej. W 1947 roku do batalionu przydzielono grupę niemieckich jeńców saperów, którzy uczestniczyli w rozminowywaniu zapór minowych.
W trakcie działań rozminowujących żołnierze batalionu zidentyfikowali i unieszkodliwili ponad 700 tys. min i innych niewybuchów, rozminowując 28 mostów oraz 200 km dróg i ulic. Sprawdzono ponad 300 ha gruntów ornych, łąk i lasów, usuwając 23 barykady oraz zawały. Niestety, w wyniku tych działań batalion poniósł straty, w tym 9 zabitych i kilku rannych.
W lutym 1946 roku jednostka została przeniesiona do Gdańska-Oliwy. W kwietniu 1949 roku batalion zajął koszary przy ulicy Mazurskiej w Elblągu. 12 października 1951 roku jednostka została uroczyście powitana w nowym garnizonie w Tczewie, gdzie zajęła koszary, w których do 1939 roku stacjonował 2 Batalion Strzelców.
12 marca 1961 roku, na placu Hallera w Tczewie, batalion otrzymał sztandar, który został ufundowany przez mieszkańców miasta Tczewa.
Batalion uczestniczył w akcjach przeciwlodowych i przeciwpowodziowych w rejonach Tczewa, Krzybowy, Sztumu, Ostaszewa, Ichnowa, Starogardu Gdańskiego oraz Opalenia. Wykonywał także różnorodne prace na rzecz gospodarki, w tym budowę mostu na Nogacie oraz udział w budowie dwóch pomników – jednego w Sztutowie (obóz koncentracyjny Stutthof) oraz drugiego, poświęconego czołgisty polskiego w Gdańsku. Jednostka wspierała również uruchamianie elementów portów w Gdyni i Gdańsku.
13 września 1992 roku batalion przyjął dziedzictwo tradycji 16 Batalionu Saperów 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty. Szef Wojsk Inżynieryjnych Warszawskiego Okręgu Wojskowego, płk dypl. Ryszard Żuchowski, wręczył dowódcy batalionu, ppłk. Włodzimierzowi Mroczkowskiemu, akt dziedzictwa tradycji, podpisany przez ówczesnego wiceministra obrony narodowej do spraw wychowawczych, Bronisława Komorowskiego.
30 listopada 1992 roku Minister Obrony Narodowej polecił przyjąć z dniem 1 grudnia 1992:
16 Batalionowi Saperów w Żarach nazwę „11 Batalionu Saperów”,
47 Batalionowi Saperów w Tczewie nazwę „16 Batalionu Saperów”.
Żołnierzy z 16 batalionu saperów często określano jako „tczewscy saperzy„, co było powszechnym określeniem w lokalnym środowisku. Batalion zyskał także formalną, wyróżniającą nazwę „Tczewski„.
24 września 1994 roku batalion otrzymał od społeczności lokalnej drugi sztandar w swojej historii. Uroczystość miała miejsce na placu Marszałka Piłsudskiego w Tczewie.
Dowódcy
mjr Antoni Pluto (VII 1945 – I 1946)
kpt. Leopold Sierżeniuk (I – V 1946)
por. Włodzimierz Kowalski (V – X 1946)
por. Stefan Michałowski (1946–1948)
mjr Antoni Szatkowski (1948–1950)
kpt. Jerzy Jastrzębski (1950–1952)
mjr Jan Janiszyn (1952–1955)
mjr Bronisław Kocan (1955–1956)
ppłk Jan Sobieszek (1956–1965)
mjr Waldemar Białach (1965–1966)
ppłk Henryk Łomnicki (IX 1966 – IV 1970)
mjr Mikołaj Hawryluk (1970–1972)
ppłk Jan Golasik (1972–1977)
ppłk Jerzy Solarz (1977–1979)
kpt. Józef Białogański (1979–1982)
mjr Stanisław Żuchowski (1982–1984)
ppłk Lech Kujawa (1984–1989)
ppłk Włodzimierz Mroczkowski (III 1989 – XII 1998)
mjr Janusz Ciepliński (1998 – 2001)
ppłk Tomasz Hak (2001 – 2007)
mjr mgr Dariusz Kujawa (2007)
ppłk Zdzisław Świniarski (od 2007–2010)
mjr Sylwester Wlaszczyk (od 2010 – I 2012)
ppłk Marian Szymula (I 2012 – II 2017)
cz. p.o. mjr Radosław Podolski (II 2017 – IV 2017)
ppłk Grzegorz Grobel (IV 2017 – obecnie)
Przypisy
Bibliografia
Zdzisław Barszczewski: Przywrócone życiu. Rozminowanie ziem Polski. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998. ISBN 83-11-08751-2.
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 4, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1970. Brak numerów stron w książce.
Wiesław Łach: Problemy bezpieczeństwa Polski Północnej po II wojnie światowej. „Zeszyty Naukowe WSOWL”. 3 (161), 2011. Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych. ISSN 1731-8157.
Linki zewnętrzne
Kazimierz Ickiewicz, Krzysztof Zielinski: Wojsko Polskie w Tczewie w latach 1930-2005. Szkice historyczne, Tczew 2005. kaszubi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].
