43 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

43 Tartuska Dywizja Strzelecka

43 Tartuska Dywizja Strzelecka (ros. 43-я стрелковая Тартуская дважды Краснознамённая дивизия, 43 DS) to jednostka taktyczna piechoty Armii Czerwonej oraz Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej.

Formowanie i walki

Dywizja została utworzona w latach 1924-1925 w Wielkich Łukach, w Leningradzkim Okręgu Wojskowym, jako 43 Dywizja Terytorialna. Jej skład obejmował 129 Pułk Strzelecki, 130 Boguński Pułk Strzelecki oraz 131 Taraszczański Pułk Strzelecki. W latach trzydziestych jednostka została przeniesiona do Białoruskiego Okręgu Wojskowego, a w 1937 roku znowu trafiła do Leningradu.

Od 30 listopada 1939 roku brała udział w wojnie zimowej w ramach 7 Armii. Po odniesieniu strat, 24 grudnia 1939 roku została przeniesiona do rezerwy. 21 marca 1940 roku, „za pomyślne działania bojowe w czasie wojny fińskiej”, odznaczono ją Orderem Czerwonego Sztandaru.

W czerwcu 1941 roku, pod dowództwem gen. mjra Władimira Kirpicznikowa, dywizja była częścią 50 Korpusu Strzeleckiego 23 Armii Frontu Północnego i walczyła aż do zakończenia II wojny światowej.

Struktura organizacyjna

W skład dywizji wchodziły:

66 Pułk Strzelecki
147 Pułk Strzelecki
708 Pułk Strzelecki
181 Pułk Strzelecki (do 28 lipca 1941, przeniesiony do 19 Dywizji Strzeleckiej)
62 Pułk Artylerii
200 Pułk Artylerii Haubic (do 5 października 1941)
73 Samodzielny Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej (do 7 października 1941 i od 7 czerwca 1943)
337 Bateria Artylerii Przeciwlotniczej (299 Samodzielny Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej, 43 Bateria Artylerii Przeciwlotniczej, do 05 lutego 1943)
379 Dywizjon Moździerzy (od 20 października 1941 do 15 października 1942)
299 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej
25 Kompania Zwiadu
37 Batalion Saperów
3 Samodzielny Batalion Łączności (297 i 810 samodzielne kompanie łączności)
101 Batalion Medyczno-Sanitarny
92 Samodzielna Kompania Obrony Przeciwchemicznej
32 Kompania Transportu Samochodowego
297 (810) Piekarnia Polowa
43 (78) Dywizjonowy Lazaret Weterynaryjny
186 (20) Stacja Poczty Polowej
189 Polowa Kasa Gosbanku

W sierpniu 1941 roku dywizja została okrążona i rozbita, jednak część jej żołnierzy zdołała przerwać okrążenie w kierunku na Koivisto i została ewakuowana okrętami Floty Bałtyckiej.

7 września 1944 roku dywizja otrzymała wyróżnienie „Tartuska”.

Była dwukrotnie odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru.

Dowódcy dywizji

sierpień 1927 – 1930: Roman Łągwa
25 listopada 1932 – 5 października 1934: Leontij Czeremisow
23 sierpnia 1939 – 10 września 1941: kombrig, od 5 czerwca 1940: gen. mjr Władimir Kirpicznikow
11 września 1941 – 24 października 1941: płk Andriej Andriejew
25 października 1941 – 15 stycznia 1942: płk Konstantin Antonow
16 stycznia 1942 – 6 maja 1942: płk Andriej Maszoszyn
07 maja 1942 – 26 stycznia 1944: płk, od 28 kwietnia 1943: gen. mjr Jan Sinkiewicz
27 stycznia 1944 – 9 maja 1945: płk, od 03 czerwca 1944: gen. mjr Piotr Borisow