Pułk 4 Strzelców Konnych
Pułk 4 Strzelców Konnych był jednostką strzelców konnych Wojska Polskiego w Królestwie Kongresowym.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Jednostka została utworzona w 1815 roku i składała się z czterech szwadronów oraz piątego, rezerwowego. Pierwszy i drugi szwadron tworzyły 1 dywizjon, natomiast trzeci i czwarty wchodziły w skład 2 dywizjonu. Każdy szwadron dzielił się na dwa półszwadrony, te z kolei na dwa plutony, a każdy pluton na półplutony, czyli sekcje. Pluton był również podzielony na oddziały, zwane trójkami, które składały się z trzech rot.
Pułk wchodził w skład 2 brygady Dywizji Strzelców Konnych Królestwa Kongresowego.
Ubiór
Kolorem pułku był niebieski.
Kurtka szaszerska była zielona z kolorowymi wypustkami i łapkami na kołnierzu, z białymi guzikami z numerem 4. Naramienniki były metalowe, białe, z podszewką w kolorze niebieskim.
Lejbiki były sukienne, zielone, z niebieskimi wypustkami na kołnierzu i rękawach oraz na naramiennikach wykonanych z zielonego sukna. Spodnie paradne miały kolor zielony z szerokimi lampasami w kolorze niebieskim oraz skórzanymi karwaszami do kolan.
Dyslokacja pułku
Stanowisko: województwo mazowieckie:
- sztab – Kutno
- 1 szwadron – Łęczyca
- 2 szwadron – Kutno
- 3 szwadron – Kłodawa
- 4 szwadron – Koło
- rezerwa – Dąbrowice
Konie
Pułk dysponował końmi kare.
- 1 szwadron – konie o jednolitej maści
- 2 szwadron – konie mogły mieć gwiazdki na czole
- 3 szwadron – konie mogły mieć gwiazdki, strzałki i pęciny
- 4 szwadron – konie mogły mieć łysiny
- trębacze – konie gniado-srokate
Żołnierskie konie miały ogony obcięte do kolan i przerywane. Konie oficerskie były anglizowane, co polegało na przecinaniu mięśni, które sprawiają, że ogon koński naturalnie przylega do zadu.
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku:
- płk Aleksander Oborski (od 20 stycznia 1815)
- płk Hieronim Michał Kossecki
- płk Józef Kamieński (od 1825 do 1 lutego 1831)
- ppłk Franciszek Katerla
- ppłk Adam Kosiński (od 14 lipca 1831)
Walki pułku
Pułk brał udział w walkach podczas powstania listopadowego.
Bitwy i potyczki:
- Ostrołęka (4 kwietnia)
- Udrzyn (18 kwietnia)
- Zawady (8 maja)
- Wilno (19 czerwca)
Przypisy
Bibliografia
Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie. Tom IV. Od 1815 do 1831 roku. Warszawa: 1966.
Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie – Królestwo Polskie 1815-1830. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-48-3.
Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. T.3. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1923.
Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.