4 Kresowy Pułk Artylerii Lekkiej (4 pal)
4 Kresowy Pułk Artylerii Lekkiej (4 pal) to jednostka artylerii lekkiej w składzie Polskich Sił Zbrojnych.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Pułk został sformowany w październiku 1942 roku i początkowo wchodził w skład 5 Wileńskiej Dywizji Piechoty, a od marca 1943 roku – 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Jego pierwotny skład stanowili głównie artylerzyści z 5 Dywizji Piechoty, która reorganizowała się w Armii Polskiej na Wschodzie. Zadanie utworzenia pułku powierzono 5 pułkowi artylerii lekkiej. W marcu 1943 roku jeden z dywizjonów został w całości przeniesiony z rozwiązywanego 8 pal. Po zakończeniu działań bojowych, na przełomie lipca i sierpnia 1945 roku, pułk został wyznaczony do służby wartowniczej. Wszedł w skład Zgrupowania Brygadowego „Wołyń” w Grupie „Straż” (Polish Guard). Pełnił ochronę dla składnicy saperskiej, składu zaopatrzenia w Gatteo, piekarni polowej, linii wysokiego napięcia „C” oraz parku pojazdów mechanicznych w Ballarii. Obsada jednej zmiany wynosiła 125 żołnierzy.
Organizacja i obsada personalna
Dowódcy:
- ppłk dypl. Longin Stefan Izdebski
- ppłk / płk Józef Robert Baumann
Zastępcy dowódcy:
- mjr Józef Robert Bauman
- mjr Edward Chomiński
- mjr Jerzy Stypułkowski
Adiutant – por. Stanisław Czyrski
Dowódcy I dywizjonu:
- mjr Marcin Marian Jędrychowski
- mjr Antoni Chmielewski
Dowódcy II dywizjonu:
- kpt. Edward Chomiński
- kpt. Władysław Łoboda
Dowódcy III dywizjonu:
- kpt. Eugeniusz Gintofy-Dziwił
- mjr Paweł Czerniuk
Każdy dywizjon składał się z dwóch baterii artylerii, z których każda dysponowała 4 haubicoarmatami 25-funtowymi.
Pułk liczył (etatowo):
- oficerów – 50
- podoficerów i kanonierów – 679
- 25-funtowych armat – 24
Przypisy
Bibliografia
- Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
- Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW „Prasa- Książka – Ruch, 1981.
- Józef Smoliński: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie : 1939–1945. Warszawa: Egros, 1997. ISBN 83-86268-66-2. Brak numerów stron w książce.
- Aleksander Blum, Maciej Przedrzymirski, Jerzy Wisz, Jan Paśnicki: Artyleria polska Bitwa o Bolonię 1945. Materiały do Księgi Pamiątkowej Artylerii Polskiej na Zachodzie 1940-1945. Londyn: Koło Oficerów Artylerii, 1990.
- Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
- Andrzej Suchcitz (red.): 5 Kresowa Dywizja Piechoty 1941-1947. Zarys dziejów. Londyn: Fundusz Pomocy Wdowom, Sierotom i Inwalidom 5 Kresowej Dywizji Piechoty, 2012. ISBN 978-0-9559724-0-9.
- Michał M. Polak: Obsada dowództw Armii Polskiej na Wschodzie według stanu na 1 stycznia 1943 r. Zeszyty Historyczne nr 18/19 2004. Leszno: Wydawnictwo Instytutu im. gen. Stefana „Grota” Roweckiego w Lesznie, 2004, ISSN 1509-9792.