4 Dywizjon Artylerii Pancernej – samodzielny pododdział broni pancernej ludowego Wojska Polskiego
Formowanie i zmiany organizacyjne
Dywizjon został sformowany w miejscowości Nizy, w pobliżu Sum, według etatu nr 04/504 jako jednostka artylerii przeciwpancernej, uzbrojona w 45 mm armaty przeciwpancerne.
Na podstawie rozkazu wydanego przez dowódcę Armii Polskiej w ZSRR, 1 kwietnia 1944 roku, przekształcono go w samodzielny dywizjon artylerii samobieżnej. 21 czerwca 1944 dywizjon został wyposażony w działa samobieżne Su-76.
Przysięgę wojskową żołnierze dywizjonu złożyli 10 września 1944 roku w Lublinie.
Na czoło dywizjonu stanął mjr Mikołaj Dawiskiba.
Działania bojowe
Dywizjon uczestniczył w działaniach bojowych w ramach 4 Pomorskiej Dywizji Piechoty w składzie 1 Armii Wojska Polskiego.
Skład etatowy
Dowództwo dywizjonu składało się z:
- plutonu dowodzenia,
- 3 baterii dział samobieżnych,
- 4 działonów,
- drużyn: zaopatrzenia bojowego, remontowej, gospodarczej oraz punktu sanitarnego.
Ogółem w dywizjonie służyło:
- żołnierzy – 165 (w tym: oficerów – 51, podoficerów – 73, kanonierów – 41),
- sprzęt:
- działa samobieżne SU-76 – 13 sztuk,
- samochód pancerny BA-64 – 1 sztuka,
- samochody – 19 sztuk,
- motocykle – 4 sztuki.
Kamuflaż i oznakowanie wozów
Wozy bojowe były malowane olejną farbą w kolorze ciemnozielonym. Różne pojazdy mogły mieć różne odcienie, a nawet kolory.
W sytuacjach tego wymagających, pojazdy malowano w nieregularne plamy o różnych rozmiarach i kształtach. Oprócz podstawowego koloru, stosowano brąz, czerń lub piaskowy, chociaż ten sposób malowania był stosowany sporadycznie.
W porze zimowej wozy malowano na biało, używając tzw. bielidła. Biały kolor nakładano bezpośrednio na zieloną farbę ochronną, pokrywając cały pojazd lub tylko jego część, tworząc nieregularne plamy, które deformowały jego kształt. Wapno mogło być alternatywą dla farby.
Na wieży pojazdów malowano orła, którego stylizowany i znacznie uproszczony kształt wzorowany był na orle piastowskim. Wysokość orła wynosiła od 20 do 40 cm.
Oznakowanie taktyczne
Numery taktyczne dywizjonu przedstawiały się następująco:
- dowódca — 400,
- 1 bateria — 401, 402, 403, 404,
- 2 bateria — 405, 406, 407, 408,
- 3 bateria — 409, 410, 412, 413.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 3, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
Magnuski, Janusz: Wozy bojowe LWP: 1943-1983. Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-06990-5. Brak numerów stron w książce.
Jan Śliwiński, Taktyka 4 Dywizji w minionej wojnie, Wydawnictwo MON, Warszawa 1965, wyd. I.
Kazimierz Radziwończyk. 4 Dywizja Piechoty im. Jana Kilińskiego. Formowanie i szkolenie. cz.I. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3, s. 101-128, 1986. Warszawa: Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe. ISSN 0043-7182.