4 Policyjna Dywizja Grenadierów Pancernych SS (niem. 4. SS-Polizei-Panzergrenadier-Division) to jednostka Waffen-SS, która była odpowiedzialna m.in. za masakrę ludności cywilnej w Distomo.
Historia
4 Policyjna Dywizja Grenadierów Pancernych SS została utworzona w październiku 1939 roku jako dywizja policyjna (Polizei-Division), w skład której wchodzili głównie policjanci. Z założenia miała pełnić funkcję jednostki drugoliniowej, co skutkowało jej gorszym wyposażeniem. Dywizja brała udział w walkach we Francji oraz na froncie wschodnim. W 1941 roku liczyła 17 347 żołnierzy, a od 1942 roku weszła w skład Waffen-SS.
Później jednostka ta wykonywała różne zadania okupacyjne w Polsce oraz na Bałkanach. W czerwcu 1943 roku przekształcono ją w dywizję grenadierów pancernych. W swoim działaniu zwalczała partyzantkę w Jugosławii i Grecji, gdzie dopuściła się licznych zbrodni wojennych, w tym masakry w Distomo, podczas której zginęło 218 cywilów. Od końca września 1944 roku dywizja uczestniczyła w walkach na terytorium Węgier przeciwko Armii Czerwonej. W 1945 roku jednostka walczyła na Słowacji oraz w Pomorzu, a resztki dywizji poddały się armii USA w Niemczech.
Dowódcy
SS-Gruppenführer Karl Pfeffer-Wildenbruch (1 września 1939 – 10 listopada 1940)
SS-Gruppenführer Arthur Mülverstadt (10 listopada 1940 – 8 sierpnia 1941)
SS-Obergruppenführer Walter Krüger (8 sierpnia 1941 – 15 grudnia 1941)
Generaloberst der Polizei Alfred Wünnenberg (15 grudnia 1941 – 17 kwietnia 1943)
SS-Brigadeführer Fritz Freitag (17 kwietnia 1943 – 1 czerwca 1943)
SS-Brigadeführer Fritz Schmedes (1 czerwca 1943 – 18 sierpnia 1943)
SS-Brigadeführer Fritz Freitag (18 sierpnia 1943 – 20 października 1943)
SS-Oberführer Friedrich-Wilhelm Bock (20 października 1943 – 19 kwietnia 1944)
SS-Brigadeführer Jürgen Wagner (19 kwietnia 1944 – ? maja 1944)
SS-Oberführer Friedrich-Wilhelm Bock (? maja 1944 – 7 maja 1944)
SS-Brigadeführer Herbert-Ernst Vahl (7 maja 1944 – 22 lipca 1944)
SS-Standartenführer Karl Schümers (22 lipca 1944 – 16 sierpnia 1944)
SS-Oberführer Helmuth Dörnder (16 sierpnia 1944 – 22 sierpnia 1944)
SS-Brigadeführer Fritz Schmedes (22 sierpnia 1944 – 27 listopada 1944)
SS-Standartenführer Walter Harzer (27 listopada 1944 – 1 marca 1945)
SS-Standartenführer Fritz Göhler (1 marca 1945 – ? marca 1945)
SS-Standartenführer Walter Harzer (? marca 1945 – 8 maja 1945)
Odznaka
Emblematem Dywizji „Polizei” była odmiana germańskiego oraz heraldycznego symbolu Wilczego Haka. W przeciwieństwie do emblematu Dywizji „Das Reich”, która używała tego samego znaku dywizyjnego, symbol Dywizji „Polizei” był przedstawiany w pozycji pionowej. Znak ten znany jest również jako Donnerkeil (Grom). Dywizja zaczęła go używać dopiero od 1942 roku.
Przypisy
Bibliografia
Chris Bishop: Dywizje Waffen-SS 1939-1945. Zbrodnicze formacje. Warszawa: 2015.
Chris McNab: SS 1923-1945. Fakty, liczby i dane statystyczne. Poznań: 2011. ISBN 978-83-61524-94-6.