4 Armia (RFSRR)

4 Armia (ros. 4-я армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej w okresie wojny domowej w Rosji oraz wojny polsko-bolszewickiej.

Formowanie i walki

Armia została utworzona w czerwcu 1918 roku na Kaukazie. Działała na Froncie Wschodnim. W sierpniu 1919, 1 i 4 Armia weszły w skład nowo utworzonego Frontu Turkiestańskiego pod dowództwem Michaiła W. Frunzego, operując w rejonie Samarze, Kujbyszewa i Uralska. 20 kwietnia przemianowano ją na 2 Rewolucyjną Armię Robotniczą.

W maju 1920, na podstawie Grupy Północnej dowodzonej przez Jewgienija Siergiejewa, ponownie sformowano 4 Armię, która włączyła się w skład Frontu Zachodniego pod dowództwem Tuchaczewskiego.

Podczas ofensywy lipcowej 1920, 4 Armia otrzymała zadanie przeprowadzenia głównego ataku na północ od jeziora Wielkie Jelno oraz wkroczenia 5 lipca w rejon Szarkowszczyzna-Łużki. Kawaleria miała przejść na lewy brzeg Dźwiny i kierować się w stronę Swięcian. W bitwie nad Autą, która miała miejsce od 4 do 6 lipca 1920, armia przełamała polski front, jednak nie udało jej się zniszczyć 1 Armii Polskiej.

7 lipca 1920, 4 Armia otrzymała rozkaz dotarcia do rejonu Twerecz-Goduciszki-Koma do 9 lipca, a następnie zajęcia stacji Mołodeczno 10 lipca. Odniosła wiele sukcesów, docierając do dolnej Wisły. Z powodu opóźnionego odwrotu (polskie jednostki zdobyły jej radiostację), armia nie mogła wycofać się na wschód, ponosząc ciężkie straty; większość sił wycofała się na teren Prus Wschodnich, gdzie została internowana. Pod koniec sierpnia 1920, z resztek Grupy Mozyrskiej oraz oddziałów ściągniętych z głębi Rosji, sformowano trzecią 4 Armię pod dowództwem Aleksandra Szuwajewa. W okresie wrzesień-październik walczyła ona z Polakami na Białorusi, doznając licznych porażek. W 1921 armia została rozformowana.

Dowódcy armii

Wasilij Kikwidze (marzec 1918);

Jurij Sablin (marzec – kwiecień 1918);

Aleksandr Rżewski (20 czerwca – 1 września 1918);

Tichon Chwiesin (10 września — 5 listopada 1918);

Aleksandr Bałtijski (5 listopada 1918 — 31 stycznia 1919);

Michaił Frunze (31 stycznia − 4 maja 1919);

Leontij Ugromow (4 — 8 maja 1919, cz.p.o.);

Konstantin Awksientjewski (8 maja — 6 sierpnia 1919);

Władimir Łazariewicz (6 sierpnia — 8 października 1919);

Gaspar Woskanow (8 października 1919 – 23 kwietnia 1920);

Jewgienij Siergiejew (18 czerwca – 28 lipca 1920);