3D/Biela

Kometa Biela

Kometa Biela (oficjalna nazwa 3D/Biela) to okresowa kometa z grupy komet Jowisza, która została zgubiona w trakcie obserwacji. Jej ostatnie zarejestrowane przejście przez peryhelium miało miejsce 24 września 1852 roku.

Odkrycie

Kometa została odkryta przez austriackiego oficera i amatora astronomii Wilhelma von Biela 27 lutego 1826 roku w Jaromierzu. Po dokładnych obliczeniach orbitalnych okazało się, że kometę tę dostrzegano już w latach 1772 (przez Jacques’a Leibaxa Montaigne’a i Charles’a Messiera) oraz 1805 (przez Jean-Louisa Ponsa). Była to trzecia znana kometa okresowa po kometach Halleya i Enckego.

Orbita komety

Orbita komety 3D/Biela miała kształt wydłużonej elipsy z mimośrodem wynoszącym 0,755. Peryhelium znajdowało się nieco bliżej średniej odległości Ziemi od Słońca (0,8606 j.a.), a aphelium leżało poza orbitą Jowisza (6,190 j.a.). Kometa ta była częścią rodziny Jowisza, a jej okres obiegu wokół Słońca wynosił 6 lat i 226 dni, przy nachyleniu do ekliptyki wynoszącym około 12,5°.

Historia obserwacji i zagubienia

Po kolejnych przejściach przez peryhelium, kometa 3D/Biela rozpadła się na przełomie lat 1845/1846, co było obserwowane przez astronomów. Obydwie jej części zaczęły się oddalać. W marcu 1846 roku odległość między nimi wzrosła do 240 tysięcy km. Podczas następnego przejścia przez punkt przysłoneczny w 1852 roku, odległość ta zwiększyła się do 2 milionów km, a obie części komety zaczęły tworzyć osobne warkocze. Przewidywano jej powroty w latach 1859 i 1865, jednak nie udało się jej ponownie odnaleźć.

Również w 1872 roku podejmowano próby obserwacji tego ciała niebieskiego, które również zakończyły się niepowodzeniem. 27 listopada tego roku, w dniu, w którym Ziemia przecięła orbitę komety 3D/Biela, na niebie wystąpił intensywny deszcz meteorów. Obserwowano do 3000 meteorów na godzinę, co sugerowało związek z kometą, która mogła całkowicie się rozpaść. Rój ten nazwano Andromedydami lub Bielidami, jednak w kolejnych latach (1885, 1892, 1899) jego aktywność malała, aż całkowicie zanikła.

Istnieje przypuszczenie, że słaba kometa 207P/NEAT, odkryta 11 maja 2001 roku w ramach programu NEAT, może być pozostałością po komecie Biela, jednak nie ma na to potwierdzenia.

Obecnie, kometa uznawana jest za zagubioną.