38 Armia (ros. 38-я армия) to związek operacyjny Armii Czerwonej, który brał udział w wydarzeniach II wojny światowej.
Historia
Formacja została powołana 4 sierpnia 1941 na podstawie dyrektywy Sztabu Generalnego Armii Czerwonej z 22 lipca 1941, wchodząc w skład Frontu Południowo-Zachodniego. Dowództwo 38 Armii utworzono na bazie sztabu 8 Korpusu Zmechanizowanego. Armia ta uczestniczyła w bitwie kurskiej, która miała miejsce od 5 lipca do 23 sierpnia 1943. Wówczas dowództwo frontu tworzyli oficerowie: dowódca Nikandr Czibisow, szef sztabu A. Pilipienko, członkowie rady wojennej I. Rybiński i Z. Olejnik, a także szef zarządu politycznego P. Usow.
Później, w ramach 1 Frontu Ukraińskiego, armia ta brała udział w walkach na terenie Polski w trakcie operacji lwowsko-sandomierskiej, będąc dowodzoną przez gen. płk Kiriłła Moskalenkę, a funkcję szefa sztabu pełnił gen. mjr W. Worobiew. W dniu 19 czerwca 1944 armia dysponowała: 1840 działami, 312 czołgami, 144 wyrzutniami M-31 oraz 48 M-13.
Jesienią 1944 została włączona w struktury 4 Frontu Ukraińskiego. W trakcie operacji wiślańsko-odrzańskiej, która rozpoczęła się 12 stycznia 1945, armia prowadziła ofensywę z rejonu Jasła w kierunku Bielska-Białej. Po zakończeniu wojny brała udział w tłumieniu powstania węgierskiego w 1956 roku.
Dowódcy armii
- gen. por. Dmitrij Riabyszew (sierpień 1941),
- gen. mjr Nikołaj Fieklenko (18 sierpień–wrzesień 1941),
- gen. mjr Wiktor Cyganow (17 wrzesień–grudzień 1941),
- gen. mjr Aleksiej Masłow (grudzień 1941 – luty 1942),
- gen. mjr Gawrył Szierstiuk (luty–marzec 1942),
- gen. mjr Kiriłł Moskalenko (marzec–lipiec 1942),
- gen. por. Nikandr Czibisow (sierpień 1942 – grudzień 1943),
- gen. płk Kiriłł Moskalenko (październik 1943 – do końca wojny),
- gen. por. Władlen Kolesow (1977–1979).
Struktura organizacyjna
1941
- 47 Dywizja Górska
- 169 Dywizja Strzelecka
- 199 Dywizja Strzelecka
- 300 Dywizja Strzelecka
- 304 Dywizja Strzelecka
- oddziały armijne.
1944
- 52 Korpus Piechoty
- 67 Korpus Piechoty
- 101 Korpus Piechoty
w 1990
- w składzie Przykarpackiego Okręgu Wojskowego
- 70 Dywizja Zmechanizowana
- 128 Dywizja Zmechanizowana
- 287 Dywizja Zmechanizowana
- 233 Brygada Rakiet Przeciwlotniczych
- 222 Brygada Inżynieryjna
- 87 Brygada Zaopatrzenia
- 89 Brygada Zaopatrzenia
- 188 pułk łączności
- 488 pułk śmigłowców bojowych
- 135 pułk inżynieryjny
- 312 pułk inżynieryjny
- 163 pułk radiotechniczny
Przypisy
Bibliografia
- Marek Depczyński: Rosyjskie siły zbrojne: od Milutina do Putina. Warszawa: Bellona SA, 2015. ISBN 978-83-11-13505-5.
- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
- Encyklopedia II wojny światowej, MON 1975.
- Greczko A. A., Siły zbrojne państwa radzieckiego, Warszawa 1975.
- G. Kołtunow, B. Sołowjow: Bitwa pod Kurskiem. Warszawa: 1971.
- Kiryłł Moskalenko: Uderzenie za uderzeniem. Warszawa: 1974.
- Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
- Donald Sommerville: Kronika II wojny światowej. Kraków: 1992.