37 pułk piechoty
37 pułk piechoty (37 pp) to jednostka piechoty Ludowego Wojska Polskiego.
Charakterystyka
Zgodnie z rozkazem nr 94/Org. Naczelnego Dowódcy WP z dnia 22 grudnia 1944 roku, 31 pułk piechoty został przekształcony w 37 pułk piechoty. W owym czasie pułk stacjonował w lesie na południowy zachód od Radzynia, z dowództwem w folwarku Adamki, i był w trakcie formowania. Jednostka należała do 7 Dywizji Piechoty i była organizowana według sowieckiego etatu Nr 04/501 dla pułków strzelców gwardii. Na czele pułku stał pułkownik Włodzimierz Zinkowski, oficer Armii Czerwonej.
21 stycznia 1945 roku w Radzyniu Podlaskim 37 pp uczestniczył w ceremonii wręczenia sztandaru 7 DP, który został ufundowany przez mieszkańców miasta i powiatu radzyńskiego.
Działania bojowe
Od momentu swojego sformowania aż do zakończenia wojny, pułk brał udział w walkach w ramach 7 Dywizji Piechoty. Toczył zacięte boje o zdobycie przyczółka na zachodnim brzegu Nysy, a następnie prowadził działania ofensywne w kierunku północno-zachodnim. Jego żołnierze brali udział w walkach obronnych pod miejscowościami Spree, Hähnichen, Quolsdorf, Daubitz oraz pod Klitten. W czasie operacji praskiej pułk walczył w rejonie Rumburgu. Szlak bojowy jednostki zakończył się na terenie Czechosłowacji, w okolicach Brocha.
Okres powojenny
13 maja 1945 roku pułk rozpoczął powrotny marsz do kraju, osiągając do 21 maja teren na północ od Legnicy. Kontynuował marsz w kierunku Odry. 10 czerwca 1945 roku miał rozpocząć pełnienie służby ochronnej, a sztab pułku miał być rozlokowany w Wińsku.
W związku z korektą granicy państwowej, od 28 do 31 maja pułk przegrupował się na linię Nysy Łużyckiej, zajmując następujące miejscowości:
- sztab 33 pp – Biedrzychowice Górne
- I batalion – Nida
- II batalion – Zatoń
- III batalion – Biedrzychowice Górne
W lipcu pułk przekazał swój odcinek granicy pododdziałom 8 Dywizji Piechoty, sam przejmując inny. Sztab pułku przeniósł się do Bogatyni we wrześniu.
Jednostka pełniła służbę graniczną do 31 października 1945 roku.
Na przełomie listopada i grudnia 1945 roku, pułk został przeformowany na etat nr 2/2, obejmujący 1383 wojskowych i 2 kontraktowych. W tym okresie stacjonował w Lubaniu. W marcu 1946 roku jednostka została przekształcona na etat nr 2/41, liczący 970 wojskowych i 8 kontraktowych, a następnie przeniesiona do Chorzowa, zajmując koszary po rozformowanym 46 pułku piechoty. W 1951 roku oddział został przeniesiony do garnizonu Gliwice, zajmując koszary przy ul. Belojanisa (obecnie gen. Andersa).
Jesienią 1955 roku pułk został podporządkowany dowódcy 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty, a następnie rozformowany.
W 1967 roku stacjonujący w Morągu 94 pułk zmechanizowany przejął tradycje 37 pułku piechoty, przyjmując jego nazwę.
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku:
- płk Włodzimierz Zinkowski (od 10 listopada 1944 do końca wojny)
- mjr Żymierski (w 1946 roku)
Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari:
- ppor. Michał Gryszyn
- kpt. Grzegorz Jepiszkin
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Organizacja i działania bojowe Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Wybór materiałów źródłowych, tom I, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1958.
Stanisław Bilski, 7 Łużycka Dywizja Piechoty. Formowanie, szkolenie. Sierpień – grudzień 1944 r., Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 2 (46), Warszawa 1968.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
Mieczysław Juchniewicz: Śladami walk. Z dziejów 37 pułku piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964.