37 Batalion Celny
37 Batalion Celny to jednostka organizacyjna formacji granicznych II Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych L.11069/Mob. z dnia 13 sierpnia 1921 roku, w miejsce batalionów etapowych i wartowniczych powstały bataliony celne. 37 batalion celny został utworzony w obrębie DOG Kraków i zorganizowano go na podstawie 6/V batalionu wartowniczego. Etat batalionu obejmował 14 oficerów oraz 600 szeregowych, a jednostka podlegała Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.
Chociaż batalion był w pełni oddziałem wojskowym, nie należał do pokojowego etatu armii. To ograniczenie uniemożliwiało uzupełnianie go przez normalny pobór rekruta. Ministerstwo Spraw Wojskowych często przydzielało do batalionu żołnierzy, którzy byli w trakcie zwolnienia, oficerów rezerwy, a także szeregowych i oficerów uznawanych przez dowództwa okręgów generalnych za niezdolnych do dalszej służby wojskowej.
W listopadzie 1921 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zdecydowało o powołaniu brygad celnych, a 37 batalion celny włączył się w struktury 7 Brygady Celnej.
Na podstawie uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych, w rozkazie z 9 listopada 1922 roku, zmienił nazwę „Baonów Celnych” na „Straż Graniczną”, wprowadzając jednocześnie nową organizację wewnętrzną. 37 batalion celny został przekształcony w 37 batalion Straży Granicznej.
Służba celna
Zgodnie z rozkazem poleskiego inspektora wojskowego granicy wschodniej z 19 października 1921 roku, 37 batalion celny (krakowski) zajął odcinek granicy od wsi Morocz do wsi Jaskowicze, z dowództwem batalionu w Gawrylczycach.
Odcinek batalionowy został podzielony na cztery pododcinki, które obsadzały kompanie wystawiające posterunki oraz patrole. Posterunki były ustawione wzdłuż linii granicznej w taki sposób, aby mogły się nawzajem widzieć w ciągu dnia. W tym zakresie batalion współpracował z posterunkami i patrolami Policji Państwowej. Policja wystawiała patrole i posterunki w głębi strefy, poza linią graniczną, podczas gdy batalion obsadzał bezpośrednio linię graniczną. W zakresie ochrony granicy batalion podlegał staroście.
Sąsiednie bataliony
- 33 batalion celny ⇔ 29 batalion celny – XII 1921
Kadra batalionu
Dowódcy batalionu
Struktura organizacyjna
Przypisy
Bibliografia
Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
Teresa T. Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Celne”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
Sprawy organizacyjno−dyslokacyjne Inspektoratu Granicy Wschodniej „Polesie” → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Ordre de bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 i od numeru 20 do 44 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.110/350 i 110/351)
Materiały dotyczące dyslokacji Inspektoratu Wojskowego Granicy Wschodniej Województwa Poleskiego, 1921–1922 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.