36 Dywizja Piechoty
36 Dywizja Piechoty (niem. 36. Infanterie-Division) była niemiecką dywizją działającą w czasie II wojny światowej, biorącą udział w agresji na Francję, ataku na Związek Radziecki oraz w starciach z aliantami na froncie zachodnim.
Formowanie i walki
Dywizja została sformowana na podstawie rozkazu z dnia 1 kwietnia 1936 roku, z siedzibą sztabu w Kaiserslautern, w XII Okręgu Wojskowym. Na podstawie rozkazu z dnia 1 listopada 1940 roku rozpoczęto jej przeformowanie w 36 Dywizję Piechoty (zmotoryzowanej). W okresie od maja do czerwca 1943 roku dywizja ponownie przyjęła nazwę 36 Dywizji Piechoty. Następnie, 3 sierpnia 1944 roku, została przemianowana na 36 Dywizję Grenadierów, a 9 października na 36 Dywizję Grenadierów Ludowych.
W 1940 roku dywizja brała udział w agresji na Francję. Rok później, w trakcie ataku na Związek Radziecki, prowadziła działania na kierunku leningradzkim. 36 Dywizja Piechoty poniosła znaczne straty podczas zimowej kontrofensywy Armii Czerwonej pod Moskwą. Uczestniczyła również w bitwie pod Kurskiem, a podczas letniej ofensywy Armii Czerwonej została zniszczona pod Bobrujskiem, gdzie jej dowódca, generał Conrady, trafił do radzieckiej niewoli. Po uzupełnieniu i reorganizacji na poligonie w Baumholder resztki dywizji zostały wysłane na front zachodni. Pod koniec wojny oddały się do niewoli.
Dowódcy dywizji
Lista dowódców dywizji:
- gen. por. Georg Lindemann: 6 X 1936 – 24 X 1940;
- gen. mjr Hans Gollnick: 1 V 1943 – 01 VIII 1943;
- gen. mjr Rudolf Stegmann: 1 VII 1943 – 10 VIII 1943;
- płk Gottfried Fröhlich: 10 VIII 1943 – 20 IX 1943;
- gen. por. Rudolf Stegmann: 20 IX 1943 – 01 I 1944;
- płk Horst Kadgien: 01 I 1944 – 17 I 1944;
- gen. mjr Egon von Neindorff: 17 I 1944 – 19 I 1944;
- gen. mjr Alexander Conrady: 19 I 1944 – 01 VII 1944;
- gen. mjr August Wellm: 9 X 1944 – 16 III 1945;
- gen. mjr Helmut Kleikamp: 17 III 1945 – 8 V 1945;
Struktura organizacyjna
Skład dywizji w sierpniu 1939 roku:
- 70 pułk piechoty: sztab w Homburgu, II i III batalion w Homburgu, I batalion w St. Wendel, batalion rezerwowy w Mainz;
- 87 pułk piechoty: sztab w Wiesbaden, II i III batalion w Wiesbaden, I batalion i batalion rezerwowy w Mainz;
- 118 pułk piechoty: sztab w Kaiserslautern, I i II batalion w Kaiserslautern, III batalion w Landstuhl, batalion rezerwowy w Worms;
- 36 pułk artylerii: sztab w Kaiserslautern, II i III dywizjon w Kaiserslautern, I dywizjon w Homburgu;
- I dywizjon 72 pułku artylerii ciężkiej: sztab w Mainz;
- 36 batalion pionierów: sztab w Mainz;
- 36 oddział przeciwpancerny: sztab w Kaiserslautern;
- 36 oddział łączności: sztab w Neustadt an der Weinstraße;
- 36 oddział obserwacyjny: nie sformowany;
Skład dywizji w styczniu 1940 roku:
- 70, 87 i 118 pułk piechoty, 36 pułk artylerii, I/72 pułk artylerii ciężkiej, 36 batalion pionierów, 36 oddział rozpoznawczy, 36 oddział przeciwpancerny, 36 oddział łączności, 36 polowy batalion zapasowy;
Skład dywizji w listopadzie 1943 roku:
- 70, 87 pułk grenadierów, 268 dywizyjna grupa (488 i 489 grupa pułkowa), 36 pułk artylerii, 36 batalion pionierów, 36 oddział przeciwpancerny, 36 oddział łączności, 36 polowy batalion zapasowy;
Skład dywizji w sierpniu 1944 roku:
- 87, 118 i 165 pułk grenadierów, 268 pułk artylerii, 36 kompania pionierów, 36 dywizyjna kompania fizylierów, 1036 dywizjon dział szturmowych, 36 kompania przeciwlotnicza, 36 kompania łączności;
Przypisy
Brak przypisów.
Bibliografia
- Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska lądowe. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11596-5.
- Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitlera uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.
- Haupt Werner, Die deutchen Infanterie Division. b.m.w i b.d.w; ISBN 3-89555-274-7;
- Stahl Friedrich, Heereseinteilung 1939. Gliderung, Standorte und Kommandeure sämtlicher Einheiten des Friedensheeres am 3.1.1939 und die Kriegsliederung vom 1.9.1939; ISBN 978-3-89555-338-7, ISBN 3-89555-338-7;
