(3200) Phaethon to niewielkie ciało Układu Słonecznego, które uzyskało klasyfikację jako planetoida z grupy Apolla, mająca swoje korzenie w kometach. Została odkryta 11 października 1983 roku za pomocą satelity IRAS. Okrąża Słońce w czasie 1 roku i 158,5 dni, w średniej odległości wynoszącej 1,27 au. Nazwa planetoidy wywodzi się od Faetona, syna Heliosa w mitologii greckiej. Przed nadaniem jej nazwy, planetoida była oznaczana jako tymczasowa (3200) 1983 TB.
Orbita i charakterystyka
Jedną z cech wyróżniających (3200) Phaethona spośród innych planetoid bliskich Ziemi jest to, że zbliża się on do Słońca na odległość mniejszą niż 0,14 j.a., co czyni go najbliższym z nazwanych obiektów tego typu. Przecina przy tym orbity Marsa, Ziemi, Wenus oraz Merkurego. Taki tor orbitowania zainspirował nadanie planetoidzie imienia syna Heliosa, boga Słońca. Podczas zbliżenia do Słońca temperatura powierzchni Phaethona wzrasta od 1025 do 1500 K (ponad 750°C), co uniemożliwia utrzymanie lodu, z którego sublimacja tworzy kometarne warkocze. Obserwacje prowadzone przez sondy STEREO ujawniły jednak obecność warkocza pyłowego, który towarzyszy planetoidzie; powstaje on w wyniku naprężeń termicznych, które kruszą skały. Z tego powodu (3200) Phaethon często określa się mianem „skalnej komety”. Najnowsze badania sugerują, że za jej blask odpowiada parujący sód wydobywający się z wnętrza planetoidy. Temperatura osiągana przez Phaethona w peryhelium jest wystarczająca, aby sód sublimował się ze skał, tworząc jasną poświatę wokół obiektu.
Materia z tej planetoidy jest również odpowiedzialna za powstawanie roju meteorów znanego jako Geminidy.
Bliskie przejścia
Ostatnie bliskie przejścia (3200) Phaethona obok Ziemi miały miejsce 10 grudnia 2007 roku (0,12090 au = 18 085 700 km) oraz 16 grudnia 2017 roku (0,06893 au = 10 312 000 km). Podczas ostatniego przejścia jego blask osiągnął 10,8 magnitudo, co umożliwiło obserwację za pomocą małych teleskopów oraz dużych lornetek. Przejście z 2017 roku będzie najbliższe aż do grudnia 2093 roku, kiedy Phaethon zbliży się do Ziemi na odległość jedynie 0,01982 au (2 965 000 km).
Zobacz też
- lista planetoid 3001–4000
- lista ponumerowanych planetoid
Przypisy
Bibliografia
- (3200) Phaethon w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- (3200) Phaethon w bazie Minor Planet Center (ang.)
Linki zewnętrzne
- Diagram orbity (3200) Phaethon w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)