32 Samodzielny Batalion Ochrony Pogranicza
32 Samodzielny Batalion Ochrony Pogranicza to zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza, który pełnił swoje funkcje na granicy polsko-niemieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozkazu MON nr 055/org. z dnia 20 marca 1948 roku, z Poznańskiego Oddziału WOP nr 2 utworzono 10 Brygadę Ochrony Pogranicza, a 7 komendę odcinka Wojsk Ochrony Pogranicza przekształcono 1 września 1948 roku w 32 samodzielny batalion Ochrony Pogranicza w Gubinie, jednostka JW 1742 (Zarządzenie SzSG Nr 0039/Org. z dnia 11.08.1948).
Rozkazem Ministra Obrony Narodowej nr 205/Org. z dnia 4 grudnia 1948 roku, z dniem 1 stycznia 1949, Wojska Ochrony Pogranicza zostały podporządkowane Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego. Zaopatrzenie batalionu przejęła Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej.
Dnia 1 stycznia 1951 roku 32 samodzielny batalion OP został przekształcony w 92 batalion Wojsk Ochrony Pogranicza.
Charakterystyka odcinka
Odcinek granicy, który ochraniał 32 batalion Ochrony Pogranicza, miał długość 49,3 km. Na południowym krańcu droga graniczna zaczynała się od zerwanego mostu w okolicy Mielna. Teren początkowo był otwarty, jednak na północ przechodził w zakrzaczony. W okolicy zakrętu rzeki znajdowała się gęsta trzcinowiska oraz trawa na przestrzeni około 800 metrów. W pobliżu Strzegowa zlokalizowana była zapora wodna. Powyżej miejscowości Późna teren był zalesiony. Do rozebranego mostu drewnianego przy drodze z Gubinka do Gubina teren był otwarty. Granica biegła przez środek miasta, a za mostem rozciągał się las mieszany na długości 800 metrów. Po lesie znajdowały się łąki i krzaki prowadzące do drogi z Gubina do wsi Żytowań. Następnie łąki rozciągały się do wsi Budoradz, a dalej w kierunku wsi Kosarzyn droga graniczna była mocno porośnięta trawą, trzciną i krzakami. W rejonie, gdzie Nysa wpada do Odry, występowały trzciny i tereny podmokłe.
Struktura organizacyjna
Dyslokacja batalionu przedstawiała się następująco:
- dowództwo batalionu – Gubin
- 27 strażnica Strzegów (kategoria 2) – 14.900 m
- 28 strażnica Polanowice (kategoria 4) – 9.300 m
- 30 strażnica Sękowice (kategoria 4) – 4.600 m
- 31 strażnica Gubin południowy (kategoria 4) – 3.200 m
- 32 strażnica Gubin północny (kategoria 4) – 6.300 m
- 34 strażnica Żytowań (kategoria 4) – 10.000 m
W grudniu 1948 roku poszczególne strażnice batalionu pełniły ochronę wymienionych odcinków granicy.
Dowódcy batalionu
- mjr Stanisław Pachla
- mjr Stanisław Noga (1949)
- kpt. Bolesław Niećko (01.12.1949–31.01.1950)
- mjr Arkadiusz Rozenkier
Przypisy
Bibliografia
Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
Stefan Pilaczyński (przew.): Kalendarium Gubina 1945-2009. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2010. ISBN 978-83-927655-6-1.
Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 97-98. ISBN 978-83-88059-54-4.
Wykaz dyslokacyjny etatowych pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z dnia 20 października 1956 roku → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.