31 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych
To pancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego w czasie II Rzeczypospolitej.
Kompania nie była częścią pokojowej struktury wojska. Została utworzona w dniach 24-25 sierpnia 1939 roku w Grodnie, w ramach jednostek oznaczonych kolorem żółtym, z przeznaczeniem dla Armii „Poznań”. Później została podporządkowana 25 Dywizji Piechoty. Jednostką odpowiedzialną za mobilizację był 7 batalion pancerny.
Na wyposażeniu jednostki znajdowało się 13 czołgów rozpoznawczych TKS.
Walki kompanii
6 września o godzinie 5.00, wykonując rozkaz dowódcy 25 DP, generała brygady Franciszka Altera, kompania przeprowadziła rozpoznanie w kierunku Żeroniczki-Dobre. W trakcie rozpoznania, czołowy I pluton rozbił niemiecki pluton kolarzy w Żeroniczkach. Następnie, I pluton 31 skczr. współdziałał z plutonem konnym kompanii zwiadowców 29 pułku Strzelców Kaniowskich, przeprowadzając dwa ataki na miasto Doba. II pluton zajmował pozycje obronne we wsi Żeroniczki. Po nieudanym natarciu, I pluton czołgów oraz zwiadowcy wycofali się do Żeroniczek, gdzie dołączyła do nich kompania zwiadowców 29 pułku, a także wzmocniona kompania strzelecka 29 pułku. Niemieckie oddziały przeprowadziły kontratak na Żeroniczki, które były zajęte przez dwie kompanie 29 pułku oraz 31 skczr., ale zostały odparte. Niemieckie kontrataki powtarzały się aż do wieczora, jednak nie przyniosły sukcesu. 14 września kompania przeszła nad Słudwię i zatrzymała się w majątku Zarębów. Wieczorem działała jako wsparcie tylne 25 Dywizji Piechoty, a rano dotarła do drogi Sanniki – Sochaczew.
Obsada personalna
Obsada w dniu 1 września 1939 roku:
- dowódca kompanii – kpt. Tadeusz Szałek
- dowódca 1 plutonu – ppor. rez. Józef Kaplinowski
- dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Wacław Trzeciak
- dowódca plutonu techniczno-gospodarczego – chor. Alfred Zieliński
Skład kompanii
Poczet dowódcy:
- gońcy motocyklowi
- drużyna łączności
- patrole:
- radiotelegraficzny
- łączności z lotnictwem
- sekcja pionierów
W sumie w dowództwie znajdowało się:
- 1 oficer, 7 podoficerów, 21 szeregowców;
- 1 czołg, 1 samochód osobowo-terenowy, 2 samochody z radiostacjami N.2, furgonetka, 4 motocykle.
2 x pluton czołgów:
- 1 oficer, 7 podoficerów, 7 szeregowców;
- 6 czołgów, 1 motocykl, przyczepa towarzysząca.
Pluton techniczno-gospodarczy:
- drużyna techniczna
- drużyna gospodarcza
- załogi zapasowe
- tabor
W sumie w plutonie znajdowało się:
- 1 oficer, 13 podoficerów, 18 szeregowców;
- 5 samochodów ciężarowych, samochód-warsztat, cysterna, 1 motocykl, transporter czołgów, 2 przyczepy na paliwo, kuchnia polowa.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 roku – organizacja wojenna i pokojowa jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
- Adam Jońca: Wrzesień 1939 : pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
- Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
- Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles: 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
- Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 – 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.
- Przemysław Dymek: 29 Pułk Strzelców Kaniowskich. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 164. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2013. ISBN 978-83-62046-44-7.