30 St Mary Axe

30 St Mary Axe to wieżowiec położony w City of London, które jest głównym obszarem finansowym Londynu. Jest on powszechnie znany jako The Gherkin („Ogórek”) lub Swiss Re.

Na tym terenie wcześniej znajdował się biurowiec Baltic Exchange (24-28 St Mary Axe), który został zniszczony 10 kwietnia 1992 roku w wyniku zamachu bombowego przeprowadzonego przez Irlandzką Armię Republikańską. Budynek został zaprojektowany przez biuro Normana Fostera oraz Arup Group, po porzuceniu planów budowy 92-piętrowej wieży Millennium Tower. Prace budowlane rozpoczęły się w 2001 roku, a zakończono w grudniu 2003 roku, z oficjalnym oddaniem do użytku 28 kwietnia 2004 roku. Generalnym wykonawcą była firma budowlana Skanska.

Konstrukcja

Wieżowiec liczy 40 pięter i osiąga wysokość 180 metrów, a także jest określany jako budynek ekologiczny – zastosowane w nim metody energooszczędne pozwalają na zużycie tylko połowy energii, jaką normalnie wymagałaby podobna konstrukcja. W każdej kondygnacji stworzono sześć szybów wentylacyjnych, które zapewniają naturalną cyrkulację powietrza w budynku, mimo że zabezpieczenia przeciwpożarowe na co szóstym piętrze przerywają ten „komin”. Podwójne oszklenie tworzy efekt izolacji, w którym powietrze umieszczone jest pomiędzy dwiema warstwami szkła.

Główne metody kontrolowania kołysania budynku spowodowanego wiatrem obejmują zwiększenie sztywności konstrukcji oraz zastosowanie aktywnych amortyzatorów masowych. Zgodnie z projektem Arup Group, trójkątna konstrukcja obwodowa zapewnia wymaganą sztywność bez dodatkowych wzmocnień. Mimo, że budynek ma zakrzywiony kształt, jedynie na szczycie znajduje się jeden element zakrzywionego szkła w formie soczewki.

W kwietniu 2005 roku jeden z szklanych paneli, znajdujący się na wysokości dwóch trzecich wieży, spadł na plac poniżej. Po incydencie plac został zamknięty, jednak budynek pozostał otwarty. W celu zapewnienia bezpieczeństwa odwiedzających, zbudowano tymczasowy zadaszony chodnik prowadzący od placu do recepcji budynku. Inżynierowie przeprowadzili inspekcję pozostałych 744 szklanych paneli, a koszty naprawy poniosły firma Skanska oraz dostawca ścian osłonowych Schmidlin (obecnie Schmidlin-TSK AG).

Właściciele wieży

W wrześniu 2006 roku budynek został wystawiony na sprzedaż za sumę 600 milionów funtów. Wśród potencjalnych nabywców znalazły się British Land, Land Securities, Prudential, ING oraz rodzina królewska ZEA. 21 lutego 2007 roku IVG Immobilien AG oraz brytyjska firma inwestycyjna Evans Randall sfinalizowały wspólny zakup budynku za kwotę 630 milionów funtów, co uczyniło go najdroższym biurowcem w Wielkiej Brytanii. Swiss Re zyskał ponad 300 milionów funtów na tej sprzedaży.

W kwietniu 2014 roku firma Deloitte ogłosiła, że budynek ponownie trafi na sprzedaż, a przewidywana cena wyniesie 550 milionów funtów. Właściciele nie byli w stanie spłacić kredytu, powołując się na różnice w wartości kredytu wielowalutowego i funta brytyjskiego, a także na wysokie stopy procentowe oraz strukturę finansowania. Ostatecznie, w listopadzie 2014 roku budynek został nabyty przez Safra Group, kontrolowaną przez brazylijskiego miliardera Josepha Safrę, za 700 milionów funtów.

Od lutego 2010 roku Sky News prowadzi swój flagowy program biznesowy, Jeff Randall Live, emitowany ze studia znajdującego się w budynku. Dodatkowo, dwa najwyższe piętra wieży są obecnie dostępne do wynajmu na różnego rodzaju imprezy.

Budynek zdobył liczne nagrody, w tym prestiżową Nagrodę Stirlinga przyznawaną przez Królewski Instytut Architektów Brytyjskich.

Wieżowiec pojawił się w wielu filmach, w tym w: