30 pułk piechoty (30 pp) – jednostka piechoty ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Pułk został utworzony w okolicach Białegostoku na podstawie rozkazu nr 16 Naczelnego Dowództwa WP z dnia 3 września 1944 roku, zgodnie z sowieckim etatem pułku strzeleckiego nr 04/501. Wchodził w skład 9 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty z 2 Armii WP. Akt zaprzysiężenia miał miejsce 29 października 1944 roku w Hryniewiczach.
Od 10 czerwca 1945 roku do sierpnia tego samego roku jednostka stacjonowała w garnizonie Rzeszów, a później przeniosła się do garnizonu Przemyśl. Od 11 listopada 1946 roku ponownie znajdowała się w garnizonie Rzeszów, w koszarach przy ulicy Dąbrowskiego 52. W 1962 roku jednostka została przeformowana w 30 pułk zmechanizowany.
Skład etatowy
dowództwo i sztab
3 bataliony piechoty
kompanie: dwie fizylierów, przeciwpancerna, rusznic ppanc, łączności, sanitarna, transportowa
baterie: działek 45 mm, dział 76 mm, moździerzy 120 mm
plutony: zwiadu konnego, zwiadu pieszego, saperów, obrony pchem, żandarmerii
Razem:
liczba żołnierzy: 2915 (w tym oficerowie – 276, podoficerowie – 872, szeregowcy – 1765).
Sprzęt:
162 rkm, 54 ckm, 66 rusznic ppanc, 12 armat ppanc 45 mm, 4 armaty 76 mm, 18 moździerzy 50 mm, 27 moździerzy 82 mm, 8 moździerzy 120 mm
Działania bojowe
Od momentu sformowania aż do końca wojny pułk uczestniczył w walkach jako część 9 Dywizji Piechoty. Najcięższe starcia miały miejsce za Nysą, w Uhmannsdorf, a następnie w Guttau, Klix nad Sprewą oraz Pulsnitz. W dniach 23-26 kwietnia stawiał opór niemieckim siłom pancernym pod Lepersdorf, a od 27 kwietnia był zaangażowany w walki w okrążeniu pod Kuckau. W operacji praskiej toczył walki pod Schmeckwitz, Elstra, Weickersdorf, a 8 maja 1945 roku dotarł do Łaby w rejonie Prossen. Działania wojenne zakończył w okolicach Děčína. 13 maja wyruszył w marsz na Ziemie Odzyskane. 23 maja pułk dotarł do Opola, skąd za pomocą transportu kolejowego został przetransportowany do Rzeszowa. Od lata 1945 roku do jesieni 1947 roku prowadził działania przeciw Ukraińskiej Powstańczej Armii na Rzeszowszczyźnie (I batalion pułku, dowodzony przez kpt. Podleśnego, działał od początku sierpnia 1945 roku).
Żołnierze pułku
Dowódcy
ppłk Marek Żuk (od września 1944 roku)
mjr Witalis Szerszeń – 1949
Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
por. Paweł Kuś
ppor. Jan Wróblewski
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
Włodzimierz Wołoszyn: Pod Budziszynem i Dreznem. Z dziejów 30 pułku piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1963.