30 Batalion Straży Granicznej

30 Batalion Straży Granicznej

30 Batalion Straży Granicznej to jednostka organizacyjna Straży Granicznej, która działała w II Rzeczypospolitej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na podstawie uchwały Rady Ministrów z dnia 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych, poprzez rozkaz z 9 listopada 1922 roku, zmienił nazwę „Bataliony Celne” na „Straż Graniczną”. Wprowadzono również nową organizację wewnętrzną w tej formacji. W efekcie, 30 batalion celny został przekształcony w 30 batalion Straży Granicznej.

30 batalion Straży Granicznej działał w ramach Komendy Powiatowej Straży Granicznej w Wilejce, a jego dowództwo mieściło się w Radoszkowicach. W skład batalionu wchodziły cztery kompanie strzeleckie oraz jedna kompania karabinów maszynowych, składająca się z 3 plutonów, z których każdy dysponował 2 karabinami maszynowymi. Dowódca batalionu miał uprawnienia dyscyplinarne równoważne z uprawnieniami dowódcy pułku. Całkowity skład osobowy batalionu liczył etatowo 614 żołnierzy, w tym 14 oficerów.

Zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z 24 maja 1923 roku, postanowiono o likwidacji Straży Granicznej do dnia 1 lipca 1923 roku. Niemniej jednak, 30 batalion Straży Granicznej, już w nowym etacie, pozostał na granicy aż do jesieni 1923 roku.

Później batalion przekazał swój obszar odpowiedzialności oddziałom Policji Państwowej i został rozwiązany.

Służba graniczna

Od lipca 1923 roku batalion zabezpieczał odcinek granicy od miejscowości Cybulki do Woromejek, który stanowił granicę powiatów wilejskiego i stołpeckiego.

Wydarzenia

8 lutego 1923 roku, podczas przeszukania w zaścianku Borowe, w gminie Chocieńczyce, podporucznik Lucjan Pyttel, dowodzący plutonem 2 kompanii, zastrzelił posterunkowego Feliksa Barana. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego przez komendanta batalionu, rotmistrza Sosnowskiego, ustalono, że posterunkowy Baran działał lekkomyślnie, nie stosując się do czterokrotnego wezwania porucznika Pyttla. W przeszukaniu brał również udział dowódca 2 kompanii, porucznik Miłosz.

Sąsiednie bataliony

• 44 batalion Straży Granicznej ⇔ 32 batalion Straży Granicznej – 1 grudnia 1922

Żołnierze batalionu

Komendanci batalionu

Struktura organizacyjna

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014.

Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992.

Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.

Teresa Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Straż Graniczna (1922−1923)”. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.

Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.

Wykaz placówek niektórych batalionów Straży Granicznej, 1922 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.161/52)

Zarządzenia władz zwierzchnich dotyczące organizacji sześciu batalionów Straży Granicznej na terenie Delegata Rządu w Wilnie, 1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.161/14.)

Rozkazy organizacyjne Głównej Komendy Straży Granicznej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.161/77.)