3 września

3 września to 246. (w latach przestępnych 247.) dzień w kalendarzu gregoriańskim. Pozostało jeszcze 119 dni do końca roku.

== Święta ==

Imieniny obchodzą: Antoni, Bartłomiej, Bartosz, Bazylisa, Bronisław, Erazma, Feba, Gerard, Gerarda, Grzegorz, Izabela, Jan, Maryn, Maryniusz, Mojmir, Natalis, Przecław, Przedsław, Serapia i Szymon.

Australia – Dzień Flagi

San Marino – Święto Republiki

Katar – Święto Niepodległości

Wspomnienia i święta w Kościele katolickim obchodzą:

• bł. Brygida od Jezusa Morello (zakonnica)
• św. Feba (diakonisa)
• bł. Gerard Tonque (szpitalnik)
• św. Grzegorz I (papież)
• bł. Jan Chrzciciel Bottex (męczennik)
• bł. Jan z Perugii (męczennik)
• bł. Józef Maria Gros (męczennik)
• św. Maryn (legendarny założyciel miasta San Marino)
• bł. Piotr Guérin du Rocher (męczennik)
• bł. Piotr z Sassoferrato (męczennik)

== Wydarzenia w Polsce ==

1847 – W Toruniu powstała nieistniejąca już Wielka Synagoga.

1856 – Na mazurskich kanałach pojawił się pierwszy parowiec „Masovia”.

1863 – W trakcie powstania styczniowego powstańcy odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Panasówką.

1881 – W Warszawie otwarto Teatr Nowy (1881–1901).

1910:

• We Wrocławiu zainaugurowano Kino Palast-Theater.
• W wielkopolskiej wsi Grzępy spadł meteoryt Grzempach.

1914 – I wojna światowa: wojska rosyjskie zajęły Lwów; rozpoczęła się bitwa pod Rawą Ruską.

1915 – I wojna światowa: wojska niemieckie zdobyły Grodno.

1919 – Podpisano umowę o warunkach wyjazdów polskich robotników do Francji, co doprowadziło do powołania Francuskiej Misji Robotniczej z oddziałami w Warszawie, Częstochowie i Poznaniu.

1922 – W referendum 91,11% głosujących opowiedziało się przeciwko utworzeniu samodzielnego kraju górnośląskiego w ramach Niemiec.

1935:

• W Gdyni żaglowiec „Dar Pomorza” zakończył rejs dookoła świata.
• W Warszawie ukazał się pierwszy numer tygodnika naukowo-technicznego „Młody Zawodowiec”.

1939 – Kampania wrześniowa:

• Powołano dowództwo obrony Warszawy, na czele którego stanął gen. Walerian Czuma.
• Rozpoczęła się akcja niemieckich dywersantów w celu opanowania Bydgoszczy, określana w niemieckiej propagandzie jako „krwawa niedziela”.
• Utworzono Legion Czechów i Słowaków.
• Wojska niemieckie wkroczyły do Częstochowy.
• Zakończyły się przegrane bitwy pod Węgierską Górką, Bukowcem i Wyrami.

1941 – W obozie Auschwitz miała miejsce pierwsza masowa egzekucja 600 radzieckich jeńców wojennych oraz 250 Polaków z użyciem cyklonu B.

1943 – Niemcy powiesili 10 osób w Kamesznicy w powiecie żywieckim.

1944:

• 34. dzień powstania warszawskiego: walki w Śródmieściu nasiliły się, obszar ten był bombardowany przez artylerię i lotnictwo.
• Oddział z Grupy AK „Kampinos” pod dowództwem por. Adolfa Pilcha ps. „Dolina” przeprowadził w nocy z 2 na 3 września atak na wieś Truskaw, gdzie stacjonował kolaboracyjny rosyjski batalion SS-RONA, zabijając od 91 do 250 Rosjan i raniąc 100, przy stratach własnych 10 zabitych i 10 rannych.

1948 – Oblatano prototyp samolotu CSS-10.

1972 – W Dęblinie powstało Ogólnokształcące Liceum Lotnicze im. F. Żwirki i S. Wigury.

1973 – Premierę miał film wojenny „Hubal” w reżyserii Bohdana Poręby.

1980 – Podpisano porozumienia jastrzębskie.

1982 – Zadebiutował film wojenny „Bołdyn” w reżyserii Ewy i Czesława Petelskich.

1987:

• W katastrofie kolejowej na stacji Warszawa Włochy zginęło 8 osób, a kilkadziesiąt zostało rannych.
• W Warszawie miała miejsce katastrofa tramwajowa, w której zginęło 7 osób, a 73 zostały ranne.

1999:

• Na antenie TVN wyemitowano premierowe wydanie polskiej wersji teleturnieju „Milionerzy”.
• Założono Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

2001 – Wydano pierwsze wydanie tygodnika „Newsweek Polska”.

2005 – Wyemitowano premierowe wydanie magazynu „Dzień dobry TVN”.

2007:

• Rozpoczęło działalność Forum Obywatelskiego Rozwoju.
• Wystartował kanał biznesowy TVN CNBC.

2021 – Kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej: rozpoczęła się operacja „Silne Wsparcie”, realizowana przez Wojska Obrony Terytorialnej w celu wsparcia lokalnych władz oraz działań Straży Granicznej.

== Wydarzenia na świecie ==

401 p.n.e. – Wojna domowa w Persji: stoczono bitwę pod Kunaksą.

36 p.n.e. – Flota Oktawiana Augusta pokonała flotę Sekstusa Pompejusza w bitwie w Zatoce Naulochus.

301 – Założono San Marino.

590 – Rozpoczęcie pontyfikatu papieża Grzegorza I.

863 – Bizantyjskie wojska odniosły zwycięstwo nad arabskimi w bitwie pod Melitene.

1189 – Ryszard I Lwie Serce został koronowany na króla Anglii.

1260 – Mamelucy zwyciężyli Mongołów w bitwie pod Ajn Dżalut, co zatrzymało mongolską ekspansję na Bliski Wschód.

1448 – Jerzy z Podiebradów, przywódca husytów, zajął Pragę.

1540 – Klaudiusz został cesarzem Etiopii.

1541 – W Anglii powstała anglikańska diecezja Gloucesteru.

1612 – II wojna polsko-rosyjska: miała miejsce druga nieudana próba odsieczy dla oblężonej na Kremlu polskiej załogi, podjęta przez hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza.

1650 – Angielska wojna domowa: wojska Parlamentu, pod wodzą Olivera Cromwella, pokonały szkockich Rojalistów w bitwie pod Dunbar.

1651 – Angielska wojna domowa: król Karol II Stuart został pokonany przez Olivera Cromwella w bitwie pod Worcesterem.

1660 – Przyszły król Anglii i Szkocji Jakub II Stuart ożenił się z Anną Hyde.

1730 – Książę Sabaudii i Sardynii, Wiktor Amadeusz II, abdykował na rzecz swojego młodszego syna Karola Emanuela III.

1741 – Wojna szwedzko-rosyjska: klęska wojsk szwedzkich w bitwie pod Lappeenranta.

1758 – Król Portugalii Józef I Reformator został ranny w zamachu.

1777 – Po raz pierwszy wywieszono flagę Stanów Zjednoczonych nad Cooch’s Bridge w stanie Maryland.

1783 – Zawarto pokój wersalski kończący wojnę o niepodległość Stanów Zjednoczonych.

1791 – Zgromadzenie Ustawodawcze uchwaliło pierwszą konstytucję w historii Francji.

1796 – Wojska austriackie odniosły zwycięstwo nad wojskami francuskimi w bitwie pod Würzburgiem podczas I koalicji antyfrancuskiej.

1806 – W trakcie rewolucji serbskiej armia serbska zwyciężyła nad turecką w bitwie pod Deligradem.

1816 – Hiszpańskie władze kolonialne przywróciły swoje panowanie nad Zjednoczonymi Prowincjami Nowej Granady, obejmującymi obecne terytoria Kolumbii, Panamy i Kostaryki.

1826 – Mikołaj I Romanow został koronowany na cesarza Rosji.

1843 – W Grecji doszło do rebelii wojskowej, w wyniku której przywrócono monarchię konstytucyjną.

1855 – Armia amerykańska zwyciężyła Dakotów w bitwie pod Ash Hollow.

1863 – Wojna z Dakotami: rozpoczęła się bitwa pod Whitestone Hill.

1877 – X wojna rosyjsko-turecka: rosyjskie wojska odniosły zwycięstwo w bitwie pod Łoweczem.

1878 – Statek wycieczkowy „Princess Alice” zatonął na Tamizie po kolizji z inną jednostką, w której zginęło 640 osób.

1879 – W Kabulu zamordowano brytyjskiego posła w Afganistanie Louisa Cavignariego wraz z całą jego eskortą.

1884 – Robert Stout został po raz drugi premierem Nowej Zelandii.

1898 – Na Bahamach, Dominikanie, Haiti, Kubie, Portoryko i w Stanach Zjednoczonych huragan San Ciriaco zabił 3369 osób.

Uruchomiono komunikację tramwajową w Żytomierzu (na terenie dzisiejszej Ukrainy).

1902 – Niemiecki astronom Maximilian Wolf odkrył planetoidy: (490) Veritas, (491) Carina i (492) Gismonda.

1904 – Wojna rosyjsko-japońska: zakończyła się nierozstrzygnięta bitwa pod Liaoyang.

1913 – Rosyjska ekspedycja dowodzona przez Borisa Wilkickiego dotarła do ostatniego nieodkrytego archipelagu Ziemi Północnej na Oceanie Arktycznym.

1914:

• Kardynał Giacomo della Chiesa został wybrany na papieża i przyjął imię Benedykt XV.
• Książę Albanii Wilhelm zu Wied po pół roku rządów zrezygnował z tronu i wyjechał do Niemiec.

1917 – I wojna światowa:

• 4 niemieckie bombowce Gotha G.IV przeprowadziły nocny nalot bombowy na koszary w Chatham, w wyniku czego zginęło 152 osoby, w tym 130 rekrutów Royal Navy.
• Na Morzu Północnym zaginął bez śladu niemiecki okręt podwodny SM U-66 wraz z 40-osobową załogą.
• Wojska niemieckie zajęły Rygę.

1918:

I wojna światowa: bitwa o szczyt San Matteo zakończyła się zwycięstwem wojsk austro-węgierskich nad włoskimi (13 sierpnia-3 września).

Rząd amerykański uznał Czechosłowacką Radę Narodową z siedzibą w Paryżu.

1919 – Jan Smuts został premierem Związku Południowej Afryki.

1922 – Włoski tor wyścigowy Autodromo Nazionale di Monza został otwarty.

1925:

• W katastrofie wojskowego sterowca USS „Shenandoah” w pobliżu Caldwell w stanie Ohio zginęło 14 osób.
• Felipe S. Guzmán został prezydentem Boliwii.

1931 – Król Aleksander I Karadziordziewić uchwalił nową konstytucję Jugosławii.

1939:

• Bitwa o Atlantyk: brytyjski statek pasażerski SS „Athenia” został zatopiony przez niemiecki okręt podwodny U-30 w pobliżu wysepki Rockall, w wyniku czego zginęło 118 osób.
• Francja, Wielka Brytania, Nowa Zelandia i Australia wypowiedziały wojnę III Rzeszy, rozpoczynając tzw. „dziwną wojnę”.

1940 – Pieter Sjoerds Gerbrandy został premierem Holandii na uchodźstwie.

1942 – Hiszpański dyktator gen. Francisco Franco zdymisjonował swojego szwagra Ramona Serrano Suñera z funkcji ministra spraw zagranicznych i prezesa rady politycznej Falangi.

1943 – Kampania włoska:

• Wojska brytyjsko-kanadyjskie wylądowały w Kalabrii we Włoszech.
• Włochy podpisały zawieszenie broni z aliantami.

1944 – Front zachodni: wojska alianckie wyzwoliły Brukselę i Tournai w Belgii.

1945:

• Alexander Frick został premierem Liechtensteinu.
• Działania wojenne w Arktyce: na Ziemi Północno-Wschodniej, na północ od Spitsbergenu, skapitulowali członkowie ekspedycji meteorologicznej kierowanej przez Wilhelma Dege, stając się ostatnim kapitulującym niemieckim oddziałem biorącym udział w II wojnie światowej.

1946 – Samolot Douglas DC-3 linii Air France rozbił się w drodze z Kopenhagi do Paryża, w wyniku czego zginęły wszystkie 22 osoby na pokładzie.

1950 – Włoch Giuseppe Farina zdobył tytuł pierwszego mistrza świata Formuły 1.

1951 – Amerykańska stacja telewizyjna CBS wyemitowała premierowy odcinek serialu „Search for Tomorrow”.

1953 – Europejska konwencja praw człowieka weszła w życie.

1955 – Otwarto Estadio Ramón de Carranza w Kadyksie w Hiszpanii.

1956:

• Amerykanin Parry O’Brien jako pierwszy przekroczył granicę 19 metrów w pchnięciu kulą (19,06 m).
• Dokonano oblotu szwajcarskiego samolotu szkolno-treningowego Pilatus P-3.

1960 – Zdzisław Krzyszkowiak zdobył złoty medal w biegu na 3000 m z przeszkodami podczas XVII Letnich Igrzysk Olimpijskich w Rzymie.

1961 – Reprezentacja Kuwejtu w piłce nożnej zremisowała 2:2 w swoim pierwszym oficjalnym meczu z Libią.

1967 – W Szwecji wprowadzono ruch prawostronny (tzw. „Dzień H”).

1971:

• Cztery mocarstwa podpisały traktat dotyczący Berlina Zachodniego.
• Katar uzyskał niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

1978 – W Rodezji (obecnie Zimbabwe) 48 osób zginęło, a 8 zostało rannych w katastrofie samolotu Vickers Viscount, należącego do linii lotniczych Air Rhodesia.

1979:

• Armia irańska zdobyła po dwutygodniowym oblężeniu Mahabad, jedną z głównych twierdz kurdyjskich separatystów.
• Podczas lądowania na lotnisku w Amdiermie w północnej Rosji rozbił się lecący z Archangielska An-24B, w wyniku czego zginęło 40 z 43 osób na pokładzie.

1981 – W wyniku eksplozji w kopalni węgla kamiennego w miejscowości Louka u Litvínova w północno-zachodnich Czechach zginęło 65 górników, a 28 zostało rannych.

1984 – Wprowadzono nową konstytucję Republiki Południowej Afryki, która zastąpiła urząd premiera urzędem prezydenta o szerokich kompetencjach i ustanowiła 3 izby parlamentu: dla białych, hindusów i rasy mieszanej, wyłączając wciąż ludność czarną.

1987 – Prezydent Burundi Jean-Baptiste Bagaza został obalony w wyniku wojskowego zamachu stanu kierowanego przez majora Pierre’a Buyoyę.

1989 – Należący do brazylijskich linii Varig Boeing 737 rozbił się w dżungli amazońskiej, w wyniku czego zginęło 12 z 54 osób na pokładzie, a 34 odniosły obrażenia.

1990 – Mircea Snegur został prezydentem Mołdawii.

1992 – Włoski samolot transportowy, który wiózł pomoc humanitarną do Sarajewa, został zestrzelony na zachód od miasta, w wyniku czego zginęło 8 osób.

1993 – Prezydenci Ukrainy Łeonid Kuczma i Rosji Boris Jelcyn podpisali w Krymie umowę o przekazaniu Rosji przez Ukrainę większości Floty Czarnomorskiej oraz głowic jądrowych w zamian za redukcję ukraińskiego długu.

1994 – Prezydenci Borys Jelcyn i Jiang Zemin zawarli w Moskwie porozumienie o wojskowych środkach budowy zaufania, obejmujące m.in. zaprzestanie celowania pociskami atomowymi w terytorium drugiego państwa.

1995 – Założono portal aukcyjny eBay.

1996 – Ruth Perry została pierwszą kobietą na stanowisku prezydenta Liberii.

1997 – W trakcie lądowania w Phnom Penh w Kambodży rozbił się wietnamski samolot Tu-134, w wyniku czego zginęło 65 osób, a jedna została ranna.

1999 – Założono Ukraiński Uniwersytet Islamski w Doniecku.

2000 – Papież Jan Paweł II beatyfikował swoich poprzedników, Piusa IX i Jana XXIII.

2003 – Pak Pong Ju został premierem Korei Północnej.

2004 – W Biesłanie w Osetii Północnej w Rosji rosyjskie siły specjalne odbiły szkołę z rąk napastników. Podczas akcji zginęło 385 osób (w tym 171 dzieci), a ponad 785 osób odniosło obrażenia.

2007:

• Była premier Bangladeszu, Khaleda Zia, została aresztowana pod zarzutem korupcji.
• Opanowano pożary lasów w Grecji, które trwały od 28 czerwca, w wyniku których zginęły 84 osoby.

2009:

• Marzieh Vahid Dastjerdi została pierwszą kobietą na stanowisku ministra zdrowia w historii Iranu.
• Na cmentarzu Forest Lawn w Los Angeles został pochowany Michael Jackson.

2010:

• 73 osoby zginęły, a około 200 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym na szyicką procesję w Kweta w Pakistanie.
• Dwóch pilotów zginęło w katastrofie samolotu transportowego Boeing 747 linii UPS, która miała miejsce krótko po starcie z Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

2011 – Manuel Pinto da Costa, pierwszy prezydent Wysp Świętego Tomasza i Książęcej w latach 1975–1991, został ponownie zaprzysiężony na ten urząd.

2012 – Abd al-Malik Sallal objął urząd premiera Algierii.

2013 – W Bagdadzie w serii zamachów bombowych wymierzonych w szyitów zginęło 64 osoby, a około 150 zostało rannych.

2014 – Astronomowie z Uniwersytetu Hawajskiego odkryli, że Droga Mleczna jest częścią supergromady 100 razy większej, niż wcześniej sądzono, nazwaną Laniakea.

2015 – W wyniku zarzutów korupcyjnych ustąpił prezydent Gwatemali, Otto Pérez Molina, a jego miejsce zajął dotychczasowy wiceprezydent Alejandro Maldonado.

2016 – Evaristo Carvalho został prezydentem Wysp Świętego Tomasza i Książęcej.

2017 – Korea Północna przeprowadziła szósty w swej historii próbny wybuch bomby atomowej.

2024 – W trakcie inwazji Rosji na Ukrainę, w wyniku rosyjskiego ataku rakietowego na oddział Wojskowego Instytutu Telekomunikacji i Technologii Informacyjnych oraz pobliski szpital w Połtawie, co najmniej 53 osoby zginęły, a 298 zostało rannych.

== Eksploracja kosmosu ==

1976 – Amerykańska sonda Viking 2 wylądowała na Marsie.

1995 – Rozpoczęła się załogowa misja Sojuz TM-22 na stację kosmiczną Mir.

== Urodzili się ==

• 1034 – Go-Sanjō, cesarz Japonii (zm. 1073)
• 1483 – Eryk II, książę Meklemburgii (zm. 1508)
• 1499 – Diana de Poitiers, francuska arystokratka, faworyta króla Henryka II Walezjusza (zm. 1566)
• 1555 – Jan Zbigniew Ossoliński, polski szlachcic, polityk, sekretarz królewski (zm. 1623)
• 1568 – Adriano Banchieri, włoski kompozytor, organista, teoretyk muzyki, pedagog (zm. 1634)
• 1603 – Jan Jonston, polski przyrodoznawca, filozof, lekarz, pisarz medyczny i przyrodniczy, pedagog pochodzenia szkockiego (zm. 1675)
• 1643 – Lorenzo Bellini, włoski lekarz, anatom, poeta (zm. 1703)
• 1644 – Lodovico Adimari, włoski poeta (zm. 1708)
• 1673 – Magdalena Sybilla, księżniczka Saksonii-Weißenfels, księżna Saksonii-Eisenach (zm. 1726)
• 1680 – Piotr Sans i Yordà, hiszpański duchowny katolicki, dominikanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty (zm. 1747)
• 1695 – Pietro Locatelli, włoski skrzypek, kompozytor (zm. 1764)
• 1698 – Adam Stanisław Grabowski, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński, kujawski i warmiński (zm. 1766)
• 1703 – Jan Teodor Wittelsbach, książę bawarski, kardynał (zm. 1763)
• 1704 – Giovanni Battista Costanzi, włoski wiolonczelista, kompozytor (zm. 1778)
• 1706 – Alonso Verdugo y Castilla, hiszpański hrabia, dyplomata, pisarz (zm. 1767)
• 1710 – Abraham Trembley, szwajcarski przyrodnik (zm. 1784)
• 1728 – Matthew Boulton, brytyjski przedsiębiorca (zm. 1809)
• 1731 – Stanisław Bohusz Siestrzeńcewicz, polski duchowny katolicki, biskup koadiutor wileński, arcybiskup mohylewski, poeta, dramatopisarz, tłumacz, slawista (zm. 1826)
• 1734 – Joseph Wright of Derby, brytyjski malarz (zm. 1797)
• 1738 – Teofilia Konstancja Radziwiłłówna, polska arystokratka, literatka, kolekcjonerka (zm. 1807)
• 1744 – Henri Admirat, francuski zamachowiec (zm. 1794)
• 1746 – Friedrich Wilhelm Gotter, niemiecki prozaik, poeta (zm. 1797)
• 1750 – Jacques-François de Menou, francuski generał (zm. 1810)
• 1773 – Aleksander Antoni Sapieha, polski wojskowy, przyrodnik, podróżnik, mecenas, polityk (zm. 1812)
• 1775 – Józef Fernández, hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty (zm. 1838)
• 1781 – Eugeniusz de Beauharnais, francuski generał (zm. 1824)
• 1783 – Anna Maria Russell, brytyjska arystokratka (zm. 1857)
• 1788 – Aleksandra Franciszka Rzewuska, polska arystokratka, artystka, pisarka (zm. 1865)
• 1789 – Hannah Flagg Gould, amerykańska pisarka, poetka (zm. 1865)
• 1791 – Francisco Acuña de Figueroa, urugwajski prozaik, poeta (zm. 1862)
• 1801 – Jakub Michał Frey, polski lekarz położnik (zm. 1865)
• Hermann von Meyer, niemiecki paleontolog (zm. 1869)
• 1802 – Ignacy Gepner, polski malarz (zm. 1867)
• Jan Schindler, austriacki duchowny i teolog katolicki, polityk (zm. 1890)
• 1803 – Aleksandr Gurilow, rosyjski kompozytor, skrzypek (zm. 1858)
• 1806 – Thomas Milner Gibson, brytyjski polityk (zm. 1884)
• 1810 – Ferdynand Filip, książę Orleanu (zm. 1842)
• Paul Kane, irlandzko-kanadyjski malarz (zm. 1871)
• 1811 – John Humphrey Noyes, amerykański przywódca religijny (zm. 1886)
• 1813 – József Eötvös, węgierski pisarz, polityk (zm. 1871)
• 1814 – James Joseph Sylvester, brytyjski matematyk, prawnik (zm. 1897)
• 1818 – Karl von Vogelsang, austriacki polityk, publicysta katolicki (zm. 1890)
• 1819 – Alexander Campbell Fraser, szkocki filozof (zm. 1914)
• 1820 – George Hearst, amerykański przedsiębiorca, polityk, senator (zm. 1891)
• 1822 – Stefano Ussi, włoski malarz, pedagog (zm. 1901)
• 1826 – Alberto Pasini, włoski malarz (zm. 1899)
• 1828 – Władysław Łuszczkiewicz, polski malarz, historyk sztuki, muzeolog, konserwator zabytków (zm. 1900)
• 1837 – Domenico Jacobini, włoski kardynał (zm. 1900)
• 1846 – Otto Seitz, niemiecki malarz, pedagog (zm. 1912)
• Antoni (Wadkowski), rosyjski biskup prawosławny (zm. 1912)
• 1847 – James Hannington, brytyjski duchowny anglikański, misjonarz, męczennik, święty (zm. 1885)
• 1849 – Sarah Orne Jewett, amerykańska pisarka (zm. 1909)
• 1850 – Thomas Alexander Smith, amerykański polityk (zm. 1932)
• 1851 – Olga Romanowa, wielka księżna Rosji, królowa Grecji (zm. 1926)
• 1855 – Heinrich Conried, amerykański działacz teatralny pochodzenia austro-żydowskiego (zm. 1909)
• 1857 – Franciszek Gárate, hiszpański jezuita, błogosławiony (zm. 1929)
• 1858 – Francis Leavenworth, amerykański astronom (zm. 1928)
• 1859 – Jean Jaurès, francuski polityk, historyk, filozof (zm. 1914)
• 1863 – Hans Aanrud, norweski pisarz (zm. 1953)
• 1864 – Séraphine Louis, francuska malarka naiwna (zm. 1942)
• 1865 – Konstanty Laszczka, polski rzeźbiarz, malarz, grafik (zm. 1956)
• 1868 – Józef Wybicki, polski lekarz, polityk (zm. 1929)
• 1869 – Fritz Pregl, austriacki chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1930)
• 1871 – Victor Antonescu, rumuński polityk, dyplomata (zm. 1947)
• 1873 – Józef Joachim Góral, polski duchowny katolicki, filolog, publicysta, działacz emigracyjny (zm. 1959)
• Michał Skowroński, polski prawnik, adwokat, samorządowiec, burmistrz Tarnowa (zm. 1936)
• 1874 – Franciszek Kapeliński, polski polityk ruchu ludowego, poseł na Sejm RP (zm. 1946)
• Carl Størmer, norweski matematyk, geofizyk (zm. 1957)
• 1875 – Ignacy Manteuffel, polski prawnik, polityk, wojewoda kielecki (zm. 1927)
• Ferdinand Porsche, austriacki konstruktor samochodów (zm. 1951)
• 1876 – Bronisława Bobrowska, polska działaczka oświatowa, socjalistyczna, niepodległościowa i feministyczna (zm. 1961)
• Winston Dugan, brytyjski wojskowy, polityk kolonialny (zm. 1951)
• 1877 – Jean-Marie Perrot, bretoński duchowny katolicki, działacz narodowy, kolaborant (zm. 1943)
• Michał Sobeski, polski filozof, krytyk teatralny, publicysta, wykładowca akademicki (zm. 1939)
• 1878 – Dorothea Douglass Chambers, brytyjska tenisistka (zm. 1960)
• Edmund Forster, niemiecki neurolog, psychiatra (zm. 1933)
• 1879 – Adolf Kober, niemiecki i amerykański rabin, historyk (zm. 1958)
• 1880 – George Bretz, kanadyjski zawodnik lacrosse (zm. 1956)
• Gwynne Evans, amerykański pływak, piłkarz wodny (zm. 1965)
• Janusz Franciszek Radziwiłł, polski książę, polityk konserwatywny (zm. 1967)
• Anders Underdal, norweski poeta (zm. 1973)
• 1881 – (lub 1883) Stanisław Roman Czaplicki, polski architekt, scenograf (zm. 1957)
• 1882 – John Douglas, brytyjski bokser, krykiecista (zm. 1930)
• 1883 – Giuseppe De Angelis, włoski rzeźbiarz (zm. 1958)
• 1884 – Solomon Lefschetz, amerykański matematyk pochodzenia żydowskiego (zm. 1972)
• 1886 – Herbert Trube, amerykański lekkoatleta, średnio- i długodystansowiec (zm. 1959)
• 1887 – Naoki Sugita, amerykański neurolog, psychiatra (zm. 1949)
• Manfred Toeppen, amerykański piłkarz wodny (zm. 1968)
• 1888 – Nereu Ramos, brazylijski polityk, wiceprezydent i Prezydent Brazylii (zm. 1958)
• 1889 – Isak Samokovalija, bośniacki pisarz pochodzenia żydowskiego (zm. 1955)
• 1890 – James Wendell, amerykański lekkoatleta, płotkarz (zm. 1958)
• 1891 – Marcel Grandjany, francuski harfista (zm. 1975)
• Kenneth Huszagh, amerykański pływak (zm. 1950)
• Norman Taber, amerykański lekkoatleta, średniodystansowiec (zm. 1952)
• 1892 – Mykoła Kowałewski, ukraiński historyk, dziennikarz, polityk (zm. 1957)
• 1893 – Laurence Curtis, amerykański polityk (zm. 1989)
• Bruno Elkouken, polsko-francuski architekt pochodzenia żydowskiego (zm. 1968)
• Paweł Prabucki, polski duchowny katolicki, Sługa Boży (zm. 1942)
• 1894 – Helmut Richard Niebuhr, amerykański teolog protestancki (zm. 1962)
• 1895 – Giuseppe Bottai, włoski dziennikarz, prawnik, ekonomista, polityk (zm. 1959)
• Bronisław Kamiński, polski major piechoty (zm. 1939)
• Erik Ørvig, norweski żeglarz sportowy (zm. 1949)
• 1897 – James Hanley, brytyjski prozaik, dramaturg pochodzenia irlandzkiego (zm. 1985)
• Giennadij Miczurin, rosyjski aktor (zm. 1970)
• 1898 – Ole Hegge, norweski biegacz narciarski (zm. 1994)
• 1899 – Frank Macfarlane Burnet, australijski immunolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1985)
• Dumitru Hubert, rumuński bobsleista (zm. 1934)
• 1900 – Eduard van Beinum, holenderski dyrygent, altowiolista (zm. 1959)
• Urho Kaleva Kekkonen, fiński polityk, premier i prezydent Finlandii (zm. 1986)
• 1901 – Antoni Falkiewicz, polski internista, kardiolog (zm. 1977)
• László Horváth, węgierski piłkarz (zm. 1981)
• Alfred Ernst Johann, niemiecki pisarz, dziennikarz (zm. 1996)
• 1903 – Lothar Bolz, wschodnioniemiecki polityk (zm. 1986)
• Wiktor Brégy, polski śpiewak (tenor) i reżyser operowy pochodzenia francuskiego (zm. 1976)
• Donat Kurti, albański duchowny katolicki, pisarz, folklorysta, więzień sumienia (zm. 1983)
• 1904 – Jerzy Golcz, polski inżynier elektryk, urzędnik konsularny, taternik, alpinista (zm. 1965)
• 1905 – Carl David Anderson, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1991)
• Stefan Chmielnicki, polski poeta, satyryk (zm. 1982)
• Juliusz Krajewski, polski malarz (zm. 1992)
• Simeon Toribio, filipiński lekkoatleta, skoczek wzwyż (zm. 1969)
• 1908 – Lew Pontriagin, rosyjski matematyk, wykładowca akademicki (zm. 1988)
• Karol Przanowski, polski inżynier, elektryk, wykładowca akademicki (zm. 1997)
• 1909 – Sławomir Dunin-Borkowski, polski podporucznik, pisarz i dziennikarz emigracyjny (zm. 1958)
• Georges Guillez, francuski lekkoatleta, sprinter (zm. 1993)
• Rozalia Kajzer-Piesiur, polska pływaczka (zm. 1977)
• Guillaume Konsbruck, luksemburski kapitan, przedsiębiorca, polityk (zm. 1983)
• Aleksandr Sacharowski, radziecki generał, funkcjonariusz służb specjalnych (zm. 1983)
• 1910 – Marion Forst, amerykański duchowny katolicki, biskup Dodge City (zm. 2007)
• Maurice Papon, francuski polityk, kolaborant (zm. 2007)
• 1911 – Laura Allende Gossens, chilijska polityk (zm. 1981)
• Stanisław Libner, polski aktor (zm. 1981)