3 Pułk Ułanów
3 Pułk Ułanów to jednostka kawalerii wchodząca w skład polskiej Armii Księstwa Warszawskiego.
Formowanie i działania bojowe
Pułk został utworzony w 1806 roku. Po zakończeniu działań wojennych, na mocy rozkazu z 10 sierpnia 1807 roku, 3 pułk ułanów pod dowództwem płk. Łączyńskiego został przeniesiony do garnizonu w Sieradzu. Oddział uczestniczył w kampanii 1812 oraz w kampanii 1813.
Dowódcy pułku
W skład kadry dowódczej pułku wchodzili:
- płk Wojciech Męciński (od 11 czerwca 1807),
- płk Józef Łączyński (od połowy 1808),
- płk Tyszkiewicz,
- płk Augustyn Trzecieski (od 19 kwietnia 1812),
- płk Aleksander Radzimiński (poległ 7 września 1812),
- płk Aleksander Oborski (od 18 stycznia 1813).
Mundur
Do 1809 roku pułk nosił barwy 2 Legii. Kołnierze oraz wyłogi na piersiach i rękawach były w kolorze karmazynowym z dodatkami białymi lub srebrnymi.
Od 1810 roku przyjęto nowy wzór munduru:
- Kołnierz karmazynowy z białą wypustką.
- Rabaty granatowe z białą wypustką.
- Wyłogi karmazynowe.
Walki pułku
Pułk brał udział w walkach podczas pierwszej wojny polskiej w 1807 roku, wojny polsko-austriackiej, inwazji na Rosję w 1812 roku oraz kampanii 1813 roku.
W trakcie wojny austriacko-polskiej szwadron 3 pułku ułanów, dowodzony przez Piotra Strzyżewskiego, walczył w bitwie pod Radzyminem w dniach 26 i 27 kwietnia 1809 roku. Pod koniec 1809 roku pułk liczył 1015 żołnierzy.
Bitwy i potyczki
- Szczytno (13 kwietnia 1807)
- Passenheim (3 i 30 maja 1807)
- Ortelsburg (9 maja 1807)
- Obrona Częstochowy (1809)
- Nadarzyn (14, 17 i 19 kwietnia 1809)
- Grójec (18 kwietnia 1809)
- Raszyn (19 kwietnia 1809)
- Kolonia Grochów (24 kwietnia i 2 maja 1809)
- Słupca (4 maja 1809)
- Wielatów (11 maja 1809)
- Oblężenie Zamościa (15–20 maja 1809)
- Zawady (16 maja 1809)
- Zaleszczyki (18 czerwca 1809)
- Horodenka, Tarnopol (14 lipca 1809)
- Chorostków, Wieniawka (20 lipca 1809)
- Mir (10 lipca 1812)
- Możajsk (7 września 1812)
- Gross-Schweidnitz (3 września 1813)
- Altenburg (2 października 1813)
- Penig (7 października 1813)
- Wachau (16 października 1813)
- Lipsk (18 października 1813)
- Obrona Zamościa
Przypisy
Bibliografia
Szymon Askenazy, Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie: Księstwo Warszawskie 1807–1814. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-47-5.
Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.
Ryszard Morawski, Adam Paczuski: Wojsko Księstwa Warszawskiego. Ułani, gwardie honorowe, pospolite ruszenie, żandarmeria konna. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-61229-03-2.
Jadwiga Nadzieja: Od jakobina do księcia namiestnika. Katowice: 1988. ISBN 83-216-0682-2.
Wiesław Wróblewski: Działania militarne w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny AON. Departament Systemu Obronnego MON, 2002. ISBN 83-88329-25-1.
Gabriel Zych: Armia Księstwa Warszawskiego 1807–1812. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1961.