3 Księga Barucha
3 Księga Barucha, znana również jako Grecka Apokalipsa Barucha, to pseudoepigraficzny apokryf Starego Testamentu. Zawartość tej księgi jest bardzo zbliżona do 2 Księgi Barucha. Stanowi ona kompilację, która wpisuje się w gatunek wizji apokryficznych.
Opis
Uważa się, że księga powstała w latach 70–150 n.e.. Została pierwotnie napisana w kontekście żydowskim, w języku greckim. Zachowały się jedynie nieliczne odpisy greckie, które sugerują chrześcijańskie przeróbki redaktorskie.
Po raz pierwszy tekst został opublikowany w 1899 roku przez M.R. Jamesa, który uznawał dzieło za chrześcijańskie. Drugi odpis ukazał się w 1967 roku dzięki Jean-Claude Picardowi. Oprócz wersji greckiej, istnieje również wersja etiopska oraz dwie wersje starosłowiańskie. Starsza redakcja starosłowiańska jest bardziej obszerna i opiera się na greckim tekście przetłumaczonym i opracowanym w XI wieku w Bułgarii. Młodsza redakcja koncentrowała się głównie wśród Słowian wschodnich. 3 Księga Barucha miała wpływ na literaturę starosłowiańską oraz bułgarską.
Treść
W 3 Księdze Barucha przedstawiona jest podróż proroka, który przebywa przez niebiosa. Przewodzi mu archanioł Rafał, a Baruch poznaje zasady ruchu słońca i planet. W trakcie tej podróży staje się świadkiem męki ludzi budujących wieżę Babel, a także ogromnego węża, który pije wodę z morza, aby nie dopuścić do jego wystąpienia z brzegów. Dodatkowo Baruch poznaje historię, w której Noe sadzi winorośl oraz dowiaduje się o aniołach wysłanych na służbę ludziom. W księdze pojawiają się również obrazy mitologiczne, takie jak feniks, który leci przed słonecznym rydwanem.
Narracja w księdze prowadzona jest w pierwszej osobie, co nadaje jej charakter osobistego doświadczenia wędrówki po niebiosach.
Przypisy
Bibliografia
Raymond E. Brown: Apokryfy, rękopisy znad M. Martwego i pozostała literatura. W: Katolicki komentarz biblijny. Raymond E. Brown, Joseph A. Fitzmyer, Roland E. Murphy (red. wyd. oryg.), Waldemar Chrostowski (red. wyd. pol.). Warszawa: 2001, s. 1632. ISBN 83-7146-080-5.