3 Front Ukraiński (ros. 3-й Украинский фронт) to związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej, posiadający zarówno kompetencje administracyjne, jak i operacyjne na zachodnich obszarach ZSRR, który działał podczas konfliktu z Niemcami w trakcie II wojny światowej.
Historia
Front został utworzony 20 października 1943 roku z fragmentów Frontu Południowo-Zachodniego.
Działania frontu rozwinęły się w rejonie Zaporoża. W październiku i listopadzie przeprowadzono operację w kierunku Nikopola. 25 października 1943 roku wyzwolono Dniepropetrowsk oraz Dnieprodzierżyńsk. W marcu i kwietniu 1944 roku jednostki Frontu brały udział w walkach wzdłuż rzeki Dniepr. 10 kwietnia 1944 roku wyzwolono Odesę w ramach operacji krzyworoskiej i odeskiej. 17 kwietnia front osiągnął linię: Tyraspol, Bielajewka, Owidiopol. W sierpniu 1944 roku brał udział w operacji jassko-kiszyniowskiej, w trakcie której wojska Frontu wkroczyły na teren Królestwa Rumunii, osiągając linię: Olteniţa, Silistra, Mangalia. We wrześniu 1944 roku front wkroczył do Carstwa Bułgarii, a następnie, wspólnie z armią bułgarską oraz Narodową Armią Wyzwolenia Jugosławii, uczestniczył w operacji belgradzkiej od 28 września do 20 października. Od października 1944 do lutego 1945 roku wojska Frontu uczestniczyły w operacji budapeszteńskiej, współpracując z 2 Frontem Ukraińskim, zajmując Węgry oraz część Austrii. W marcu 1945 roku brał udział w operacji balatońskiej, również razem z 2 Frontem Ukraińskim, przeciwko niemieckiej Grupie Armii Południe. W kwietniu 1945 roku, wspólnie z 2 Frontem Ukraińskim, przeprowadzono operację wiedeńską przeciw Grupie Armii Południe, co doprowadziło do zajęcia Wiednia 13 kwietnia 1945 roku.
Front został rozformowany 15 czerwca 1945 roku. Na podstawie jego sztabu utworzono dowództwo Południowej Grupy Wojsk Radzieckich.
Dowództwo frontu
Dowódcy:
- generał armii Rodion Malinowski (od października 1943 do 15 maja 1944)
- generał armii Fiodor Tołbuchin (od 16 maja 1944 do czerwca 1945)
Członek Rady Wojennej:
gen. por. Aleksiej Żełtow
Szef sztabu:
gen. por. F. Korżeniewicz
Struktura organizacyjna
Początkowo front składał się z:
- 6 Armia
- 12 Armia
- 46 Armia
- 1 Gwardyjska Armia
- 8 Gwardyjska Armia
- 17 Armia Lotnicza
W późniejszym okresie w skład frontu wchodziły:
- 26 Armia
- 27 Armia
- 28 Armia
- 37 Armia
- 57 Armia
- 5 Armia Uderzeniowa
- 4 Gwardyjska Armia
- 9 Gwardyjska Armia
- 6 Gwardyjska Armia Pancerna
- 1 Armia Bułgarska
- 2 Armia Bułgarska
- 4 Armia Bułgarska
Przypisy
Bibliografia
Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.