3 Eskadra Lotnictwa Taktycznego

3 Eskadra Lotnictwa Taktycznego „Poznań”

3 Eskadra Lotnictwa Taktycznego „Poznań” (3 elt) to jednostka Wojska Polskiego, która została utworzona w 2001 roku w Poznaniu-Krzesinach. Stacjonowała na terenie 31 Bazy Lotniczej Poznań-Krzesiny, a jej rozformowanie nastąpiło 1 kwietnia 2008 roku.

Historia i powstanie 3 elt

3 Eskadra Lotnictwa Taktycznego została powołana 1 stycznia 2001 roku na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej z 3 października 2000. Przejęła tradycje oraz sztandar 3 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego i była bezpośrednio podporządkowana Dowództwu 2 Brygady Lotnictwa Taktycznego w Poznaniu.

1 kwietnia 2008 roku eskadra została połączona z 31 Bazą Lotniczą oraz 6 Eskadrą Lotnictwa Taktycznego, tworząc nową jednostkę – 31 Bazę Lotnictwa Taktycznego, w której 3 elt stała się 1 eskadrą.

Tradycje

3 elt przejęła tradycje następujących jednostek lotniczych:

2 Dywizjonu Myśliwskiego „Krakowsko-Poznańskiego” (utworzonego we Francji)
2 Wielkopolskiej Eskadry Lotniczej
3 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego „Poznań”
4 Wielkopolskiej Eskadry Lotniczej
13 Eskadry Myśliwskiej
15 Eskadry Myśliwskiej
17 Eskadry Lotniczej Dowództwa Wojsk Lotniczych (z której wywodzi się klucz śmigłowców)
62 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego
131 Eskadry Myśliwskiej
132 Eskadry Myśliwskiej
302 Dywizjonu Myśliwskiego „Poznańskiego” (utworzonego w Wielkiej Brytanii)

Odznaka pamiątkowa

Odznaka pamiątkowa 3 elt ma związaną z nią legendę:

Podczas formowania 131 Eskadry Myśliwskiej na Poznańskiej Ławicy, dowódca eskadry po udanym starcie i okrążeniu Poznania, leciał nad jeziorem Kiekrz. W trakcie lotu zaatakował go duży czarny kruk. Pilot próbował uniknąć kolizji, ale ptak wpadł w zastrzały i druty łączące skrzydła samolotu, co znacznie utrudniło sterowanie. Mimo to, pilotowi udało się wylądować na lotnisku. Przekonany o nieuchronnej katastrofie, tuż przed ziemią wyłączył silnik i zamknął oczy. Samolot jednak odbił się kilka razy od trawy i zatrzymał się w nienaruszonym stanie. Kruk, który nie wyrządził żadnej szkody, stał się symbolem poznańskiej eskadry myśliwskiej. Odznaka przedstawiająca kruka gotowego do walki została wykonana przez członka personelu eskadry.

W słowach płk. Wacława Króla podkreślono znaczenie tych symboli: „Całą wojnę kruk latał na samolotach Dywizjonu Poznańskiego. Malowano go na PZL P-11, Hurricane’ach i Spitfire’ach. Piloci i mechanicy nosili jego odznakę na mundurach podczas kampanii w Polsce, Francji, Anglii, a nawet w Afryce. Cieszyli się nią i cenili ją. Gdy byli pytani przez obcokrajowców o znaczenie odznaki, uczyli ich geografii Polski, wspominając o Poznaniu, mieście międzynarodowych targów.”

Obecna odznaka pamiątkowa 3 elt jest już drugą w historii eskadry, zatwierdzoną w czerwcu 2003 roku.

Galeria poniżej ilustruje zmiany, jakie zaszły w odznakach pamiątkowych jednostek:

Wyposażenie

W skład wyposażenia wchodziły:

MiG-21MF – 2001-2002
MiG-21bis – 2002-2004 (od 1 stycznia 2004, godz. 8.00)
MiG-21UM – 2001-2003
TS-11 Iskra – 2001-2006
F-16C – 2006-2008
F-16D – 2006-2008
An-2
śmigłowce: Mi-2

Dowódcy eskadry

1 stycznia 2001 – 28 października 2002 – mjr dypl. pil. Wojciech Krupa
28 października 2002 – 9 lutego 2004 – mjr dypl. pil. Rościsław Stepaniuk
9 lutego 2004 – 13 października 2004 – ppłk dypl. pil. Zbigniew Zawada
13 października 2004 – 25 lutego 2005 – cz.p.o. mjr dypl. pil. Adam Bondaruk
25 lutego 2005 – 7 kwietnia 2005 – cz.p.o. kpt. nawig. mgr Mariusz Glazer
7 kwietnia 2005 – 24 października 2005 – cz.p.o. mjr pil. mgr Krzysztof Siarkiewicz
24 października 2005 – 30 czerwca 2006 – ppłk pil. Waldemar Gołębiowski
30 czerwca 2006 – 1 grudnia 2007 – ppłk dypl. pil. Rościsław Stepaniuk
1 grudnia 2007 – 31 marca 2008 – ppłk dypl. pil. Cezary Wiśniewski

Ważne wydarzenia

czerwiec 2001 – lipiec 2002 – lotnisko było zamknięte z powodu remontu pasa startowego oraz infrastruktury lotniskowej (domek pilota, hangar), co było związane z dostosowaniem lotniska do standardów NATO. 3 elt została przeniesiona na lotnisko w Łasku, oddalone o ponad 200 km, gdzie przez ponad rok wykonywała loty szkolne i pełniła dyżury bojowe.
12 lipca 2002 – uroczyste otwarcie lotniska w Krzesinach po remoncie pasa startowego i domku pilota, po którym miała miejsce prezentacja 8 samolotów MiG-21 MF przylatujących z Łasku. Przelot odbył się w dwóch kluczach po 4 samoloty MiG-21 MF, prowadzonych przez dowódcę eskadry ppłk. dypl. pil. Wojciecha Krupę oraz szefa szkolenia mjr. dypl. pil. Rafała Nowaka.
6 sierpnia 2002 – przejęcie samolotów MiG-21 bis z rozwiązanej 9. elt z Zegrza Pomorskiego. Była to najnowsza wersja MiG-21 w Polskim Lotnictwie Wojskowym, charakteryzująca się wydajniejszym silnikiem oraz lepszymi przyrządami i uzbrojeniem.
7-8 września 2002 – udział w międzynarodowych pokazach lotniczych AirShow 2002.
marzec 2003 – przejęcie samolotów TS-11 z Siemirowic i Babich Dołów, wyróżniających się malowaniem „NAVY”.
5-6 lipca 2003 – udział w pikniku lotniczym Military And Air Show 2003 na Poznańskiej Ławicy.
30-31 sierpnia 2003 – uczestnictwo w międzynarodowych pokazach lotniczych AirShow 2003 w Radomiu.
16 grudnia 2003 – loty pożegnalne związane z zakończeniem eksploatacji samolotów MiG-21.
1 stycznia 2004 – uroczyste zakończenie dyżuru NATINADS na samolotach MiG-21 bis.
10-14 maja 2004 – piloci 3 elt mieli możliwość przetestowania samolotu szkolno-bojowego HAWK, zaprezentowanego przez brytyjski koncern lotniczy BAE Systems.
26 lipca – 14 sierpnia 2004 – wizyta dowódcy 3 elt ppłk. Zbigniewa Zawady w Bazie Lotniczej Moody w Lowndes County, Georgia, gdzie miał okazję pilotować samolot T-38C Talon.
13-24 września 2004 – udział w polsko-amerykańskim szkoleniu z komponentami Sił Powietrznych i 182 Eskadry Gwardii Narodowej stanu Teksas – 149. Flight Wing USAF w 32 Bazie Lotniczej w Łasku, w ramach ćwiczeń „Sentry White Falcon 2004”, mających na celu przygotowanie do przejęcia przez Polskę samolotów F-16 oraz usprawnienie współpracy sił powietrznych NATO.
13 października 2004 – Rozkazem Dowódcy Sił Powietrznych z dnia 4 października 2004 roku, na przeszkolenie na samolot F-16 w USA zostali skierowani ppłk dypl. pil. Zbigniew Zawada oraz mjr dypl. pil. Cezary Wiśniewski.
3 listopada 2004 – zgodnie z rozkazem Dowódcy Sił Powietrznych z 28 października 2004, 3 elt otrzymała puchar za bezpieczne wykonanie zadań szkolenia lotniczego w 2004 roku.
6-17 czerwca 2005 – 3 elt wzięła udział w międzynarodowych ćwiczeniach pod kryptonimem „Sentry White Falcon 2005”.

Przypisy

Bibliografia

Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011, s. 171. ISBN 978-83-1112-14-09.

Historia 3 Eskadry Lotnictwa Taktycznego. 31blt.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)].