3 Brandenburska Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego (3 DLM) – to związek taktyczny lotnictwa myśliwskiego ludowego Wojska Polskiego.
Historia 3 DLM
Formowanie tej jednostki rozpoczęło się w miejscowości Karłówka na Ukrainie, na podstawie rozkazu organizacyjnego z dnia 7 września 1944 roku, który powołał do życia 1 Mieszany Korpus Lotniczy. Dywizję tworzono na bazie 10 Brygady Szkolno-Treningowej z 2 Armii Lotniczej. Intensywne szkolenie pilotów 9 pułku lotnictwa myśliwskiego (plm) rozpoczęto 17 września na lotnisku Krasnogród, a 10 i 11 plm szkoliły się na lotnisku Karłówka.
Po osiągnięciu gotowości bojowej 20 stycznia 1945 roku przystąpiono do przenoszenia dywizji na teren Polski, co odbyło się w kilku rzutach powietrznych i naziemnych w lutym oraz marcu.
Na przełomie marca i kwietnia 1945 roku dywizja uczestniczyła w operacjach na kierunku berlińskim, niszcząc samoloty i umocnienia nieprzyjaciela. Za odwagę i wysiłek w czasie operacji berlińskiej, dywizja otrzymała nazwę „Brandenburska” oraz została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz Krzyżem Grunwaldu III klasy.
W styczniu 1946 roku dywizję przekształcono w 1 Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego.
W skład 1 Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego, która powstała z przekształcenia 3 Brandenburskiej DLM, wszedł 1 pułk lotnictwa myśliwskiego, podczas gdy pozostałe pułki, 10 i 11, zmieniły nazwy na 2 i 3 pułk lotnictwa myśliwskiego.
Rozpoczęto także zmiany w dyslokacji jednostek lotniczych. 1 pułk lotnictwa myśliwskiego pozostał na dotychczasowym lotnisku, a dowództwo dywizji z dwoma pułkami przeniesiono do Krakowa.
Jesienią 1946 roku rozformowano dowództwo 1 Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Krakowie, a jej pułki podporządkowano bezpośrednio Dowództwu Lotnictwa WP.
Skład organizacyjny
Dowództwo 3 Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego
- 42 kompania łączności
- 3083 Wojskowa Stacja Pocztowa
- 9 pułk lotnictwa myśliwskiego
- 10 pułk lotnictwa myśliwskiego
- 11 pułk lotnictwa myśliwskiego
Dywizja etatowo liczyła 682 żołnierzy. Jej uzbrojenie obejmowało 103 samoloty, w tym: 96 myśliwców typu Jak-9, 1 myśliwiec Jak-1, 1 samolot szkolno-treningowy Jak-7 oraz 5 samolotów łącznikowych Po-2.
Dowództwo
dowódca dywizji – płk Iwan Chłusowicz
szef sztabu – ppłk Wasyl Markowski
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Izydor Koliński: Lotnictwo Polski Ludowej 1944-1947. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07271-X. Brak numerów stron w książce.
Izydor Koliński: Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978. Brak numerów stron w książce.
Kazimierz Kaczmarek: Polacy na polach Brandenburgii. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1981. ISBN 83-11-06672-8. Brak numerów stron w książce.
Izydor Koliński. Przejście lotnictwa polskiego na stopę pokojową w latach 1945-1947. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1, 1984. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. Brak numeru strony.
Zygmunt Kozak: Lotnictwo wojskowe na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–2015. W: Andrzej Aksamitowski, Dariusz Faszcza: Pomorze militarne. Wokół zagadnień polityki i obronności na Pomorzu Zachodnim w polskim 70-leciu. Szczecin: Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017. ISBN 978-83-64629-60-0.