3 dolary Indian Princess Head
3 dolary Indian Princess Head (ang. $3 gold-piece lub three-dollar gold piece) to amerykańska złota moneta obiegowa o nominale trzech dolarów amerykańskich, zaprojektowana przez Jamesa B. Longacre’a, wybijana przez U.S. Mint w latach 1854–1889. Wprowadzenie monety o tym nominale miało miejsce na podstawie uchwały przyjętej przez Kongres, znanej jako Coinage Act of 1853, która została uchwalona 21 lutego 1853 roku. Powody wprowadzenia monety o nominale trzech dolarów pozostają nieznane. Emisja monety zakończyła się w 1889 roku, a rok później, na mocy Act of September 26, 1890, zlikwidowano ten nominał oraz monetę o nominale trzech centów.
Tło historyczne
Moneta o nominale trzech dolarów została wprowadzona na podstawie ustawy – Coinage Act of 1853, uchwalonej 21 lutego 1853 roku przez Kongres. Nowe przepisy miały na celu obniżenie wagi wszystkich srebrnych monet, z wyjątkiem srebrnych monet jednodolarowych. Powód wprowadzenia złotej monety o nominale trzech dolarów nie został jednak nigdy wyjaśniony. Bowers zauważa, że sam nominał trzech dolarów był już znany w Stanach Zjednoczonych i pojawiał się na banknotach emitowanych przez różne stany (np. New Hampshire czy Massachusetts), a także na banknotach zastępczych (tzw. greenbacks). Jednak monety o takim nominale nie były wówczas w obiegu. W latach 1832–1834 w Kongresie rozważano wprowadzenie monety trzydolarowej, ale pomysł ten nie został zrealizowany.
Wprowadzenie monety o tym nominale nigdy nie zostało dokładnie wytłumaczone przez Kongres i U.S. Mint. Obecnie istnieją dwie teorie dotyczące emisji monety trzydolarowej, które opracowali kolekcjonerzy. Pierwsza teoria odnosi się do znaczków pocztowych. W miarę rozwoju gospodarczego, Stany Zjednoczone przystąpiły do grupy państw dążących do unifikacji taryf pocztowych. W 1845 roku Kongres legalizował druk amerykańskich znaczków pocztowych, które miały kosztować pięć centów. Sześć lat później, po wprowadzeniu srebrnej monety trzycentowej, cena znaczków obniżono do trzech centów. Wprowadzenie złotej monety trzydolarowej miało na celu ułatwienie zakupu arkuszy składających się z 100 znaczków pocztowych jednocześnie. Bowers i Yeoman sugerują, że moneta trzydolarowa mogła zostać ustanowiona, aby ułatwić nabycie 100 sztuk srebrnych monet o nominale trzech centów.
Projekt i emisja
Projekt awersu i rewersu monety
Projekt nowej monety został powierzony Jamesowi B. Longacre’owi. W celu odróżnienia jej od monet Quarter Eagle i Half Eagle, które przedstawiały Miss Liberty z diademem, Longacre zdecydował się na umieszczenie na awersie profilu kobiety z koroną z piór. Mimo nazwy, wizerunek Indian Princess nie odnosi się do rdzennych mieszkańców Ameryki. Longacre inspirował się rzeźbą Przyczajonej Afrodyty, która znajdowała się w muzeum w Filadelfii. Profil kobiety nawiązuje do przedstawień Indian autorstwa francuskiego artysty Jacques’a Le Moyne du Morgue’a z XVI wieku, który był w Fort Caroline. Longacre później stwierdził, że korona z piór symbolizuje „wyjątkowo amerykański symbol” wolnego człowieka, bardziej odpowiedni niż frygijska czapka noszona przez wyzwolonych niewolników.
Na rewersie monety umieszczono nominał i datę, otoczone wieńcem wykonanym z tytoniu, pszenicy, kukurydzy i bawełny.
Emisja monety
Emisja monety trzydolarowej rozpoczęła się w 1854 roku. Projekt, zwłaszcza wieniec na rewersie, spotkał się z pozytywnymi opiniami, co skłoniło do rozważenia jego adaptacji na potrzeby złotej monety jednodolarowej po wprowadzeniu drobnych poprawek. Mimo entuzjazmu dla projektu Longacre’a, sama moneta nie zdobyła dużej popularności w obiegu. W pierwszym roku emisji wybito ponad 100 000 sztuk (dokładnie 138 618). Dlatego emisje z każdego roku są uznawane za rzadkie.
W 1870 roku powstał unikalny egzemplarz monety, wybity w San Francisco, który miał pełnić rolę kamienia węgielnego nowego budynku mennicy. Obecnie znana jest tylko jedna taka moneta, a nie wiadomo, czy jedna z nich została użyta do budowy, a druga wybitna w celach kolekcjonerskich, czy też moneta kamień węgielny nie została wykorzystana do swojej roli i sprzedano ją.
W 1889 roku zakończono emisję monety, a rok później, na mocy uchwały Kongresu Act of September 26, 1890, zlikwidowano monetę o tym nominale.
Nakłady
Nakłady monet Indian Princess Head:
Opis monety
Awers
Na awersie, w centralnej części, znajduje się profil kobiety zwrócony w lewo. Na jej głowie umieszczono koronę z piór oraz napis „LIBERTY”. Dookoła głowy widnieje nazwa państwa „UNITED STATES OF AMERICA”.
Rewers
Na rewersie na środku znajduje się nominał wyrażony cyfrą 3, poniżej słowo „DOLLARS”, a pod nim rok wybicia. Wszystkie te elementy otoczone są wieńcem.
W 1854 roku słowo „DOLLARS” było wybite małymi literami, natomiast od 1855 roku zaczęto je wybijać większymi literami (patrz tabela opisująca monetę po prawej).
Opis fizyczny
Szczegółowy opis fizyczny monety:
- Waga: 5,015 g
- Średnica: 20,5 mm
- Kruszec: Au 900 (złoto 90%, miedź 10%)
- Krawędź: ząbkowana
- Mennica: Filadelfia, Denver, Nowy Orlean, San Francisco
Przypisy
Bibliografia
David D. Bowers, United States Gold Coins: An Illustrated History, Los Angeles-Wolfeboro: Bowers and Ruddy Galleries, Inc., 1982, ISBN 0-914490-21-4 [dostęp 2022-10-24].
David D. Bowers, United States Coins by Design Types, Wolfeboro: Bowers and Merena Galleries, Inc., 1986 [dostęp 2022-10-24].
R.S.R.S. Yeoman, A Guide Book of United States Coins, wyd. 63, Atlanta: Whitman Publishing, LLC, 2009, ISBN 978-0-7948-2766-3.