3 Brygada Kawalerii Narodowej Wielkiego Księstwa Litewskiego
3 Brygada Kawalerii Narodowej Wielkiego Księstwa Litewskiego stanowiła jednostkę jazdy w armii Wielkiego Księstwa Litewskiego, które było częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Brygada została utworzona w 1792 roku. W lutym 1793 roku hetman polny Wielkiego Księstwa Litewskiego, Szymon Kossakowski, wydał „ordynanse” dla dowódców generałów:
Przyjmuje się, że w kwietniu 1794 roku etatowy stan brygady wynosił 419 żołnierzy, podczas gdy liczba rzeczywista to 332. W 1794 roku brygada była zorganizowana w 4 chorągwie.
Brygada składała się z 2 szwadronów, z których każdy miał po dwie chorągwie. Na dzień 1 sierpnia 1793 roku, jej stan liczebny wynosił 348 ludzi oraz 294 koni, a 16 kwietnia 1794 roku 332 ludzi i około 286 koni.
Żołnierze brygady brali udział w walkach o Wilno, które miały miejsce 11 sierpnia 1794 roku.
Żołnierze brygady
W brygadzie istniały różne stanowiska oficerskie, takie jak: brygadier-komendant, wicebrygadier-wicekomendant, major, kwatermistrz-kasjer, audytor, adiutant, rotmistrz, porucznik, podporucznik oraz chorąży.
Rangami oficerskimi były także stopnie: towarzysza i namiestnika, które odpowiadały randze chorążego. Nie były one patentowane przez króla, lecz przez rotmistrzów lub hetmanów, a ich rzeczywiste funkcje w chorągwiach można bardziej porównać do podoficerskich.
Oficerowie brygady to:
- brygadier-komendant – Józef Antoni Kossakowski
- wicebrygadier-wicekomendant – Józef Białłozor
- major – Marcin Białłozor
- adiutant – Stanisław Eysymont
- kwatermistrz-porucznik – Stanisław Hromyko
- audytor – Adamowicz
Przypisy
Bibliografia
Jan Czop: Barwa Wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku oraz Legionów Polskich 1797-1807. Rzeszów: Wydawnictwo LIBRA PL, 2017. ISBN 978-83-635-2698-6.
Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki: Oficerowie wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego. Sztab, kawaleria, artyleria, wojska inżynieryjne i piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-7188-239-4.
Leonard Ratajczyk, Jerzy Teodorczyk: Wojsko powstania kościuszkowskiego w oczach współczesnych malarzy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07090-3.