3 Batalion Sanitarny (3 bsan) – jednostka służby zdrowia Wojska Polskiego II RP.
Historia batalionu
Pododdział ten funkcjonował jako okręgowa instytucja służby zdrowia, bezpośrednio podlegająca szefowi sanitarnemu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III. Był również jednostką ewidencyjną dla wszystkich oficerów oraz żołnierzy służących w formacjach sanitarnych i liniowych OK III, w tym w Szpitalu Okręgowym Nr III w Wilnie, jak również w Kierownictwach Rejonów Sanitarnych w Grodnie, Lidzie i Wilnie oraz w Szpitalach Rejonowych w Grodnie, Lidzie i Suwałkach. Dodatkowo, batalion realizował zadania szkoleniowe oraz mobilizacyjne.
W dniu 19 maja 1927 roku Minister Spraw Wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski, ustalił i zatwierdził, że 12 lipca będzie obchodzone święto batalionu.
30 maja 1931 roku wprowadzono nową organizację pokojową służby zdrowia, w ramach której bataliony sanitarne zostały włączone w struktury szpitali okręgowych jako kadry zapasowe. 1 lipca 1931 roku zlikwidowano baon, a na jego bazie powstała Kadra Zapasowa 3 Szpitala Okręgowego.
Organizacja batalionu
W skład batalionu wchodziły:
- drużyna dowódcy batalionu,
- trzy kompanie sanitarne,
- kadra batalionu zapasowego,
- warsztat sanitarno-techniczny.
Każda z kompanii sanitarnych składała się z drużyny dowódcy oraz czterech plutonów. Pluton miał dwie drużyny, a każda drużyna była podzielona na dwie sekcje sanitarne. Dwa plutony z każdej kompanii były przeznaczone do służby w szpitalu okręgowym i szpitalach rejonowych. Szpital okręgowy dysponował trzema plutonami, natomiast każdy z trzech szpitali rejonowych miał jeden pluton obsługi sanitarnej.
Dowódcy batalionu
mjr lek. Jan Pióro (do 21 I 1924)
ppłk lek. Edward Miziura (od 21 I 1924)
mjr lek. Włodzimierz Wachnowski (VI 1926 – 1928)
ppłk lek. Otton Samójłowicz-Salamonowicz (VI 1930 – X 1931 → pomocnik komendanta 3 Szpitala Okręgowego)
Odznaka batalionu
31 stycznia 1929 roku Minister Spraw Wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski, zatwierdził wzór oraz regulamin odznaki pamiątkowej 3 Batalionu Sanitarnego. Odznaka o wymiarach 44×44 mm ma postać krzyża o ramionach emaliowanych w kolorze wiśniowym, z granatowym obrzeżem. W centralnej części znajduje się tarcza z nałożonym srebrnym orłem. Na ramionach krzyża, połączonych nimbem, umieszczono inicjały baonu „3 BS” oraz lata „1920-1928”. Odznaka jest jednoczęściowa, wykonana z srebra, a na rewersie znajduje się próba 800 oraz inicjały wykonawcy. Jej twórcą był Józef Pendowski z Poznania.
Przypisy
Bibliografia
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.