29 Pułk Zmechanizowany
29 Pułk Zmechanizowany (29 pz) był jednostką zmechanizowaną Sił Zbrojnych PRL oraz w okresie transformacji ustrojowej. Pułk ten funkcjonował w ramach 11 Dywizji Zmechanizowanej i stacjonował w garnizonie Żagań.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W 1949 roku 29 pułk piechoty został przekształcony w 29 zmotoryzowany pułk piechoty (JW 1749) i podporządkowany dowódcy 11 Zmotoryzowanej Dywizji Piechoty. W kolejnym roku jednostka została przeniesiona z Jeleniej Góry do Żagania i przeformowana w pułk zmechanizowany.
Na początku lat 60. XX wieku wprowadzono w pułku tzw. „etat pokojowo-wojenny”. W skład 29 pz wchodziły: trzy bataliony piechoty zmotoryzowanej, batalion czołgów, artyleria pułkowa oraz kompanie: łączności, saperów i medyczna, a także plutony: przeciwlotniczy, rozpoznawczy i rozpoznania skażeń. Batalion piechoty zmotoryzowanej składał się z trzech kompanii piechoty, kompani wsparcia oraz pododdziałów zabezpieczenia, takich jak plutony łączności, zaopatrzenia i medyczny oraz drużyna naprawy samochodów. Batalion czołgów był złożony z trzech kompanii czołgów, plutonu łączności, plutonu medycznego oraz drużyny gospodarczej. Artyleria pułkowa dysponowała baterią moździerzy oraz baterią artylerii przeciwpancernej. Pułkowy pluton rozpoznawczy składał się z 4 drużyn rozpoznawczych na opancerzonych samochodach oraz 3 czołgów. Stan osobowy pułku zmechanizowanego wynosił 1651 żołnierzy, a jego zasadnicze uzbrojenie obejmowało: 34 czołgi średnie T-34/85, 3 transportery opancerzone BTR-152 oraz 4 rozpoznawcze samochody opancerzone BRDM-1. W zakresie sprzętu artyleryjskiego znajdowały się: 6 armat przeciwpancernych 85 mm, 6 dział bezodrzutowych 82 mm, 6 armat przeciwpancernych 57 mm, 6 moździerzy 120 mm oraz 9 moździerzy 82 mm.
W 1963 roku na bazie 29 pułku zmechanizowanego utworzono 29 pułk czołgów średnich. 6 maja 1972 roku pułk otrzymał imię patrona, płk. Aleksandra Kowalskiego.
W 1989 roku jednostka została ponownie przekształcona w 29 pułk zmechanizowany. W wrześniu 1991 utraciła imię swojego patrona.
13 lipca 1992 roku pułk został przemianowany na 120 Husarski pułk zmechanizowany, a w tym samym roku jednostka została przeniesiona do Świętoszowa.
30 czerwca 1995 roku pułk został przekształcony w 10 Brygadę Kawalerii Pancernej.
Dowódcy pułku
- ppłk Władysław Wojnicz (1947 – 1951)
- ppłk Józef Jaworski (1952 – 1954)
- mjr Antoni Wędrzyn (1955 – 1957)
- ppłk Tadeusz Brzozowski (1957 – 1960)
- mjr dypl. Edward Szałapach (1960 – 1961)
- mjr dypl. Czesław Kołosowski (1961 – 1967)
Struktura organizacyjna
- Dowództwo i sztab
- kompania łączności
- pluton regulacji ruchu
- 2 bataliony zmechanizowane
- 2 bataliony czołgów
- dywizjon artylerii samobieżnej
- dywizjon przeciwlotniczy
- bateria przeciwpancerna
- kompania saperów
- kompania rozpoznawcza
- kompania zaopatrzenia
- kompania remontowa
- kompania medyczna
- pluton chemiczny
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz. Związki taktyczne i oddziały polskich wojsk pancernych i zmechanizowanych w latach 1945–1970. Zmiany organizacyjne. „Zeszyty Naukowe WSOWL”. 2 (144), 2007. Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych. ISSN 1731-8157.