28 Saski Pułk Artylerii Pancernej – oddział broni pancernej ludowego Wojska Polskiego
Formowanie i zmiany organizacyjne
Pułk został utworzony na mocy rozkazu dowódcy Armii Polskiej w ZSRR nr 00127 z dnia 5 lipca 1944 roku jako jednostka rezerwowa Naczelnego Dowództwa WP.
Po zakończeniu działań wojennych, pułk został rozmieszczony w Śremie.
Na podstawie Rozkazu Dowódcy Wojsk Lądowych nr 0013/Panc z 22 kwietnia 1949 roku, nakazano Dowódcy OW-IV rozformowanie 28 Pułku Artylerii Pancernej do 1 lipca 1949 roku. W ramach tego rozkazu pułk miał przekazać 21 dział samobieżnych SU-85 wraz z załogami do 9 pułku czołgów, a 3 SU-85 do centralnej składnicy sprzętu pancernego w Elblągu.
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku:
ppłk Mikołaj Zubkow (od 25 października 1944 r. do końca wojny)
Oficerowie:
Zbigniew Szydłowski
Struktura organizacyjna
Etat 010/462
Dowództwo i sztab
4 baterie artylerii pancernej
kompania fizylierów
plutony: dowodzenia, saperów, zaopatrzenia bojowego, remontu, transportowy, sanitarny
drużyna gospodarcza
Stan etatowy:
żołnierze – 318 (oficerów – 62, podoficerów – 101, szeregowych – 155)
Sprzęt:
działa samobieżne SU-85 – 21
samochód pancerny BA-64 – 1
samochody – 43
motocykle – 2
Działania bojowe
Początkowo pułk funkcjonował jako jednostka rezerwowa Naczelnego Dowództwa, a następnie w trakcie walk na Pomorzu, pod Wrocławiem oraz w operacji łużyckiej i praskiej został podporządkowany dowódcy 2 Armii Wojska Polskiego i przeszedł cały szlak bojowy w jej ramach. Za swoje zasługi w czasie wojny pułk został odznaczony srebrnym krzyżem orderu Virtuti Militari.
9 sierpnia 1946 roku grupa operacyjna pułku stoczyła walkę w miejscowości Horn koło Kościana z oddziałem zbrojnego podziemia „Kościuszki”. W wyniku starcia zginął jeden żołnierz grupy operacyjnej oraz dwóch partyzantów.
Kamuflaż i oznakowanie wozów
Wozy bojowe były malowane olejną farbą w ciemnozielonym kolorze. Pojazdy mogły różnić się odcieniem oraz kolorem.
W zależności od sytuacji, pojazdy malowano w nieregularne plamy różnej wielkości i kształtu. Oprócz podstawowego koloru używano brązu, czerni lub koloru piaskowego, chociaż ten sposób malowania stosowano sporadycznie.
W okresie zimowym wozy bojowe pokrywano na biało, tzw. bielidłem. Biel nakładano bezpośrednio na zieloną farbę ochronną, pokrywając albo cały pojazd, albo tylko część jego powierzchni, tworząc nieregularne plamy, które deformowały jego kształt. Wapno mogło być również używane zamiast farby.
Na wieży pojazdów malowano orła. Stylizowany, aczkolwiek znacznie uproszczony wizerunek orła wzorowany był na orle piastowskim. Wysokość orła wahała się od 20 do 40 cm.
Oznakowanie taktyczne
Numery taktyczne pułku:
dowódca — 801
samochód pancerny BA-64 — 100
1 bateria — 811, 812, 813, 814, 815
2 bateria — 821, 822, 823, 824, 825
3 bateria — 831, 832, 833, 834, 835
4 bateria — 841, 842, 843, 844, 845
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 3, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2003. ISBN 83-88542-53-2. OCLC 830528040.
Kazimierz Kaczmarek: Polacy na polach Łużyc. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1980. ISBN 83-11-06464-4.
[red.] Stanisław Stąpor: Organizacja i działania bojowe ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Szkolenie, przegrupowania i działania bojowe 2 Armii WP. Wybór materiałów źródłowych. Tom III. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.