28 Dywizja Piechoty (III Rzesza)

28 Dywizja Piechoty

28 Dywizja Piechoty (niem. 28. Infanterie-Division) to niemiecka jednostka wojskowa, która brała udział w II wojnie światowej, uczestnicząc w inwazji na Polskę oraz w ataku na Związek Radziecki.

Sformowanie i szlak bojowy

Dywizja została sformowana na podstawie rozkazu z dnia 1 października 1935 roku, a jej sztab stacjonował we Wrocławiu. Funkcjonowała w ramach VIII Okręgu Wojskowego. 1 grudnia 1941 roku przekształcono ją w 28 Dywizję Piechoty Lekkiej (28. leichte Infanterie-Division), a od 1 lipca 1942 roku przyjęła nazwę 28 Dywizji Strzelców (28. Jäger-Division).

W sierpniu 1939 roku dywizja została zmobilizowana i przetransportowana w rejon Plichowic, blisko granicy z Polską. Na początku inwazji, mimo przewagi liczebnej, nie udało jej się przełamać polskich fortyfikacji w rejonie Mikołowa. Po ogłoszeniu przez polskie dowództwo rozkazu odwrotu, dywizja rozpoczęła działania pościgowe w kierunku rzek Dunajec i Nida, a następnie w stronę Sanu. Ostatnie walki toczyła w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim, w tym nad rzekami Tanwią, Narolem i Krasnobrodem. Po zakończeniu kampanii dywizja zabezpieczała linię demarkacyjną, a pod koniec października została przetransportowana na zachód, do rejonu Euskirchen. W okresie tzw. Dziwnej Wojny ochraniała Wał Zachodni w okolicy Akwizgranu.

W maju 1940 roku, po przełamaniu belgijskich fortyfikacji, dywizja zdobyła Twierdzę Maubeuge po ciężkich starciach. Na koniec maja brała udział w walkach nad rzeką Skaldą, a w czerwcu 1940 roku walczyła o przejście przez Sekwanę, kontynuując pościg przez Loarę, którą przekroczyła w rejonie Amboise. Po zawieszeniu broni, od końca czerwca 1940 roku do początku czerwca 1941 roku, jednostka pełniła funkcje ochronne i okupacyjne w północnej i wschodniej Francji oraz w Belgii, a następnie została przetransportowana i skoncentrowana w okolicach Suwałk.

W pierwszych dniach ataku na ZSRR dywizja wchodziła w skład VIII Korpusu Armijnego 9 Armii, gdzie przełamała graniczne fortyfikacje i uczestniczyła w bitwie o Grodno, a następnie prowadziła walki w kierunku Dźwiny. W bitwie smoleńskiej uczestniczyła w walkach nad rzeką Wop. W październiku 1941 roku brała udział w podwójnej bitwie okrążającej pomiędzy Briańskiem a Wiaźmą. W wyniku poniesionych strat, pod koniec października jednostka została wycofana na tyły, a na początku listopada przetransportowana koleją do okupowanej Francji, gdzie na przełomie listopada i grudnia dokonano jej przeformowania w 28 Lekką Dywizję Piechoty.

W lutym 1942 roku 28 Lekka Dywizja Piechoty powróciła na front wschodni, tym razem na Krym, w ramach Grupy Armii Południe. Dywizja brała udział w walkach w trakcie operacji kerczeńsko-teodozyjskiej oraz w zdobyciu Sewastopola.

1 lipca 1942 roku jednostka została przemianowana na 28 Dywizję Strzelecką (28. Jäger-Division) i weszła w skład XXX Korpusu Armijnego 11 Armii (Grupa Armii A). Uczestniczyła w walkach pod Wołchowem, przeciwko operacji siniawińskiej. W 1943 roku dywizja brała udział w radzieckich operacjach Iskra i mgińskiej, a w 1944 roku w operacji leningradzko-nowogrodzkiej.

W czerwcu 1944 roku dywizja na krótko dołączyła do 4 Armii Pancernej w składzie Grupy Armii Północna Ukraina w rejonie Kowla, by ostatecznie zostać przydzieloną do 2 Armii. Podczas odwrotu przez Polskę w czasie operacji Bagration, dywizja znalazła się w Prusach Wschodnich, w składzie XXVI Korpusu Armijnego 4 Armii. Brała udział w działaniach przeciwko oddziałom Armii Czerwonej biorącym udział w operacji wiślańsko-odrzańskiej.

28 Dywizja Strzelecka została rozbita na przełomie marca i kwietnia 1945 roku w bitwie o Heiligenbeil. W momencie kapitulacji liczyła mniej niż 1000 żołnierzy.

Dowódcy

gen. por. Hans von Obstfelder (6 października 1936 – 31 marca 1940)
gen. por. Johann Sinnhuber (31 marca 1940 – 1 października 1941)
gen. por. Friedrich Schulz (1 maja – 25 listopada 1943)
gen. mjr Hubert Lamey (25 listopada 1943 – styczeń 1944)
gen. por. Hans-Ludwig Speth (styczeń – 28 kwietnia 1944)
gen. por. Gustav Heisterman von Ziehlberg (28 kwietnia – 20 listopada 1944)
gen. mjr Ernst König (20 listopada 1944 – 12 kwietnia 1945)
płk Hans Tempelhoff (12-24 kwietnia 1945)
gen. por. Siegfried Verhein (24 kwietnia – 17 kwietnia? 1945).

Struktura organizacyjna

Skład w sierpniu 1939

7 pułk piechoty: sztab, I i III batalion – Świdnica, II batalion – Strzegom, batalion rezerwowy – Jawor;
49 pułk piechoty: sztab, I, II i III batalion – Wrocław, batalion rezerwowy – Wołów;
83 pułk piechoty: sztab, II i III batalion – Jelenia Góra, I batalion – Trutnov, batalion rezerwowy – Jawor;
28 pułk artylerii: sztab, I, II dywizjon – Świdnica, III dywizjon – Jelenia Góra;
I dywizjon 64. pułku artylerii ciężkiej: sztab – Oława;
28 batalion pionierów: sztab – Brzeg;
28 oddział przeciwpancerny: sztab – Wrocław;
28 oddział łączności: sztab – Wrocław;
28 oddział obserwacyjny: sztab – Wrocław;

Skład w styczniu 1940

7, 49 i 83 pułk piechoty, 28 pułk artylerii, 28 batalion pionierów, 28 oddział rozpoznawczy, 28 oddział przeciwpancerny, 28 oddział łączności, 28 polowy batalion zapasowy;

Przypisy

Bibliografia

Chris Bishop: Niemieckie piechota w II wojnie światowej. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11428-9.
Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitlera uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.
Władysław Steblik: Armia Kraków 1939. Warszawa: 1989. ISBN 83-11-07434-8.
Mueller – Hillebrandt D., Das Heer 1933 – 1945, Frankfurt nad Menem 1954 – 1969.
Junga Tadeusz, Obrona Polski 1939, Warszawa 1990.
Haupt Werner, Die deutschen Infanterie-Division, b.m.w 1991.
Haupt Werner, Sturm auf Moskau 1941. Der Angriff. Die Schlacht. Der Ruckschlag, b.m.w i b.d.w.
Haupt Werner, Army Group Center. The Wehrmacht in Russia 1941 – 1945, b.m.w i b.d.w.