27 Pułk Inżynieryjno-Budowlany
27 Pułk Inżynieryjno-Budowlany (27 pib) to oddział Służby Inżynieryjno-Budowlanej Głównego Kwatermistrzostwa Wojska Polskiego, który funkcjonował od momentu powstania jednostki do końca 1971 roku, a następnie przekształcił się w Służbę Zakwaterowania i Budownictwa Wojska Polskiego.
Historia jednostki
Jednostka została sformowana jako 27 batalion inżynieryjno-budowlany na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego WP nr 037/019 z dnia 31 maja 1960 roku w garnizonie Gniezno, będąc jedną z pierwszych jednostek tego typu w Wojsku Polskim. Stacjonował w kompleksie koszarowym przy ul. Sobieskiego, wybudowanym w 1881 roku.
Do głównych zadań batalionu należało prowadzenie robót budowlanych oraz szkolenie wojskowe. Już 3 czerwca 1960 roku do koszar przybyli pierwsi żołnierze. Pierwszym dowódcą jednostki został ppłk. Antoni Żołądź. W organizacji jednostki wspierali go: szef sztabu mjr. Czesław Świeczak, kwatermistrz kpt. Mieczysław Śnitko oraz zastępca ds. politycznych kpt. Zdzisław Oświęcimski. W latach 1960-1967 batalion realizował prace budowlano-remontowe oraz inwestycje w obszarze budownictwa wojskowego i obronnego, a także dla gospodarki narodowej. 21 listopada 1965 roku jednostka otrzymała sztandar, który został ufundowany przez pracowników węzła kolejowego PKP Gniezno. Sztandar znajdował się w sali tradycji jednostki do 22 kwietnia 1991 roku, kiedy to został przekazany do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
W związku z rosnącym zapotrzebowaniem na realizację zadań budowlanych i obronnych w Siłach Zbrojnych, na podstawie decyzji szefa Sztabu Generalnego WP, 10 lipca 1967 roku batalion został przekształcony w 27 pułk inżynieryjno-budowlany. Dowódcą pozostał płk A. Żołądź. W latach 1967-1970 w pułku powstał batalion robót wydzielonych, który uczestniczył w realizacji projektu o kryptonimie „Wisła”, budując w Templewie, w rejonie Trzemeszna Lubuskiego, jeden z obiektów tzw. „trzytysiączek” – obiekt 3003. W 1973 roku pułk zbudował w Bydgoszczy Muzeum Tradycji Pomorskiego Okręgu Wojskowego, obecnie Muzeum Wojsk Lądowych. W latach 1976-1983 w pułku sformowano Grupę Specjalną, która realizowała zadania budownictwa obronnego.
W dniu 1 czerwca 1989 roku, w ramach restrukturyzacji Sił Zbrojnych, 27 pib został przekształcony w 27 Wojskowy Zakład Budowlany oraz 256 Oddział Obrony Cywilnej. Po rozwiązaniu 27 WZB i 256 Oddziału OC w 1991 roku, rozpoczął działalność Wojskowy Zakład Remontowo-Budowlany. W 1998 roku gnieźnieński Zakład realizował prace remontowo-budowlane w kompleksie koszarowym dla Kwatery Głównej Korpusu Wielonarodowego Północno-Wschodniego w Szczecinie. W 1999 roku Zakład zdobył tytuł „Mister Budowy Roku 1999” w konkursie na najlepszy obiekt budowlany w kategorii „Budownictwo Mieszkaniowe Wielorodzinne” za budynek zrealizowany w Wędrzynie.
Decyzją sekretarza stanu – I zastępcy ministra Obrony Narodowej, Wojskowy Zakład Remontowo-Budowlany w Gnieźnie został rozwiązany 31 października 2001 roku. Na jego bazie, 1 listopada 2001 roku, na mocy decyzji szefa Rejonowego Zarządu Infrastruktury w Bydgoszczy, utworzono gospodarstwo pomocnicze o nazwie Wojskowy Zakład Remontowo-Budowlany w Gnieźnie.
W ciągu prawie 60-letniej działalności zarówno jednostki inżynieryjno-budowlanej, jak i Zakładu, zrealizowano wiele projektów dla Sił Zbrojnych oraz gospodarki narodowej. Żołnierze i pracownicy cywilni jednostki oraz Zakładu wykonywali zadania w takich garnizonach i miejscowościach jak: Biedrusko, Inowrocław, Grupa k/Grudziądza, Gniezno, Bydgoszcz, Poznań, Warszawa, Świętoszów, Jelenia Góra, Opole, Powidz, Wędrzyn, Łódź, Szczecin i innych lokalizacjach, ponieważ nie wszystkie projekty były jawne.
Od 2011 roku WZRB został przekształcony w ZRB WAM Sp. z o.o., włączając się do Wojskowej Agencji Mienia.
Dowódcy jednostki
- ppłk (płk) Antoni Żołądź (1967−1977)
- ppłk (płk) Jan Golasik (V 1977− 1988)
- ppłk (płk) Florian Bobrowski (1988−2001)
- ppłk Zbigniew Flakowski (1 V 2001− I 2019)
- Tomasz Starzak (2019-2023)
- Waldemar Skrzypczyk (2023-obecnie)
Zobacz też
Struktura organizacyjna pułku inżynieryjno-budowlanego
Przypisy
Bibliografia
Marian Kurzyp, Budownictwo wojskowe w Polsce w latach 1960 – 1990, Wydawnictwo i drukarnia MATRIX, Warszawa 2011, str 255-280
Praca zbiorowa, 45 lat Wojskowego Zakładu Remontowo-Budowlanego Gniezno, wyd. WZRB Gniezno 2005