27 Dywizja Strzelców
27 Dywizja Strzelców była jednostką taktyczną piechoty Armii Czerwonej, aktywną podczas wojny domowej w Rosji oraz w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
Formowanie i walki
Dywizja została utworzona jesienią 1919 roku. Do maja 1920 roku działała w ramach 5 Armii na Syberii, gdzie zyskała przydomek „żelaznej”. Na przełomie czerwca i lipca 1920 roku została przeniesiona na Front Zachodni. W trakcie drugiej ofensywy Tuchaczewskiego brała udział w walkach pod Mińskiem, Baranowiczami oraz Słonimem, a także przełamała obronę grupy płk. Kaliszka nad Górną Narwią. Od 2 do 7 sierpnia 1920 roku pod Drohiczynem pokonała oddziały polskiej 15 Dywizji Piechoty i sforsowała rzekę Bug. W walkach pod Radzyminem i Osowem dywizja poniosła znaczne straty w ludziach i sprzęcie.
Na dzień 1 sierpnia 1920 roku dywizja liczyła 7917 żołnierzy, w tym 6590 piechoty i 256 kawalerii. Dysponowała 266 ciężkimi karabinami maszynowymi oraz 32 działami.
W trakcie odwrotu Armii Czerwonej dywizja stoczyła walkę o Białystok, udając się do wyjścia z okrążenia polskiego. Straty w operacji warszawskiej wyniosły około 90%. Po otrzymaniu uzupełnień we wrześniu, dywizja weszła w skład 15 Armii, biorąc udział w bitwie nad Niemnem, gdzie walczyła o Wołkowysk z grupą gen. Junga, a następnie osłaniała odwrót 15 Armii. 11 października 1920 roku poniosła duże straty w starciu z 58 pułkiem piechoty pod Kojdanowem.
Po 17 września 1939 roku dywizja uczestniczyła w agresji na Polskę, zajmując m.in. powiat święciański.
Dowódcy dywizji
Witowt Putna (X 1919–IX 1922)
Struktura organizacyjna
Stan dywizji w sierpniu 1920 roku:
- 79 Brygada Strzelców
- 235 pułk strzelców
- 236 pułk strzelców
- 237 pułk strzelców
- 80 Brygada Strzelców
- 238 pułk strzelców
- 239 pułk strzelców
- 240 pułk strzelców
- 81 Brygada Strzelców
- 241 pułk strzelców
- 242 pułk strzelców
- 243 pułk strzelców
Przypisy
Bibliografia
Józef Moszczeński: Rosyjski plan bitwy nad Wisłą w 1920. W: Izabela Borańska-Chmielewska (projekt): Polskie zwycięstwo dla wolności Europy; księga pamiątkowa arma virumque cano; 100-lecie bitwy warszawskiej 1920. Warszawa: Wojskowy Instytut Wydawniczy; Centralna Biblioteka Wojskowa, 2020. ISBN 978-83-955800-5-5.
Materiały do historii wojny 1918-1920 r. T. I/1 Bitwa Warszawska – Bitwa nad Bugiem 27 VII – 7 VIII 1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1935.
Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
Marek Tarczyński (red.): Bitwa Lwowska. Dokumenty operacyjne (25 VII–5 VIII). T. 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2002. ISBN 83-7399-012-7.