27 Batalion Celny
27 Batalion Celny to jednostka organizacyjna formacji granicznych II Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na mocy rozkazu Ministra Spraw Wojskowych L.7300/Mob. z dnia 9 czerwca 1921 roku, w miejsce batalionów etapowych powstały bataliony celne. 27 batalion celny został utworzony w ramach 2 Armii i zorganizowano go na podstawie III/V oraz V/V batalionu etapowego. Etat batalionu składał się z 14 oficerów i 600 szeregowych, a jednostka podlegała Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.
Chociaż batalion był pełnoprawnym oddziałem wojskowym, nie wchodził w skład pokojowego etatu armii. Oznaczało to, że nie mógł być uzupełniany w ramach normalnego poboru rekrutów. Ministerstwo Spraw Wojskowych często przydzielało mu żołnierzy przeznaczonych do zwolnienia, oficerów rezerwy oraz żołnierzy zakwalifikowanych przez dowództwa okręgów generalnych jako niezdolnych do dalszej służby wojskowej.
W listopadzie 1921 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zdecydowało o powołaniu brygad celnych, a 27 batalion celny włączono w struktury 8 Brygady Celnej.
Na podstawie uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych, w rozkazie z dnia 9 listopada 1922 roku, zmienił nazwę „Baony Celne” na „Straż Graniczna”, wprowadzając jednocześnie nową organizację wewnętrzną. 27 batalion celny został przekształcony w 27 batalion Straży Granicznej.
Służba celna
Odcinek batalionowy został podzielony na cztery pododcinki, obsadzane przez kompanie, które wystawiały posterunki i patrole. Posterunki były rozmieszczone wzdłuż linii granicznej w taki sposób, aby mogły się wzajemnie widzieć w ciągu dnia. W tym zakresie batalion współpracował z posterunkami i patrolami Policji Państwowej. Współpraca ta polegała na tym, że Policja Państwowa wystawiała posterunki i patrole w głębi strefy, poza linią graniczną, podczas gdy batalion obsadzał linię graniczną. W kwestii ochrony granicy batalion był podległy staroście.
Po utworzeniu batalionu przejął on dotychczasowe odcinki III i V Krakowskich batalionów etapowych oraz częściowo odcinek I Lubelskiego batalionu etapowego.
Sąsiednie bataliony
- 31 batalion celny ⇔ 28 batalion celny – IX 1921
- 31 batalion celny ⇔ 28 batalion celny – XII 1921
Kadra batalionu
Dowódcy batalionu
Struktura organizacyjna
Przypisy
Bibliografia
Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
Teresa T. Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Celne”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
Ordre de bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 i od numeru 20 do 44 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn. 110/350 i 110/351)
Materiały dotyczące przeformowania III i V Krakowskiego baonu etapowego w 27 batalion celny → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.