26 Pułk Piechoty Liniowej był polskim pułkiem piechoty, który działał w okresie powstania listopadowego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Pułk został utworzony 17 czerwca 1831 roku w Żejmach, znajdujących się w Puszczy Białowieskiej, jako 2 Pułk Piechoty Litewskiej. Zgodnie z przyjętym etatem, pułk miał składać się ze sztabu oraz trzech batalionów piechoty liniowej, z których każdy liczył cztery kompanie. W sumie do jednostki miało należeć 57 oficerów, 216 podoficerów, 40 muzykantów oraz 2355 żołnierzy frontowych, a także 27 żołnierzy niefrontowych. Łącznie w pułku służyło 2695 żołnierzy.
Walki pułku
Pułk uczestniczył w walkach toczonych podczas powstania listopadowego.
Bitwy i potyczki:
- Wilno (19 czerwca),
- Poniewież (5 lipca),
- Kurszany (9 lipca),
- Malaty (16 lipca),
- Iwiem (22 lipca),
- Warszawa (6 i 7 września).
W 1831 roku, w trakcie konfliktu z Rosją, żołnierze pułku otrzymali 6 złotych i 3 srebrne krzyże Orderu Virtuti Militari.
Uzbrojenie i umundurowanie
Podstawowym uzbrojeniem piechurów były karabiny skałkowe. Na początku wykorzystywano francuskie karabiny wz. 1777 (kaliber 17,5 mm), które później zostały zastąpione rosyjskimi karabinami z fabryk tulskich wz. 1811 (kaliber 17,78 mm). Oprócz karabinów, piechurzy dysponowali również bagnetami oraz tasakami (pałasze piechoty). Ich wyposażenie obejmowało także łopatkę saperską, ładownicę na 40 naboi oraz pochwy na bagnet.
Umundurowanie żołnierzy składało się z granatowej kurtki oraz białych spodni wykonanych z sukna. Różne pułki miały różne kolory naramienników, wyłogów i kołnierzy. Żołnierze nosili czapki czwórgraniaste, które po reformie w 1826 roku zostały zastąpione kaszkietami z czarnymi daszkami i białymi sznurami. Na kaszkiecie znajdowały się blachy z orłem, numerem pułku oraz ozdobnym pomponem.
Przypisy
Bibliografia
Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.